RÈN LUYỆN KHẢ NĂNG SÁNG TẠO BẰNG 5 CÁCH… NHÀM CHÁN
Nhiều người nghĩ rằng sáng tạo thường trái ngược hoàn toàn với nhàm chán. Tuy nhiên, thực tế không hẳn như vậy.
👉 Sáng Tạo - Có như bạn nghĩ?
Sáng tạo là sự pha trộn tinh tế giữa mới lạ và giá trị. Một thứ sáng tạo sẽ vừa mới mẻ vừa hữu ích theo cách nào đó. Bạn có thể nghĩ sáng tạo là làm ra thứ gì đó độc đáo, nhưng thực tế không phải vậy. Thứ chúng ta cho là "mới" đơn giản chỉ là những cái có sẵn được phối lại theo cách đột phá hơn.
Ví dụ, hợp âm bài hát "Canon in D" của nhà soạn nhạc thế kỷ 17 Johann Pachelbel đã được làm mới lại hàng trăm lần với các nhạc cụ hiện đại để tạo ra rất nhiều bài hát nổi tiếng trong vài thập kỷ qua.
Các nhà nghiên cứu gọi đây là “tư duy phân nhánh” (divergent thinking). Lối tư duy này hiệu quả khi phải sáng tạo, tìm lời giải cho một vấn đề mới (bao gồm cả vấn đề cũ nhưng ở trong hoàn cảnh mới).
Rất khó để tạo ra điều gì đó mới mà vẫn có giá trị. Nó đòi hỏi rất nhiều thử nghiệm và sai lầm, lắng nghe phản hồi, mài dũa và hoàn thiện qua nhiều năm. Nhưng đó lại là khởi nguồn của sự sáng tạo miệt mài. Đằng sau mỗi bản giao hưởng nổi tiếng hoặc thiết bị công nghệ hiện đại nhất có thể là hàng trăm ý tưởng thất bại. Để có một bản hit, người ca sĩ cũng phải thu âm và bỏ đi rất nhiều bài hát khác. Đối với mỗi bước đột phá khoa học, đã có hàng trăm lý thuyết được chứng minh là sai.
👉 Sáng tạo là làm việc chăm chỉ. Giống như tất cả các công việc khác, sự sáng tạo tối ưu đòi hỏi một mức độ luyện tập thường xuyên, lặp lại và có thể trở nên nhàm chán. Dưới đây là 5 cách nhàm chán nhưng lại rất hiệu quả để rèn luyện kỹ năng này.
1️⃣ Tập trung vào công việc thay vì những cảm hứng hào nhoáng
Lý thuyết chọn lọc tự nhiên của Charles Darwin đã ra đời từ hơn 160 năm trước và vẫn được coi là một trong những ý tưởng sáng tạo nhất trong lịch sử khoa học. Tuy nhiên, cách Darwin chứng minh được nó lại khá nhàm chán. Ông đã nghiên cứu hàng nghìn loài thực vật và động vật khác nhau trên nhiều lục địa trong vài thập kỷ. Darwin ghi chép, vẽ tranh, đi du lịch khắp nơi, nói chuyện với người dân địa phương và các nhà khoa học khác, sau đó viết nhật ký về những gì mình nhìn thấy.
Những người sáng tạo không tìm thời gian để sáng tạo ‒ họ dành thời gian để sáng tạo. Do đó, không có gì ngạc nhiên khi các thiên tài có một điểm chung lớn nhất: làm việc nhiều và lâu hơn hầu hết mọi người.
- Mozart và Beethoven đã sáng tác hơn 600 bản nhạc (tính riêng mỗi người). Đa số những nhạc sĩ cùng thời sáng tác ít hơn 100 bản nhạc trong sự nghiệp.
- Picasso đã tạo ra rất nhiều tác phẩm mà các học giả nghệ thuật thậm chí không thể đếm hết. Một số người ước tính rằng ông đã tạo ra hơn 50.000 tác phẩm. Hầu hết các nghệ sĩ chuyên nghiệp khác chỉ sản xuất nhiều nhất là vài trăm đến vài nghìn.
- Mark Twain đã viết 22 tiểu thuyết, hàng trăm truyện ngắn, hàng chục cuốn sách phi hư cấu, hồi ký và châm biếm, một tập thơ và một cuốn tự truyện. Tổng cộng, ông đã xuất bản gần 80 cuốn sách trong vòng chưa đầy 50 năm, một con số đáng kinh ngạc đối với bất kỳ tác giả nào.
Lịch sử và bộ não con người có xu hướng ghi nhớ những gì vĩ đại và quên đi phần còn lại. Chúng ta hay giả định rằng người như Twain hay Picasso sẽ dễ dàng tạo ra một tác phẩm xuất sắc, trong khi thực tế là họ đã cố gắng suốt nhiều thập kỷ. Như Einstein từng nói: "Không phải tôi quá thông minh, tôi chỉ bỏ thời gian để suy nghĩ về các vấn đề lâu hơn".
2️⃣ Làm những việc “bình thường”
Ernest Hemingway có lẽ là một trong những nhà văn Mỹ được yêu thích nhất. Phong cách viết của ông đã được rất nhiều người bắt chước. Mọi người yêu thích hình ảnh Hemingway đánh chữ trong một ngôi nhà gỗ tối tăm ở Cuba vào lúc nửa đêm bên cạnh chai rượu rum. Nhưng đó chỉ là việc nhà văn làm vào cuối đời, không phải phần lớn sự nghiệp viết lách của ông.
Hemingway từng là một phóng viên báo chí ở Kansas trước khi đến mặt trận Ý trong Thế chiến thứ Nhất để làm tài xế xe cứu thương. Sau chiến tranh, ông là phóng viên cho một số ấn phẩm tin tức và điều này đã hỗ trợ nhà văn rất nhiều trong việc viết các tác phẩm nổi tiếng nhất. Nói một cách khác: Hemingway có một công việc vào ban ngày trong phần lớn sự nghiệp văn chương của mình.
Internet khiến bạn tin rằng những công việc ổn định, nhàm chán sẽ giết chết sự sáng tạo. Nhưng trong nhiều trường hợp, những công việc đó mang lại nguồn thu nhập để người làm sáng tạo yên tâm theo đuổi ước mơ của mình.
3️⃣ Kết bạn với sự buồn chán
Có thể bạn không tin, nhưng cách để bớt nhàm chán và trở nên sáng tạo hơn lại chính là… làm quen với sự nhàm chán đó. Nhà triết học Platon đã viết rằng sự buồn chán là nguồn gốc của mọi phát minh.
Khi cảm thấy nhàm chán và không còn việc gì khác để làm, bạn nhận ra mình có quyền quyết định cuộc sống trong thời điểm đó. Suy nghĩ này có thể rất đáng sợ và khiến bạn trở nên lo lắng. Nhưng trong một môi trường thích hợp, chính sự chán nản và lo lắng đó đã thúc đẩy bạn sáng tạo.
4️⃣ Học hỏi từ những người sáng tạo nhất trong lĩnh vực của mình
“Người nghệ sĩ giỏi sẽ sao chép, người nghệ sĩ tuyệt vời sẽ ăn cắp” (Picasso). Sẽ không có gì thật sự mới mẻ và những nghệ sĩ vĩ đại hiểu điều đó. Sáng tạo không phải là một phát minh, mà là sự tái tạo.
Quá trình sáng tạo bắt đầu bằng việc đắm mình trong lĩnh vực mà bạn quan tâm. Bạn phải nghiên cứu và hiểu những thứ nào có giá trị để bắt chước trước khi tạo nên điều gì đó mới lạ hơn. Nhạc sĩ học hỏi từ các bài hát của người khác. Nhà văn đọc sách của những nhà văn khác và cố gắng thực hành cách viết hay. Các doanh nhân sao chép một mô hình kinh doanh đã thành công và điều chỉnh nó cho phù hợp.
Điều này đặt nền tảng cho phần còn lại của quá trình sáng tạo: tạo ra tác phẩm mới khi đã có kiến thức và kinh nghiệm. Lấy ví dụ Steve Jobs. Thực tế, ông không phát minh ra máy tính cá nhân, smartphones, tablets hay MP3 mà chỉ tối ưu để chúng trở nên vượt trội hơn.
Hãy tìm những người bạn muốn cạnh tranh và bắt chước họ. Bạn có thể nhận một công việc hoặc thực tập với người có nhiều kinh nghiệm hơn. Chúng ta học hỏi phong cách của người khác trước, sau đó chọn lọc và điều chỉnh để tạo nên dấu ấn riêng.
5️⃣ Đầu tư vào ý tưởng: Mua đáy bán đỉnh (buy low, sell high)
Mặc dù sáng tạo và đầu tư không có nhiều liên quan nhưng quy tắc mua đáy bán đỉnh chắc chắn sẽ rất có ích cho bạn. Khi thực hiện bất kỳ hình thức đầu tư tài chính nào, mục tiêu của bạn là mua với giá thấp nhất có thể và bán với giá cao nhất nhằm bỏ túi phần chênh lệch.
Nghệ thuật có rất nhiều điểm tương đồng với một mã bị định giá thấp. Ban đầu, khi nghe đến một ý tưởng mới lạ, nhiều người sẽ cười và cho rằng nó lố bịch, kỳ quặc, không cần thiết hoặc đơn giản là ngu ngốc. Ở đây, nghệ sĩ “mua” ý tưởng với giá trị thấp, sau đó tìm cách tân trang và biến nó thành thứ được đánh giá cao hơn.
🧐 Bạn nghĩ đầu tư chỉ dành cho những con số khô khan? HÃY NGHĨ LẠI! Kết hợp nghệ thuật và tài chính, khóa học "ĐẦU TƯ 4.0 CƠ BẢN" sẽ giúp bạn học cách "mua" những ý tưởng khi chúng còn chưa được đánh giá đúng giá trị, và "bán" chúng khi đã trở thành xu hướng, giống như một nhà nghệ sĩ thực thụ. Đăng ký ngay khóa học dưới comment.
Trần Đăng Khoa
No comments:
Post a Comment