ANH HÙNG BẤT LUẬN THÀNH BẠI

 Anh hùng xin chớ căn cứ vào thành bại. Bởi mưu sự tại nhân, nhưng thành sự lại tại thiên, không ai cưỡng được ý trời. Vậy không nên đánh giá anh hùng dựa vào thành bại. Nhưng thành công và thất bại là gì? Mỗi người có những tiêu chuẩn khác nhau. Nếu bạn làm việc đủ chăm chỉ, cố gắng hết mình và kiên trì cho đến khi vượt qua chính mình, bạn là một anh hùng. Còn lão PP cho rằng, lão không phải anh hùng, bởi mục tiêu lớn nhất là sánh vai với tỉ phú Lý Gia Thành nhưng bị thất bại thì buồn lắm, không thể là anh hùng. Ấy vậy mà rất nhiều thằng đệ từ New York, đến Hồng Kông và Diệc Lam vẫn cứ hò hét ;”Đại ca và Tào Tháo là anh hùng!” Tiên sư cái anh Tào Tháo, cứ xuất hiện trong óc để lão phải nhắc tên. Nếu luận anh hùng, lão cho rằng không nên dựa vào thành bại để luận anh hùng. Các hảo hớn Lương Sơn Bạc dưới sự cầm đầu của Tống Giang sau khi về với triều đình cuối cùng xông pha trận mạc cũng thua vãi đái, người chết, kẻ bị thương, người đi tu, kẻ về quê chăn lợn, tan tác như đống tro tàn gặp gió. Vậy mà bọn họ vẫn được gọi là anh hùng. Không hiểu mấy lão già bụng bia với bộ óc kinh bang tế thế ở bia Ụ pháo có được gọi là anh hùng không? kkk

Mỗi người đều có mộng tưởng, mộng lớn hay nhỏ tùy vào tham vọng của mình. Nhưng ông trời không cho mộng tưởng thành thật thì chỉ bó tay quy phục. Thiên thời, địa lợi, nhân hòa, thiếu đi yếu tố nào đều bất thành.

Trực diện với thành bại cũng vậy, tâm tĩnh và không đắc ý, không ngạo mạn khi thành công và cũng bình tĩnh, không nao núng, không đổ tại này nọ khi thất bại. Điềm nhiên tiếp nhận thành bại, không tự ti, không tự phụ, kiên trì niềm tin, không dựa vào thành bại luận anh hùng, điều quan trọng là trong quá trình ấy,  bạn có thực sự làm việc chăm chỉ, kiên trì và cống hiến hết mình hay không. Quá nhiều người chỉ tập trung vào kết quả mà bỏ qua quá trình quan trọng nhất. Cũng giống như một người trên đường đi đến đích, hành trình có gió có mưa, có chông gai lầy lội, vượt được qua và ngắm nhìn cảnh vật dọc đường đôi khi còn thú vị hơn điểm đến.

Có ai nói Napoleon là kẻ thất bại không? “ Không bàn về thiên tài quân sự, chỉ nói về tình yêu. “Anh hùng khó qua ải mỹ nhân”. Tình yêu của Napoléon dành cho Josephine mê mệt đến mức thậm chí ông còn thản nhiên mỉm cười khi được biết Josephine ngoại tình. Thật khâm phục người Pháp vì sự cởi mở và bao dung của họ đối với đời sống tình dục. Điều thú vị là sau này Napoléon ly dị Josephine vì bà không thể sinh con cho ông để củng cố vương triều. Từ góc nhìn này, có thể khẳng định, Napoleon chỉ quan tâm tận hưởng hiện tại và không đếm xỉa tới kết quả. Bên trong nhà thờ Saint-Piere Saint-Paul bên rìa thành phố Paris là lăng mộ của hoàng hậu Josephine, người phụ nữ hơn 6 tuổi mà Napoleon Đại đế say đắm. 

Mặc dù Napoléon bị đánh bại và bị bắt trong trận Waterloo và bị lưu đày lần thứ hai và cuối cùng chết vì bệnh tật ở nước ngoài, nhưng cuộc đời của ông vẫn rất oanh liệt. Mặc dù người dân Pháp hiện nay vẫn còn có những quan điểm và tranh luận khác nhau về thành bại của ông nhưng không thể nghi ngờ rằng ông là một người hùng, một nhân vật lịch sử vĩ đại. Chúng ta có thể xóa bỏ một số thành tựu to lớn trước đây của ông ta vì trận Waterloo hay vì tình yêu không bất hủ? không thể!

Hãy nhắc lại Sở bá vương Hạng Vũ, dù bị Lưu Bang đánh bại và mổ bụng tự sát ở bên sông Ô Giang. Nhưng nhìn vào cuộc đời của ông, thực sự là rất tuyệt vời. Tại sao dân gian vẫn gọi ông là anh hùng vì cái kết thất bại?

Có một chiếc vòng xoay được chia thành 10 phần bằng nhau, trong đó có 7 phần sơn màu đỏ và 3 phần còn lại sơn màu xanh, sau đó một người bắt đầu quay chiếc vòng xoay và hỏi bạn đoán xem sẽ dừng lại ở màu gì. Chắc chắn bạn sẽ đoán màu đỏ bởi màu đỏ chiếm 7 phần. Đến một đứa trẻ con cũng chọn màu đỏ bởi xác suất 70% lớn hơn xác suất 30% rất nhiều. Nhưng liệu vòng xoay có dừng ở vị trí màu xanh không? Vâng, điều đó là có thể. Bạn đã chọn màu đỏ và tình cờ bàn xoay dừng lại ở vị trí màu xanh. Bạn có thể nói rằng quyết định bạn vừa đưa ra là sai lầm không? Bạn có hối hận khi chọn màu đỏ thay vì màu xanh không? Lão có thể khẳng định với bạn rằng quyết định và lựa chọn của bạn không có vấn đề gì, vấn đề là vận may của bạn chưa đủ tốt mà thôi.

Nhưng xui xẻo không phải là lỗi của bạn mà do thượng đế. Nếu bạn hiểu được điều này thì có lẽ không quá khó để chấp nhận những kết quả đi ngược lại mong đợi, những cảm xúc tiêu cực khác như tự trách móc, chán nản, tiếc nuối,… sẽ không xuất hiện, từ đó giảm thiểu những đau đớn  về sau. Tiếp theo trong tình huống này là gì? Bạn chỉ cần quay lại. Từ sự việc này, chúng ta có thể hiểu một sự thật là chúng ta không thể sử dụng kết quả cuối cùng để suy ra quyết định đó là đúng hay sai. Ngay cả khi bạn đã làm đúng 70% thì 30% đó bao gồm nhiều yếu tố không thể kiểm soát được có thể là lý do thực sự khiến kết quả cuối cùng trái ngược với mong đợi. Hãy bình tĩnh tìm ra nguyên nhân và thử lại lần nữa. Tuy nhiên, trong cuộc sống, hầu hết mọi người đều bị mù quáng bởi những phán xét theo thói quen. Mọi người đều có thói quen sử dụng kết quả cuối cùng để suy ra tính đúng đắn của quyết định.

Sau bài “Luận ngạo mạn” nhiều bạn trẻ nhắn tin yêu cầu lão bàn về sự hồi sinh sau thất bại. Kèm theo thất bại là hổ nhục, lão từng viết trong một bài là “Hổ nhục, tủi nhục hay hổ thẹn đều làm lòng quặn đau không thể chống chế. Chỉ biết ngậm đắng nuốt cay im lặng trong nhẫn nhục. Làm người chưa từng một lần bị hổ nhục thì con đường nhân sinh chưa thể gọi là hoàn chỉnh.” Muốn không tủi nhục thì chỉ có thể đứng lên trong thất bại. 

“Ai chiến thắng mà chẳng hề chiến bại

Ai nên khôn mà chẳng dại đôi lần”

Lão thích câu thơ này của Tố Hữu và đã thầm đọc lại muôn vàn lần để khởi động lại ý chí tìm ra những cơ hội mới, tìm ra đường đi nước bước tiếp theo. Sau khi bị mất tiền, muốn khôi phục lại nhà máy phải cần đến vốn. Ngân hàng quay lưng lại và không chi tiền cho vay bởi sự quản lý nguồn vốn quá sơ xuất của mình. Thôi đành liều mạng dùng số vốn còn lại đánh những canh bạc cuối cùng với Donald Trump xem có thể kiếm chác từ lão tỉ phú này không. Nhưng càng đánh càng bại bởi sòng bạc của Trump quá đỏ, Trump quá cứng cựa. Thật ra thì “Cờ bạc là bác thằng bần”, tính chuyện kiếm tiền ở bất kỳ sòng bạc nào đều là điên rồ và hoang tưởng. Thất bại nối tiếp thất bại, khi tỉnh táo ngộ ra thì đã hơi muộn. Khi những cay đắng đến liên tiếp và hy vọng tiêu tan như bong bóng thì lão từng nghĩ đến tự tử. 

Các bạn chắc sẽ cười thầm bởi một lão từng xưng là “Hero” (Anh hùng) lại nghĩ đến tự tử? Wait a minute! Lão Elon Musk cũng từng nghĩ đến việc tự tử, bạn có biết không? Khi Musk tham dự Hội nghị thượng đỉnh DealBook 2023 ở New York, anh ta tiết lộ rằng anh từng trải qua một "cuộc khủng hoảng hiện sinh" lúc còn nhỏ và từng nghĩ đến việc tự tử khi mới 12 tuổi. Trong cuộc phỏng vấn với các phóng viên, Musk nói rằng khi còn nhỏ anh đã nghĩ đến một câu hỏi "sâu sắc": "Ý nghĩa của cuộc sống là gì khi cuối cùng là sự tử vong? Chẳng phải tất cả đều vô nghĩa sao? Tại sao không tự tử cho xong mà tại sao cứ phải sống?" Điều đã thay đổi suy nghĩ của anh ấy về việc tự tử là một cuốn sách - cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng "The Hitchhiker's Guide to the Galaxy" của Douglas Adams.

Musk nói: "Cuộc sống của tôi thực sự có hạn, nhưng nếu chúng ta có thể mở rộng tầm nhận thức của mình thì chúng ta có thể tìm thấy ý nghĩa cuộc sống đẹp đẽ đến từ vũ trụ."

Mối liên kết không thể tách rời giữa Musk và vũ trụ bắt đầu từ đó...

Musk tiếp tục tiết lộ rằng ngay cả trong những khoảnh khắc hạnh phúc của tuổi thơ, suy nghĩ của anh thường giống như một cơn bão táp cuồng nhiệt. Nguyên nhân không ngoài  “nguồn ý tưởng” luôn tuôn trào trong đầu anh và hơn thế nữa là “tuổi thơ khó khăn đã làm gia tăng hoàn cảnh tự phát” trong anh.

Một tuổi thơ khó khăn? Đúng vậy, tuy hiện tại anh đã là tỷ phú và là người giàu nhất thế giới, nhưng con đường trưởng thành của anh không hề dễ dàng, thậm chí có thể nói là có chút khốn khổ...

Musk sinh ra ở Pretoria, Nam Phi vào năm 1971. Khi còn nhỏ, anh là một cậu bé có phần vụng về và chỉ thích đọc sách, sau khi bố mẹ ly hôn, anh sống với bố. Cậu bé Musk thường xuyên bị các bạn cùng lớp bắt nạt ở trường, các bạn thường đuổi theo và đẩy anh xuống cầu thang bê tông, có lần anh bị đánh đến mức phải nhập viện. Theo hồi ức của Musk: "Đó là lý do tại sao việc trưởng thành trở nên rất khó khăn. Không có cơ hội để nghỉ ngơi relax trong nhiều năm. Tôi bị các bạn cùng lớp đánh ở trường và hoàn cảnh cũng tồi tệ không kém khi về nhà". 

Mọi thứ Musk phải gánh chịu ở nhà đều là do cha anh, Errol Musk…

Mẹ của Musk, Meyer từng nói rằng chồng cũ của bà là một người rất nóng nẩy hung hăng, mặc dù ông đã hứa sẽ thay đổi sau khi kết hôn nhưng trên thực tế, tình hình sau khi kết hôn lại trở nên tồi tệ hơn… Errol không chỉ đánh vợ mà còn bạo hành tinh thần con cái. Musk và anh trai Kimbal từng mô tả cha của họ là " chỉ có một phút thân thiện, và phút tiếp theo ông sẽ bạo hành không ngừng nghỉ trong một giờ hoặc hơn. Ông nghiêm khắc ra lệnh cho Musk và anh trai "im lặng". Ngồi trong bốn giờ và lắng nghe "bài giảng" của ông. Bất cứ khi nào Musk nhớ lại những bài thuyết giáo nặng nề và kéo dài của cha mình, anh đều nói đó là một kiểu “tra tấn tinh thần”…

Musk sau đó đã đến Mỹ, nhưng ngay cả sau khi thoát khỏi môi trường thời thơ ấu, chấn thương tâm lý khi còn nhỏ đã ảnh hưởng sâu sắc đến anh.

Musk cho biết anh mắc hội chứng Asperger và suy sụp tinh thần vào năm 2022. Thời điểm đó, Musk gặp phải hàng loạt rắc rối, gặp thử thách lớn sau khi mua lại Twitter (nay đổi tên thành “X”); rất lo ngại về danh tiếng và bị khán giả la ó khi tham gia một chương trình hài kịch. Con trai 2 tuổi bị mọi người bám theo một cách điên cuồng. Theo tác giả Ben Mozrich, Musk nhốt mình trong văn phòng và chán nản đến mức các nhân viên của ông gần như đã gọi cảnh sát vì sợ Musk sẽ làm hại chính mình. Ảnh hưởng của cha anh đối với Musk còn vượt xa điều đó, tính cách, thái độ đối với gia đình và cách làm việc của anh đều mang bóng dáng của cha ở một mức độ nhất định. Mối quan hệ giữa hai người có lúc căng thẳng, có lúc ấm áp. Cách đây 7 năm, Musk đã cắt đứt liên lạc với ông bố Errol Musk vì ông ta có con với cô con gái riêng Jana Bezuidenhout ít hơn 41 tuổi của mình. Tuy nhiên, cách đây không lâu, Musk đã gặp lại bố để nối lại mối quan hệ giữa hai người. 

Ơ, đang nói về lão PP sao lại xiên sang lão  Musk? Yes, lấy Musk để làm đệm cho PP. Lão đã nghĩ đến sự kiện bắt tay thần chết trên Thái Bình Dương trong lúc vượt biển và nghĩ, đến cái chết ta còn chẳng sợ, sợ chi thất bại? Đành phải chịu nhẫn nhục để làm lại từ đầu. Trước đây ra vào khách sạn 5, 6 sao giờ rút xuống 3, 4 sao. Trước đây 3 ngày một tiệc nhỏ, 4 ngày một tiệc lớn, giờ tự mình ra chợ mua rau về nấu nướng. Lão bắt đầu dùng máu con tim viết lên những kinh nghiệm thành bại, gian truân, đau đớn, cay đắng được tuôn trào ra từ ngòi bút. Lão lao vào viết báo thuê cho các tờ báo Hồng Kông, và rồi các quan hệ được xây dựng lên từ các bạn đọc yêu quý. Có người chủ động đến gặp và cho lão cơ hội đóng cổ phần vào một nhà máy sản xuất mỹ phẩm và thực phẩm chức năng. Từ đó, một trang mới huy hoàng mở ra. 

Thành công nhỏ nhặt không thể so sánh với tham vọng ban đầu, nhưng lão đã học được “Tri túc thường lạc” biết đủ là vui. Niềm vui không đến từ tiền bạc, vật chất. Mà niềm vui lão theo đuổi đã chuyển sang một vế khác. Niềm vui đến từ tinh thần, bạn bè, cộng đồng. Lão vui với bạn bè, với cỏ cây, với những nụ cười đến từ các cụ già, em nhỏ ở quê hương mình. Đấy chính là niềm vui thiêng liêng mà lão tìm thấy và tận hưởng những ngày cuối cùng của cuộc đời. Xin đừng luận anh hùng bằng thành bại. Lão chỉ muốn làm một chiếc lá 🍁 mùa thu rụng về cội nguồn của mình và hóa thành đất nơi sinh ra mẹ và các con của mẹ…

Peter Pho