Thursday, March 6, 2025

Các tiểu bang của Mỹ

 Did you know Michigan is a Midwestern state in the United States, known for its Great Lakes coastline, automotive industry, and natural beauty. It borders four of the five Great Lakes—Superior, Michigan, Huron, and Erie—boasting the longest freshwater coastline in the country. The state is divided into two peninsulas: the Upper Peninsula (UP) and the Lower Peninsula, connected by the Mackinac Bridge. Detroit, Michigan’s largest city, is the birthplace of the U.S. automobile industry, while Lansing serves as the state capital. With its diverse landscapes, including forests, beaches, and islands, Michigan is a popular destination for outdoor activities and tourism.

Wonderful America

Những huyền thoại đoạt giải Oscar

 Robert De Niro là một trong những diễn viên vĩ đại và có sức ảnh hưởng nhất của Hollywood. Sinh ngày 17 tháng 8 năm 1943 tại New York trong một gia đình nghệ thuật, cha mẹ ông đều là họa sĩ nổi tiếng. Từ nhỏ, De Niro đã bộc lộ niềm đam mê với nghệ thuật biểu diễn. Khi chỉ mới 10 tuổi, ông đã tham gia vai diễn đầu tiên trong vở kịch "The Wizard of Oz" của trường học.

Tuổi thơ của De Niro gặp không ít khó khăn khi cha mẹ ông ly hôn. Dù vậy, tình yêu dành cho điện ảnh và sân khấu đã giúp ông vượt qua mọi thử thách và tiếp tục theo đuổi đam mê diễn xuất. Những năm sau đó, ông theo học tại nhiều trường diễn xuất danh tiếng như Stella Adler Conservatory và Actors Studio dưới sự dẫn dắt của huyền thoại Lee Strasberg.

Bước ngoặt sự nghiệp của De Niro đến khi ông hợp tác với đạo diễn Martin Scorsese trong loạt phim kinh điển như "Taxi Driver," "Raging Bull," và "Goodfellas." Vai diễn Travis Bickle trong "Taxi Driver" đã khẳng định tài năng xuất chúng của ông và trở thành biểu tượng của điện ảnh thế giới. De Niro nổi tiếng nhờ sự tận tâm cho vai diễn, sẵn sàng tăng cân hay thay đổi ngoại hình để hóa thân trọn vẹn vào nhân vật.

Qua nhiều thập kỷ, De Niro không phải chỉ đóng vai trong các bộ phim gangster mà còn thể hiện xuất sắc trong các vai hài như "Meet the Parents" và "The Intern." Với khả năng diễn xuất đa dạng và phong cách biến hóa, ông đã nhận được nhiều giải thưởng danh giá, trong đó có hai tượng vàng Oscar.

Ngày nay, Robert De Niro được xem là huyền thoại điện ảnh và là hình mẫu cho sự nỗ lực và cống hiến bền bỉ. Cuộc đời và sự nghiệp của ông là minh chứng cho sức mạnh của niềm đam mê và ý chí kiên cường.

Pane e Vino - 3 Nguyễn Khắc Cần

Từ câu chuyện con gián đến sức khỏe con người

 Sự Kỳ Diệu Của Thiên Nhiên & Bí Quyết Duy Trì Sức Khỏe Khi Lão Hóa

Bạn có biết?

Chim không bài tiết nước tiểu.

Ngựa và bò có thể ngủ khi đứng.

Dơi là loài động vật có vú duy nhất có thể bay, nhưng xương chân của chúng quá mỏng để có thể đi bộ.

Dù nhắm mắt, rắn vẫn có thể nhìn xuyên qua mí mắt của mình.

Gấu Bắc Cực có bộ lông trắng muốt nhưng da của chúng thực ra là màu đen.

Một con ruồi nhà trung bình chỉ sống từ 2 đến 3 tuần.

Trên Trái Đất, cứ mỗi người thì có khoảng một triệu con kiến.

Một lượng nhỏ rượu có thể khiến bọ cạp phát điên và tự chích đến chết.

Cá sấu và cá mập có thể sống hơn 100 năm.

Ong mật có hai dạ dày: một dành cho mật ong và một để tiêu hóa thức ăn.

Trọng lượng của một con voi nhẹ hơn cả chiếc lưỡi của cá voi xanh. Tim của cá voi xanh có kích thước bằng một chiếc ô tô!

Cá voi xanh là loài động vật lớn nhất từng tồn tại trên Trái Đất.

Một con gián có thể sống đến một tuần mà không cần đầu, trước khi chết vì đói.

Cá heo khi bị thương hoặc ốm, chúng phát ra âm thanh cầu cứu và những con cá heo khác sẽ đến giúp đỡ, hỗ trợ chúng ngoi lên mặt nước để thở.

Ốc sên có thể ngủ suốt 3 năm liên tục.

Chim nhanh nhất thế giới là én đuôi gai (spine-tailed swift) với tốc độ 171 km/h, nhưng chim cắt peregrine falcon có thể lao xuống với vận tốc lên đến 390 km/h.

Một con bò có thể sản xuất khoảng 200.000 ly sữa trong suốt cuộc đời.

Đỉa có tới 32 bộ não!

Một con mèo sống ngoài trời trung bình chỉ có tuổi thọ 3 năm, trong khi mèo nuôi trong nhà có thể sống trên 16 năm.

Cá mập miễn nhiễm với mọi loại bệnh, bao gồm cả ung thư.

Vòi của muỗi có 47 cạnh sắc nhọn, giúp chúng đâm xuyên qua da và thậm chí cả lớp quần áo bảo vệ.

Bộ não con người có dung lượng lưu trữ lên đến 2,5 triệu petabyte, tương đương 2.500.500 gigabyte!


Hiểu về Lão Hóa Cơ & Cách Ngăn Ngừa

Bạn có biết hiện tượng sinh học gây ra sự mất dần khối lượng, sức mạnh và chức năng của cơ bắp theo tuổi tác được gọi là gì? Đó chính là Sarcopenia!

Sarcopenia là sự suy giảm dần dần của cơ bắp theo thời gian. Ảnh hưởng của tình trạng này có thể nghiêm trọng, làm giảm chất lượng cuộc sống và tăng nguy cơ té ngã, chấn thương.

Làm thế nào để ngăn ngừa Sarcopenia?

✅ Duy trì vận động: Nếu có thể đứng, đừng ngồi. Nếu có thể ngồi, đừng nằm! Hoạt động thể chất là chìa khóa quan trọng để duy trì khối cơ.

✅ Khuyến khích người lớn tuổi di chuyển: Khi người cao tuổi bị ốm hoặc nằm viện, đừng để họ nằm yên quá lâu. Hãy giúp họ đi lại, trừ khi quá yếu. Chỉ cần nằm trên giường một tuần, họ có thể mất đến 5% khối lượng cơ, và điều này rất khó phục hồi hoàn toàn.

✅ Sarcopenia còn đáng lo hơn cả loãng xương: Trong khi loãng xương chủ yếu gây nguy cơ té ngã, thì mất cơ ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng di chuyển và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường do mất khối cơ.

✅ Cơ bắp ít vận động sẽ suy yếu nhanh chóng: Cơ chân là nhóm cơ mất sức nhanh nhất nếu không được sử dụng. Ngồi hoặc nằm quá nhiều sẽ hạn chế hoạt động của chân, làm suy giảm sức mạnh. Đi bộ, chạy bộ, đạp xe là những phương pháp tuyệt vời để duy trì cơ bắp.

✅ Quá trình lão hóa bắt đầu từ đôi chân: Nếu không di chuyển chân trong hai tuần, bạn có thể mất đi sức mạnh của một thập kỷ! Vì thế, hãy đi bộ, leo cầu thang và tập luyện để giữ đôi chân vững vàng.

✅ Đôi chân là nền tảng của cơ thể: Chúng gánh toàn bộ trọng lượng của bạn, giúp bạn di chuyển. Vì vậy, hãy dành thời gian đi bộ mỗi ngày để duy trì sức khỏe và sự linh hoạt.

Sức khỏe là tài sản quý giá nhất! Hãy bảo vệ cơ bắp của bạn ngay hôm nay!

Pane e Vino - 3 Nguyễn Khắc Cần

Trong xh xưa nay

 NGƯỜI XUẤT SẮC NÂNG ĐỠ NHAU, KẺ NGU XUẨN GIẪM ĐẠP NHAU

Trong bản chất con người tồn tại một điều phổ biến đó là không muốn nhìn thấy người khác tốt đẹp. Thế nhưng, họ đâu biết rằng, lòng đố kỵ chính là rào cản trên bước đường đi đến thành công của họ.

"ĐỊNH LUẬT CON CUA" HÀM CHỨA TRIẾT LÝ ĐÁNG SUY NGẪM

Nếu bạn đã từng đi mò cua, bắt ốc sẽ nhận ra rằng, nếu như bỏ một con cua vào trong giỏ tre, thì cần phải đậy nắp giỏ lại, nếu không con cua sẽ bò ra ngoài.

Tuy nhiên, sau khi bạn câu được thêm mấy con cho vào trong giỏ, thì không cần phải đậy nắp giỏ lại nữa, lúc này cho dù con cua có vùng vẫy kiểu gì cũng không thể bò ra ngoài được. Đó là bởi vì khi có trên hai con cua ở bên trong cái giỏ tre, mỗi một con đều tranh giành bò về phía lối ra.

Chỉ cần một con cua bò đến miệng của chiếc giỏ tre, ngay lập tức những con cua còn lại sẽ dùng cái càng của chúng để kẹp chặt con cua đó, sau đó kéo nó xuống phía dưới cùng, để cho con khác leo lên người nó mà bò lên phía trên. Cứ như vậy, cuối cùng không có một con cua nào có thể tẩu thoát thành công.

Đây chính là định luật con cua hàm chứa triết lý đáng suy ngẫm. Trong xã hội hiện đại, đây cũng là tâm thái của rất nhiều người. Vì bản thân không hạnh phúc nên muốn người khác sống không hạnh phúc. Bản thân không thể trèo lên trên cao nên nhất định phải kéo người khác xuống, khiến người khác cũng không thể nào trèo lên cao được.

Trong bản chất con người tồn tại một điều phổ biến đó là không muốn nhìn thấy người khác tốt đẹp. Thế nhưng, họ đâu biết rằng, lòng đố kỵ chính là rào cản trên bước đường đi đến thành công của họ.

CON NGƯỜI CÀNG Ở TẦNG LỚP XÃ HỘI THẤP CÀNG HAY ĐỐ KỴ

Con người ở tầng lớp xã hội thấp, bởi vì bản thân không tốt đẹp, nên không muốn người khác tốt đẹp. Họ thích vu khống, đố kỵ, vạch trần đối phương.

Vì không muốn người khác có cuộc sống tốt hơn họ nên họ nhất định tìm mọi cách giẫm đạp lên người khác để thỏa mãn sự yếu đuối và tâm hư vinh của bản thân.

Keigo Higashino đã từng viết như thế này trong cuốn tiểu thuyết trinh thám “Ác ý” (Akui) của mình:

“Tớ hận cậu thực hiện mơ ước của tớ trước tiên, tớ hận cậu có cuộc sống tốt hơn tớ, tớ hận cậu lúc đầu chẳng ra gì mà bây giờ lại có tương lai sáng lạn như vậy.

Tớ cũng hận sự hèn yếu của bản thân, tớ hận mình không có đủ may mắn, không đủ tài năng.

Tớ đem hết toàn bộ oán hận của mình cho cậu, dùng toàn bộ để hận cậu”.

Người hay đố kỵ với người khác, càng sống càng làm hạn hẹp con đường phía trước của mình mà thôi, cũng chính là tự thân làm hại thân vậy.

ĐỐ KỴ HẠI NGƯỜI CŨNG LÀ HẠI MÌNH

Một người đàn ông sống khá hòa thuận với hàng xóm xung quanh. Thế nhưng chỉ vì một lần tranh chấp chuyện nhỏ mà đôi bên mâu thuẫn, dần trở nên xa cách.

Một hôm, anh ta gặp được một vị Thần tiên, Thần tiên kéo anh ta ra một góc và nói với anh ta rằng: “Cậu có điều ước gì đều có thể nói ra, ta sẽ giúp cậu được thỏa mãn, nhưng bất luận cậu ước điều ước gì, người hàng xóm của cậu đều sẽ nhận được gấp đôi”.

Nghe thấy vậy, trong lòng người đàn ông có sự nhẩm tính: “Nếu như mình muốn có một căn nhà, hàng xóm của mình sẽ có được hai căn, nếu mình muốn có 100 triệu, hàng xóm của mình sẽ có được 200 triệu. Nếu cứ như vậy làm sao được, anh ta làm sao có thể sống tốt hơn mình được chứ!”

Nghĩ như vậy, anh ta liền vội vàng đưa ra điều ước của mình với Thần tiên: “Tôi muốn ngài làm hỏng một con mắt của tôi!”

Đố kỵ người khác có cuộc sống tốt hơn mình, muốn nghĩ cách để phá hoại, cuối cùng người bị tổn hại lại chính là bản thân mình.

Có một câu ngạn ngữ nói như thế này: “Người yêu thích hoa tươi, luôn có thể ngửi được mùi thơm của hoa; người lén lút trồng gai, cuối cùng cũng sẽ bị gai đâm”.

Đời người không phải là một cuộc đua nhất định phải phân rõ thắng thua, mỗi người đều có đường đua riêng của chính mình.

Nếu không thể chấp nhận người khác có cuộc sống tốt đẹp, thì người bị hủy hoại đầu tiên luôn là chính mình. Người thật lòng muốn tốt cho người khác, sẽ nhận được sự ban thưởng của vận mệnh.

NGƯỜI CÀNG XUẤT SẮC THÌ CÀNG BIẾT NÂNG ĐỠ NHAU

Về mối quan hệ giữa người với người trong cuộc sống, có một câu tục ngữ nói rất hay: “Những người xuất sắc nâng đỡ nhau, những kẻ ngu xuẩn giẫm đạp nhau”.

Người càng xuất sắc, tầng lớp xã hội càng cao thì càng biết cách nâng đỡ nhau. Họ biết giúp người, coi niềm vui, hạnh phúc và sự thành công của người khác là của chính mình.

Một câu chuyện ngụ ngôn khá ý nghĩa: Thanh niên hỏi thượng đế liệu thiên đường và địa ngục có gì khác biệt. Sau đó, anh ta được thượng đế dẫn đi tham quan một vòng.

Bên trong địa ngục là cảnh tượng, một nhóm người đang ngồi vây quanh dưới một ánh sáng mờ nhạt. Dù có trong tay cái muỗng dài nhưng vì cán muỗng quá dài mà họ không thể nào dùng nó để múc tô súp trước mặt rồi đưa vào miệng. Họ chỉ có thể mở to mắt ra nhìn tay chân mình lóng ngóng mà thôi. Đói đến mức gầy trơ xương, chỉ còn một hơi thở thoi thóp mà cũng không uống được một ngụm súp.

Còn trên thiên đường thì cảnh tượng ngược lại. Mỗi người cầm trong tay một cái muỗng dài. Nhưng họ lại dùng chiếc muỗng dài đó múc nước súp đưa vào miệng của người đối diện, mỗi người đều được chia nước súp để uống. Chính vì thế, trên thiên đường, người nào cũng đều được ăn no, khuôn mặt hồng hào, vô cùng thỏa mãn.

Người có trí tuệ thật sự đều hiểu được rằng nâng đỡ lẫn nhau mới chính là sự tác thành lớn nhất. Không ai có thể tự cảm thấy thỏa mãn khi sống cô độc ở một hòn đảo hoang.

Con người sống ở đời, nên có sự giúp đỡ qua lại, cùng nối cầu cho nhau, thì mới có thể có một lối đi khang trang rộng rãi.

Một người có tâm địa lương thiện, luôn biết giúp đỡ người khác chính là bậc trí giả, biết rõ đạo lý “nhiều người gom củi ngọn lửa bốc cao”.

Người có lòng đố kỵ chuyện gì cũng không muốn người khác được tốt đẹp chính là một kẻ hèn kém, đi đến đâu cũng đều là địa ngục.

Con người nếu biết buông bỏ đi lòng đố kỵ, sự ganh ghét, giúp đỡ và mong muốn người khác có cuộc sống tốt đẹp hơn, cũng chính là cách giúp cuộc sống của bản thân lên một nấc thang cao hơn.

TnBS

Sức mạnh của sự tĩnh lặng

 NGHỆ THUẬT IM LẶNG – SỨC MẠNH CỦA SỰ BÌNH YÊN

Trong một thế giới ồn ào và vội vã, im lặng trở thành một nghệ thuật. Nó không phải là sự trốn tránh hay yếu đuối, mà là sức mạnh tinh tế của sự bình yên.

Im lặng giúp bạn lắng nghe chính mình giữa muôn vàn âm thanh hỗn độn. Đó là khoảnh khắc bạn kết nối với tâm hồn, thấu hiểu cảm xúc và tìm thấy câu trả lời ẩn sâu bên trong.

Khi im lặng, bạn có thể quan sát mọi thứ rõ ràng hơn – từ cảm xúc của bản thân đến ý định của người đối diện. Bạn không còn phản ứng vội vàng mà chọn cách đáp lại khôn ngoan và sâu sắc.

Im lặng cũng là sức mạnh trong giao tiếp. Khi biết dừng lại đúng lúc, bạn trao quyền được nói cho người khác, tạo nên sự tôn trọng và thấu hiểu. Im lặng giúp bạn nói ít hơn nhưng lại “nói” được nhiều hơn qua ánh mắt, cử chỉ và sự hiện diện đầy trọn vẹn.

Nghệ thuật im lặng không phải ai cũng dễ dàng nắm bắt, nhưng một khi hiểu được, bạn sẽ tìm thấy sức mạnh vô biên trong sự bình yên ấy. Đó là khi bạn làm chủ cảm xúc, giải phóng năng lượng tiêu cực và chạm đến sự cân bằng sâu sắc trong tâm hồn.

Giữa những thanh âm không ngừng nghỉ, hãy chọn cho mình một khoảnh khắc im lặng. Bạn sẽ thấy cuộc sống trở nên an yên và ý nghĩa hơn rất nhiều."

Hoa Lan Tony (St)

Wednesday, March 5, 2025

Tác giả & tác phẩm

 Hôm nay là sinh nhật lần thứ 550 của một trong những nhân vật vĩ đại nhất của nghệ thuật thế giới, Michelangelo Buonarotti (1475-1564), một người Ý. Ông là một hoạ sĩ, kiến trúc sư và nhà điêu khắc vĩ đại của thời Phục hưng. Trong post này, mình sẽ nói về "Thượng đế tạo ra Adam", 1 trong 9 bức tranh vẽ trên trần nhà nguyện Sistine, Vatican. Nhà nguyện này là nơi diễn ra các mật nghị Hồng y để bầu Giáo hoàng và luôn nằm ở cuối của các hành trình thăm bảo tàng Vatican. 9 bức tranh đó thể hiện 9 cảnh quan trọng trong sách Sáng thế kí của Kinh thánh Cựu ước.

Bức tranh này mô tả một câu vô cùng quan trọng trong Kinh Cựu ước, "Ðức Chúa là Thiên Chúa lấy bụi từ đất nặn ra con người, thổi sinh khí vào lỗ mũi, và con người trở nên một sinh vật" (Gen 2:7) . Nhưng Michelangelo đã không dựa vào câu này trong cách thể hiện việc Thượng đế tạo ra Adam như những nghệ sĩ khác đương thời (Adam, trong tiếng Do thái cổ, có nghĩa là "bụi đất"). 

Ông thể hiện Thượng đế đang bay và giơ ngón tay về phía Adam, lúc ấy vừa được tạo ra từ bụi đất và rất yếu ớt, không có tâm hồn. Thượng đế muốn truyền năng lượng sống cho Adam qua ngón tay, khi ngài đang cố gắng vươn người ra cho Adam và hai ngón tay họ chưa chạm nhau. Điều đó có thể thể hiện một hành động đang trong quá trình được thực hiện, và Adam, con người đầu tiên, đã có da thịt, có cơ thể, có sức sống, nhưng chưa có tâm hồn. Adam đang nhìn Thượng đế và chờ đợi ngài truyền sức mạnh tâm hồn cho mình.

Nhưng việc hai ngón tay ấy chưa chạm nhau cũng có thể dẫn đến những cách suy diễn khác. Tại sao hai ngón ấy chưa chạm nhau? Bức tranh này thể hiện việc Thượng đế đang truyền sức sống tâm hồn cho con người hay hành động ấy đã diễn ra rồi, và họ vừa tách rời nhau ra? Nhưng hầu hết các học giả đều thống nhất rằng, Michelangelo đã diễn tả lại khoảnh khắc kì diệu mà Thượng đế tạo ra con người theo cách hiểu của Giáo hội Công giáo. 

Ông đã mô tả Thượng đế và con người thực ra chính ra hình ảnh hoàn hảo của nhau, rằng, thật khó có thể tưởng tượng ra một con người tồn tại mà không có Chúa. Đấy cũng là một mối liên hệ không thể thiếu giữa phần xác và phần hồn. Nhưng ta cũng có thể thấy một khía cạnh khác: đó là sự kết nối, là sự quan tâm chăm sóc lẫn nhau giữa 2 thực thể không thể thiếu ở con người chúng ta, phần xác luôn gắn với phần hồn. Sẽ không có cuộc sống nếu không có tâm hồn.

Một số giả thiết cho rằng, cánh tay trái của Thượng đế đang bảo vệ và che chở cho Eva, chính là người mà Thượng đế đã tạo ra từ xương sườn của Adam. Những nhân vật xung quanh Eva được cho là những đứa con sau này sẽ được Adam và Eva đẻ ra, tượng trưng cho loài người. Một số ý kiến khác nhận xét rằng, Thượng đế đang bay trong một đám mây nhìn như não của con người. Đấy là tri thức, là sức mạnh tâm hồn, là ý nguyện tôn giáo, là ý chí của Đấng tối cao đối với loài người, đại diện của Tạo hoá trên Trái đất. Nhưng một số ý kiến khác lại cho rằng, đó không phải là não người, mà là bụng mẹ. Con người đã được sinh ra và dải vải xanh phía dưới chân Thượng đế tượng trưng cho dây rốn đã bị cắt. Đấy chính là khoảnh khắc con người ra đời, và giờ được hoàn thiện bằng việc có thêm tâm hồn, có thêm sức mạnh của Chúa.

Cùng với bức "Bữa tiệc cuối cùng" của Leonardo da Vinci, thì "Thượng đế tạo ra Adam" là những bức tranh được sao chép nhiều nhất và cũng đã đi vào văn hóa đại chúng. Bức của Michelangelo cho chúng ta một ví dụ tiêu biểu về hội họa Phục hưng, đồng thời cho thấy sức mạnh của sự tưởng tượng của một nghệ sĩ dựa trên Kinh Thánh. Nghệ thuật đã kết hợp với tôn giáo theo cách ấy và cùng tồn tại một cách trường tồn. Chỉ có điều, ít ai biết được một chi tiết: các ngón tay này đã được vẽ lại một chút vào năm 1565, một năm sau khi Michelangelo qua đời. Một họa sĩ có tên Domenico Carnevale đã vẽ lại những ngón tay này, sau khi nhà nguyện Sistine bị rung lắc trong một trận động đất trước đó, làm hư hại "ngón tay gốc" của Michelangelo.

Mình đã xem rất nhiều bức tranh liên quan đến KInh Thánh của nhiều nghệ sĩ khác, nhưng chưa ai để lại ấn tượng sâu sắc với mình như Michelangelo (mình đã thăm mộ ông ở nhà thờ Santa Croce, Firenze, Italia). Chính ông cũng là một hiện thân của Thượng đế, người tạo ra những kiệt tác để đời cho nhân loại...

Trương Anh Ngọc

Tuesday, March 4, 2025

Châu Âu trước chủ nghĩa biệt lập của Trump

 'Hiệu ứng' từ nước Mỹ: Tái định hình liên minh xuyên Đại Tây Dương

Bài viết "The Trump Effect: Recalibrating the Transatlantic Alliance" đăng tải trên Modern Diplomacy ngày 2/3 (Ảnh chụp màn hình)

Trong nhiều thập kỷ qua, liên minh xuyên Đại Tây Dương là nền tảng của an ninh và thịnh vượng phương Tây. Hình thành trong trật tự quốc tế hậu Thế chiến II, mối quan hệ đối tác này không chỉ nhằm thúc đẩy phòng thủ tập thể thông qua NATO mà còn củng cố các giá trị dân chủ chung và sự phụ thuộc lẫn nhau về kinh tế của nhiều quốc gia.

----------

Đó là nhận định của Tiến sĩ John Calabrese (*) trong bài viết "The Trump Effect: Recalibrating the Transatlantic Alliance" đăng tải trên Modern Diplomacy ngày 2/3.

Bất ổn dồn dập

Trong bài viết trên, Tiến sĩ John Calabrese khẳng định, tư tưởng “Nước Mỹ trên hết” của Tổng thống Donald Trump từ lâu đã báo hiệu một chiến lược ưu tiên lợi ích của Washington, ngay cả khi phải "trả giá" bằng các liên minh lâu đời. Nếu trước đây cách tiếp cận này chủ yếu giới hạn trong chính sách đối nội, thì giờ đây nó đang định hình cả chính sách đối ngoại của Mỹ. Khi xung đột Ukraine bước sang năm thứ ba, Mỹ và EU càng lộ nhiều khác biệt trong cách tiếp cận đối với cuộc khủng hoảng này.

Tiến sĩ John Calabrese chỉ rõ, các phát ngôn của Tổng thống Donald Trump về cuộc xung đột Nga-Ukraine đã đi ngược lại quan điểm nhất quán từ sau Thế chiến II rằng an ninh của Mỹ gắn liền với sự ổn định của châu Âu, cho thấy một sự thay đổi mang tính "địa chấn" trong chính sách đối ngoại của Washington - một thực tế mà các nhà lãnh đạo "lục địa già" ngày càng khó có thể phớt lờ.

Tổng thống Trump từng đổ lỗi cho Kiev về nguyên nhân khơi mào xung đột, gọi người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky là “kẻ độc tài” và cảnh báo nếu không đạt được hòa bình, nước này sẽ phải gánh chịu hậu quả nặng nề.

Trong cuộc gặp "nảy lửa" tại Nhà Trắng hôm 28/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đổ lỗi cho Kiev về nguyên nhân khơi mào xung đột. (Nguồn: AFP)

Ông Trump đã cử một phái đoàn đến Saudi Arabia nhằm đàm phán với các quan chức Nga mà không có sự tham gia của Ukraine hay châu Âu, đồng thời đưa ra những nhượng bộ với Moscow.

Ngoài ra, nhà lãnh đạo Mỹ còn đề xuất thỏa thuận, trong đó Washington sẽ nhận một phần tài nguyên đất hiếm và khoáng sản khác của Ukraine nhằm đổi lấy viện trợ. Những động thái này đã làm suy giảm nghiêm trọng niềm tin của châu Âu vào cam kết của Mỹ đối với trật tự an ninh hậu Thế chiến II.

Bên cạnh đó, trong bài phát biểu tại Hội nghị An ninh Munich vào tháng 2/2025, Phó Tổng thống J.D. Vance đã "khiển trách" các nền dân chủ châu Âu vì “đi lệch khỏi các giá trị chung”. Động thái này càng nhấn mạnh một sự xoay trục rõ rệt trong chính sách của Mỹ, đặc biệt là với liên minh xuyên Đại Tây Dương.

Trước đây, lịch sử quan hệ đối tác xuyên Đại Tây Dương tất nhiên không thiếu những cuộc khủng hoảng. Từ khủng hoảng kênh đào Suez năm 1956, tranh cãi về chiến lược hạt nhân trong thập niên 1960, đối đầu về tên lửa Euromissiles vào những năm 1980, bất động trong xung đột Kosovo năm 1999, cuộc chiến ở Iraq do Mỹ dẫn đầu năm 2003... tất cả đều cho thấy căng thẳng xuyên Đại Tây Dương không phải là điều mới mẻ.

Tuy nhiên, Tiến sĩ John Calabrese nhấn mạnh, các tranh chấp trước đây dù nghiêm trọng những chủ yếu vẫn xoay quanh khác biệt chính sách và có thể hòa giải được. Ngược lại, các cách tiếp cận của chính quyền Tổng thống Trump giờ đây lại báo hiệu sự chuyển dịch sâu sắc về một trật tự thế giới ngày càng phân mảnh, nơi sức mạnh có thể lấn át các giá trị chung.

Phép thử cho "lục địa già"

Theo Tiến sĩ John Calabrese, các nhà lãnh đạo châu Âu đang gấp rút thích ứng với bối cảnh đầy rẫy biến động hiện nay. Một số đã kêu gọi tăng cường quyền tự chủ chiến lược nhằm đối phó với những sự bất định do các chính sách khó đoán của Washington.

Sự bất ổn địa chính trị này diễn ra vào thời điểm châu Âu đang nỗ lực củng cố năng lực quốc phòng. Mỹ hiện duy trì một lực lượng quân sự đáng kể ở châu Âu, với khoảng 100.000 binh sĩ đóng tại nhiều quốc gia, đặc biệt là ở Đức.

Một báo cáo gần đây ước tính, châu lục này sẽ cần thêm 300.000 quân và khoản đầu tư 262 tỷ USD để có thể thay thế hoàn toàn vai trò của Washington trong việc bảo đảm an ninh. Có thể nói, trong tương lai gần, châu Âu vẫn phải phụ thuộc đáng kể vào "chiếc ô an ninh" của Mỹ.

Tuy nhiên, vị chuyên gia cho biết, ngay cả khi châu Âu tìm cách củng cố vị thế quốc phòng, các nước này vẫn phải đối mặt với những trở ngại kinh tế. Việc áp thuế trả đũa nhằm đáp trả chính sách bảo hộ của Mỹ có thể không mang lại lợi ích như mong đợi, bởi nhiều quốc gia châu Âu vẫn phụ thuộc lớn vào Washington cả với tư cách là thị trường xuất khẩu lẫn nguồn cung các mặt hàng quan trọng.

Nguy cơ lạm phát và một cuộc chiến thương mại đang hiện hữu, càng làm phức tạp thêm bối cảnh kinh tế của khu vực. Đạt được sự đồng thuận trên toàn EU về các biện pháp kinh tế như vậy cũng không hề dễ dàng và các hành động đơn phương có thể làm sâu sắc thêm những chia rẽ nội bộ trong khối.

Trong khi chính quyền Tổng thống Donald Trump theo đuổi đàm phán với Nga nhằm chấm dứt xung đột tại Ukraine, châu Âu lại tiếp tục có các biện pháp cứng rắn hơn. Hội đồng châu Âu đã thông qua gói trừng phạt kinh tế và cá nhân lần thứ 16, nhắm vào các lĩnh vực chủ chốt của nền kinh tế Nga.

Trong ngắn hạn, nếu thiết lập một thỏa thuận ngừng giao tranh, Anh và Pháp đang cân nhắc triển khai quân đội như một phần của lực lượng gìn giữ hoà bình tại Ukraine. Tuy nhiên, hiệu quả của sáng kiến này vẫn còn bỏ ngỏ nếu không có sự hậu thuẫn từ Mỹ và hiện chưa rõ Washington có sẵn sàng hỗ trợ hay không.

Hơn hết, Tiến sĩ John Calabrese khẳng định, những động thái ngoại giao này, cùng với cách tiếp cận gây tranh cãi của ông Trump, càng làm nổi bật sự "lệch pha" ngày càng lớn trong quan hệ Mỹ-châu Âu và làm gia tăng mối lo ngại ở "lục địa già" về tính cam kết của Washington.

Mỹ hiện duy trì một lực lượng quân sự đáng kể ở châu Âu, với khoảng 100.000 binh sĩ đóng tại nhiều quốc gia. (Nguồn: CNN)

Song song với đó, châu Âu đẩy mạnh các nỗ lực củng cố năng lực quốc phòng. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đề xuất ý tưởng về “điều khoản miễn trừ cho đầu tư quốc phòng”, cho phép các quốc gia thành viên tài trợ những dự án quân sự mà không vi phạm giới hạn tài khóa của EU.

Tuy nhiên, tính khả thi của các biện pháp này vẫn còn nhiều nghi vấn do ngành công nghiệp quốc phòng châu Âu bị phân mảnh và việc hài hòa năng lực quân sự của các quốc gia còn nhiều thách thức.

Về mặt kinh tế, giới chức EU đã tới Washington nhằm ngăn chặn một cuộc chiến thương mại, nhưng dường như không đạt được kết quả đáng kể.

Cuộc họp được lên kế hoạch vào ngày 26/2 giữa Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của EU Kaja Kallas và Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio bị hủy bỏ đột ngột, với lý do “vấn đề lịch trình”.

Giờ đây, việc châu Âu có thể không còn có thể trông chờ vào Mỹ như trước đã thúc đẩy "lục địa già" tìm kiếm những con đường độc lập hơn cả về quốc phòng lẫn chính sách kinh tế.

Tiến sĩ John Calabrese nhắc tới khái niệm “giảm rủi ro” (de-risking) trong bài viết. Khái niệm này ban đầu do Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đề cập nhằm điều chỉnh hợp tác giữa EU và Trung Quốc, giờ đây có thể áp dụng cho quan hệ với Mỹ. Cần phải hiểu, giảm rủi ro không có nghĩa là cắt đứt quan hệ, mà là đa dạng hóa nguồn lực phòng thủ và đối tác kinh tế, chú trọng giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ, tăng cường hợp tác các nước tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và đầu tư vào công nghệ quốc phòng nội địa.

Tuy nhiên, dù yêu cầu giảm thiểu rủi ro là tất yếu về mặt chiến lược, con đường phía trước vẫn gập ghềnh và đầy thách thức. Những chia rẽ nội bộ, áp lực tài chính cùng sự trì trệ trong bộ máy hành chính châu Âu đặt ra hoài nghi sâu sắc về khả năng hiện thực hóa một cuộc chuyển đổi toàn diện trong tương lai gần.

Đoạn tuyệt hay tái định hình

Theo Tiến sĩ John Calabrese, suy cho cùng, liên minh Mỹ và châu Âu vẫn có thể tiến tới trạng thái cân bằng, với một châu Âu ít phụ thuộc hơn. Nếu Mỹ tiếp tục hướng tới chủ nghĩa biệt lập, châu Âu có thể buộc phải xây dựng một chính sách đối ngoại tự chủ, không chỉ để bảo vệ lợi ích của chính mình, mà còn để bảo đảm sự ổn định của trật tự toàn cầu.

Tuy nhiên, nếu liên minh xuyên Đại Tây Dương ngày càng chia rẽ, đặc biệt trong cách tiếp cận đối với Trung Quốc và Nga, khoảng trống chiến lược này có thể bị các cường quốc đối thủ "khai thác". Chính điều này sẽ buộc các nhà lãnh đạo châu Âu phải xây dựng một chính sách đối ngoại có khả năng chống chịu tốt và đa dạng hóa.

Hơn nữa, Tiến sĩ John Calabrese nhấn mạnh, sự ủng hộ của chính quyền Tổng thống Trump đối với các phong trào dân tộc chủ nghĩa cực hữu ở châu Âu đang tạo ra thách thức ý thức hệ đối với trật tự dân chủ tự do.

Rạn nứt này không chỉ là vấn đề chiến lược mà còn ảnh hưởng đến bản sắc của châu Âu với tư cách một thành trì của dân chủ, phúc lợi xã hội và hợp tác xuyên quốc gia.

Trước sự can thiệp về ý thức hệ này, châu Âu có thể sẽ càng củng cố cam kết với các giá trị dân chủ, ngay cả khi những tính toán chiến lược thúc đẩy "lục địa già" theo đuổi sự tự chủ lớn hơn.

Dù Mỹ và châu Âu khó chia cắt hoàn toàn do quan hệ kinh tế và an ninh sâu sắc, liên minh này vẫn có thể sẽ tiến tới trạng thái cân bằng, với một châu Âu ít phụ thuộc hơn. (Nguồn: Voxeurop)

Có thể nói, tương lai dài hạn của quan hệ xuyên Đại Tây Dương vẫn chưa thể đoán định. Nếu các chính quyền Mỹ trong tương lai điều chỉnh chính sách và tái khẳng định cam kết với những liên minh truyền thống, khả năng hòa giải vẫn sẽ rộng mở. Ngược lại, nếu xu hướng thu hẹp chiến lược và các biện pháp cưỡng chế đơn phương tiếp diễn, mối quan hệ Mỹ-châu Âu sẽ dần dịch chuyển theo hướng tự chủ hơn, ít phụ thuộc lẫn nhau. Trong bối cảnh đó, sự bền vững của liên minh này sẽ phụ thuộc vào khả năng của châu Âu trong việc thích ứng với môi trường địa chính trị biến động, đồng thời giữ vững những giá trị cốt lõi của mình.

Tựu trung, tương lai của mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương đang đứng trước bước ngoặt quan trọng. Những biến động hiện nay không chỉ đơn thuần là bất đồng chính sách mà còn phản ánh sự dịch chuyển chiến lược sâu sắc. Nếu Washington tiếp tục ưu tiên lợi ích riêng, châu Âu buộc phải tìm lối đi độc lập, dù con đường đó đầy rẫy thách thức. Tương lai quan hệ xuyên Đại Tây Dương sẽ còn phụ thuộc vào khả năng thích ứng của "lục địa già" và định hướng của Mỹ, tiếp tục gắn kết hay từng bước rời xa nhau.


(*):  Tiến sĩ John Calabrese là giảng viên chuyên ngành quan hệ quốc tế tại Đại học American tại Washington, DC. Ông cũng là biên tập viên của The Middle East Journal và là nghiên cứu viên cao cấp không thường trú tại Viện Trung Đông (MEI). Trước đây, Tiến sĩ Calabrese từng là Giám đốc Dự án Trung Đông-châu Á (MAP) của MEI.

(copy từ Thế giới & Việt Nam)

Monday, March 3, 2025

Thế giới: Các quốc gia Bắc Phi

 17 Interesting Facts You May Not Know About Egypt

1. Egypt is home to one of the world’s oldest civilizations, with a history that dates back over 5,000 years.  

2. The Great Pyramid of Giza, built for Pharaoh Khufu, is the last remaining wonder of the ancient world.  

3. The Nile River, the longest river in the world, flows through Egypt and has been a lifeline for the country for millennia.  

4. Cairo, Egypt’s capital, is the largest city in the Arab world and Africa.  

5. Ancient Egyptians were among the first to develop written language, known as hieroglyphics.  

6. The Sphinx of Giza is one of the world’s largest and oldest monolithic statues, with its origins shrouded in mystery.  

7. Egypt is predominantly desert, with the Sahara covering much of its land area.  

8. Alexandria, founded by Alexander the Great, was once home to the legendary Library of Alexandria, one of the largest and most significant libraries of the ancient world.  

9. The ancient Egyptians were pioneers in medicine, creating advanced surgical tools and medical texts that influenced later civilizations.  

10. The Aswan High Dam, completed in 1970, created Lake Nasser, one of the largest man-made lakes in the world.  

11. Egypt’s economy heavily depends on tourism, with millions visiting annually to see its ancient monuments and Red Sea resorts.  

12. The country’s flag features three horizontal bands of red, white, and black, with the Eagle of Saladin at its center.  

13. The Rosetta Stone, discovered in 1799, was the key to deciphering ancient Egyptian hieroglyphs.  

14. Egypt has a strong tradition of film and music, with Cairo often referred to as the "Hollywood of the Middle East."  

15. Ancient Egyptians believed in an afterlife and practiced mummification to preserve bodies for eternity.  

16. The Temple of Karnak in Luxor is the largest ancient religious site in the world, dedicated to the god Amun-Ra.  

17. Egypt is the most populous country in the Arab world, with over 100 million people as of 2024.

𝗣𝗹𝗮𝗻𝗲𝘁 𝗘𝗮𝗿𝘁𝗵

Sunday, March 2, 2025

Meet Trí: Ra quán tán dóc

 

Huyền thoại của nhạc Folk, Country & Traditional pop/One of the greatest songwriters of all time

 

“Come you masters of war. You that build all the guns. You that build the death planes.

You that build all the big bombs.

You that hide behind walls.

You that hide behind desks.

I just want you to know I can see through your masks.

Let me ask you one question, Is your money that good?

Will it buy you forgiveness, do you think that it could?

I think you will find, when your death takes its toll, all the money you made, will never buy back your soul”

~Bob Dylan

Old Pics