Khmer đỏ và Tàu đỏ

Campuchia, đất nước có đến 10 tỉnh chung biên giới với Việt Nam trải dài trên cả ngàn km, từ lâu đã âm ỉ mầm mống bất hòa với láng giềng :

-Tháng 6/1969 lúc QĐNDVN đang khó khăn nhất, Lon Nol vừa nhậm chức Thủ tướng đã đâm nhát dao vào lưng Việt Nam bằng lệnh ngưng toàn bộ gạo và nhu yếu phẩm tiếp tế cho Việt Nam qua đường Campuchia.

- Ngay từ khi Mặt trận Khmer Đỏ mới hình thành, thủ lĩnh Khmer Đỏ là Pol Pot, vốn là du học sinh ngành điện thi rớt ở Paris, đã ngấm ngầm bất hợp tác với VN. Pol Pot bác bỏ thẳng thừng đề nghị của VN thành lập bộ chỉ huy quân sự hỗn hợp, trong cuôc thương thảo ở Hà Nội với TBT Lê Duẩn năm 1970, 

-1970-71, quan hệ giữa lính Khmer Đỏ và QĐNDVN ở những vùng mới giải phóng ngày càng căng thẳng. Quân Khmer Đỏ nổ súng vào sau lưng lực lượng QĐNDVN đang tấn công quân Lon Nol tại Kompong Thom (Theo báo cáo của CIA tháng 9 năm 1970,.(29) 

-Sang 1973, không những tàn sát kiều dân Việt Nam, mà họ gọi là “gián điệp”, Khmer Đỏ còn giết cả những đảng viên Campuchia có thiện cảm với VN. Trước khi Mỹ và Việt Nam ký Hiệp định Paris , Khmer Đỏ đã trục xuất những đơn vị quân đội Việt Nam từng giúp Campuchia đánh Lon Nol) đóng trên đất Campuchia về nước. Hiệp định Paris 1973 cũng đánh dấu thời kỳ Khmer Đỏ bắt đầu tấn công các vị trí quân sự Việt Nam, bệnh viện, và các căn cứ trong nội địa Campuchia. Phía Pol Pot giải thích đó là do sự “hiểu lầm và vô kỷ luật” của binh lính cấp dưới. 

-Hai nhân viên của Thông tấn xã Việt Nam bị “giết nhầm” khi đang tham quan tỉnh Kompong Cham tháng 10/1973.

-Tháng 8/1974, 71 cán bộ vùng phía Đông Campuchia từng tập huấn tại Hà Nội bị “tập trung học tập”, bị khiển trách nghiêm khắc phải trốn qua Việt Nam, 10 người mất tích. Số còn lại bị bắt, bị cưỡng bức lao động có giám sát. Tại Tây Nam Campuchia, 91 cán bộ từ Hà Nội về đã bị hành quyết tháng 9/1974. Một ít trong số đó sống sót, trốn thoát và chạy qua Việt Nam. 

-Tháng 2/1975, một nhóm cán bộ văn hóa của Mặt trận Giải phóng Miền Nam Việt Nam đã bị phục kích bắn chết hết

-Ngay khi kết thúc cuộc kháng chiến chống Mỹ ở Campuchia ngày 17-4-1975, , Pol Pot, kẻ dân tộc cực đoan và thù hận sâu sắc với Việt Nam đã ra lệnh trục xuất tức khắc người Việt  khỏi CPC và phái quân đội tới sát biên giới. Bị Việt Nam phản ứng quyết liệt, hắn thừa nhận có hành động xâm lấn, tuy nhiên giải thích sự “đụng chạm đẫm máu và đau lòng” đó là do binh lính không biết rõ tình hình địa lý địa phương. 

-Từ 3- 5/5/1975, Khmer Đỏ đánh chiếm đảo Phú Quốc. Việt Nam yêu cầu rút, nhưng Khmer Đỏ không chấp nhận buộc Việt Nam phải phản công. Khmer Đỏ thanh minh “không biết đó là đảo của Việt Nam”. 

-Ngày 8/5/1975, Khmer Đỏ liên tiếp xâm nhập từ Hà Tiên, An Giang, Tây Ninh, Gia Lai, Kon Tum. 

-Ngày 10/5/1975, Khmer đỏ đánh phá đảo Thổ Chu bắt 500 dân Việt Nam. Khi Việt Nam trao trả 400 tù binh bị bắt ở Phú Quốc, Khmer đỏ hứa sẽ trao trả dân Việt Nam nhưng sau đó thủ tiêu hết. 

-Ngày 20/5/1975, Hội nghị Trung ương Khmer Đỏ họp đề ra ba chủ trương lớn: 1.”Làm trong sạch nội bộ nhân dân”, 2. xác định Việt Nam là kẻ thù số một truyền kiếp, và 3. xây dựng “xã hội mới” ở Campuchia: không chợ, không tiền bạc, không tri thức, không trường học, không tôn giáo, không đô thị. 

Một chương trình cưỡng bách lao động để tiến nhanh tới xã hội chủ nghĩa, mục đích làm cho Campuchia mau lớn mạnh để có thể “ngăn chặn kẻ thù làm hại chúng ta”. Chính sách kinh tế hợp tác xã nông nghiệp, thủ tiêu thương nghiệp ngày càng siết chặt triệt để. Mười ngàn người bị đưa về trại khổ sai công cộng nông thôn, bị buộc làm việc như súc vật, thiếu ăn, bị trừng phạt tới chết nếu hé răng than phiền vất vả. Dân thành thị bị coi là tiêm nhiễm tư tưởng tiểu tư sản, phải được thanh lọc bằng lao động chân tay. Những ai yếu sức thì coi như không ích lợi gì cho cách mạng Campuchia. “Có họ (dân thành phố) cũng chẳng được gì, không có họ cũng chẳng mất gì.”-là câu mà cán bộ Khmer Đỏ thường nhắc đi nhắc lại trong các buổi nói chuyện. Angka tuyên bố thà chỉ giữ lại từ một đến hai triệu người thật sự trung thành còn hơn duy trì từ sáu đến tám triệu “kẻ thù giai cấp”. Theo Pol Pot, những ai chống lại hoặc thắc mắc cũng là tay sai đế quốc hay gián điệp Việt Nam, cố ý phá hoại bước đại nhảy vọt của Campuchia. 

Theo nhà báo Nyan Chandra, “tháng 2/1976, một nhóm các nhà ngoại giao Âu, Ả Rập, Phi có cơ sở ở Bắc Kinh được cho phép thăm Phnom Pênh, họ thấy một thành phố ma, một nền kinh tế không có tiền tệ lưu hành, ngân hàng quốc gia đóng cửa và những chứng phiếu rãi rác, bay theo gió trên các đường phố. Họ không thể quên được khung cảnh này kinh hoàng như thế nào”. [425]. Hơn 2 triệu người dân Campuchia, bằng 1/3 dân số đất nước thời đó đã bị giết chỉ trong vòng hơn ba năm từ 1975-1978, Người dân bị xử tử, tra tấn cực hình như thời trung cổ . 

Đối với nước Việt Nam láng giềng, sự thù địch của CPC nhận được cổ vũ hết lòng của ông lớn đồng minh phương Bắc với lịch sử cả ngàn năm đô hộ Việt Nam. Chiến thắng năm 1975 dường như đem lại cho Trung hoa cơn ác mộng về một nước Việt Nam hùng mạnh và thống nhất. 

Quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc đã rạn nứt từ lâu, nhất là sau chuyến thăm Bắc Kinh của Tổng thống Nixon năm 1972. Giữa lúc chiến tranh ác liệt ở Việt Nam, thì thỏa thuận bắt tay “anh không động đến tôi, tôi không động đến anh” giữa Mỹ và Trung Quốc như dao đâm sau lưng, tạo điều kiện cho Mỹ đánh B52 Hà Nội, Hải Phòng. Năm 1974, Trung Quốc cho quân đánh chiếm quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam trước sự làm ngơ của Hoa Kỳ. Tuy giúp đỡ trong kháng chiến chống Mỹ, Trung Quốc một mực không muốn cho Việt Nam thống nhất đất nước. Rất nhiều lần Mao, Chu Ân Lai khuyên lãnh đạo Việt Nam không nên tấn công giải phóng miền Nam, ”phải trường kỳ mai phục, chổi ngắn không quét được dài”. Bắc Kinh muốn Hà Nội chỉ tiếp tục chiến tranh du kích có giới hạn chống Hoa Kỳ, trong khi lãnh đạo tai Hà Nội muốn tiến hành chiến tranh quy mô để thống nhất đất nước.[426]) Sau chiến thắng 30-4-1975, nước Việt Nam đầy tự tín, quân đội hùng mạnh, được coi là đang bớt dần nghĩa vụ tôn kính với kẻ khổng lồ phía Bắc. 

Vào tháng 9-1975, vì những bất đồng trong xung đột biên giới, quan hệ thỏa thuận tay đôi với Liên Xô, và vấn đề Hoa kiều ở Việt Nam, TBT Đảng LĐVN Lê Duẩn đã rút ngắn thời gian thăm hữu nghị Trung Quốc. Đoàn rời Bắc Kinh hai ngày, ngay trước lễ kỷ niệm Quốc khánh Trung Quốc (1-10) mà không tổ chức tiệc đáp lễ, cảm tạ lòng hiếu khách của Trung Hoa như thông lệ ngoại ngoại giao, cũng không ký thỏa thuận chung, không đưa ra bất cứ phát biểu hoặc thông cáo nào về cuộc viếng thăm. [427]. Đối với một Trung Hoa Đại Hán đã quen  quan hệ ngoại giao kiểu phục tùng triều cống từ ngàn năm của Việt Nam, thì những biểu hiện này bị coi là sự xấc láo bướng bỉnh khó dung tha. Việc Việt Nam củng cố mối quan hệ với Liên Xô, kẻ thù phương Bắc của Trung Quốc là một sự coi thường đặc biệt gây khó chịu. Bắc Kinh bắt đầu nói về một Việt Nam "hắc tâm", "vô ơn", "ngạo ngược".. Cũng trong chuyến thăm này, Trung Quốc thông báo rằng sẽ không giữ mức viện trợ như đã hứa năm 1973. Viện trợ của Trung Quốc sau đó giảm mạnh và đến năm 1978 thì cắt toàn bộ. Điều kiện tiên quyết Trung Quốc đặt ra cho Việt Nam để nối lại viện trợ là phải từ chối tất cả các khoản viện trợ của Liên Xô.

Ngày 6/2/1976, trong khi đại sứ Trung Quốc ở Hà Nội chính thức bày tỏ “quan ngại” về việc VN buộc nhóm thiểu số người Hoa ở miền Nam nhập quốc tịch, thì một quan chức quân sự hàng đầu của Trung Hoa lên đường thăm Phnom Pênh để bàn bạc thỏa thuận viện trợ quân sự. Wang Shangrong, Phó Tổng tham mưu trưởng Quân Giải phóng Nhân dân Trung Hoa báo với Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Son Sen, quyết định của Trung Hoa về việc cung cấp bộ phận rời cho pháo binh, thuyền tuần phòng, và trang bị phòng không. Ngày 2/10i, một thỏa ước viện trợ quân sự không hoàn lại cho Campuchia được ký kết. Việt Nam, một lần nữa, đứng trước đe dọa một cuộc chiến tranh. Tuy cố gắng kiềm chế, tránh xung đột, nhưng từ giữa những năm 1976, quan hệ Việt - Trung đã xấu đi rất nhanh chóng.

Đêm 30/4/ 1977, Khmer Đỏ bất thần mở cuộc tấn công lớn thứ hai vào các làng Việt Nam dọc toàn tuyến biên giới. Riêng ở An Giang, chúng tấn công 13/15 xã và 13 đồn biên phòng, tàn sát dân thường, đốt nhà cửa. Chỉ riêng cuộc tấn công vào Tịnh Biên cũng đã giết một trăm dân thường. Không một lý do nào được đưa ra. Chọn đúng ngày Việt Nam mới kỷ niệm thống nhất đất nước được hai năm, Khmer Đỏ muốn “chứng minh rằng người Campuchia có đủ khả năng đánh vào lãnh thổ Việt Nam" [428]

Dân Sài Gòn từ lâu đã nghe phong thanh từ những người sống sót trốn thoát về kể những vụ thảm sát rùng rợn của Khmer Đỏ dọc biên giới. Khi một nhà báo Hungary được cho phép tới tận nơi thuộc biên giói Tây Ninh lần đầu tiên, anh ta đã qua sốc vì không chuẩn bị tình thần để chứng kiến một quang cảnh kinh khủng như vậy. Từ nhà này qua nhà khác, những xác đàn ông, đàn bà bị cháy đen, sình to và xác trẻ em rải rác đây đó. Có xác bị chặt đầu, bị mổ bụng, có xác thì mất chân tay, bị móc mắt….Những hình ảnh đó chẳng có cơ hội được đăng tải do phóng viên đã bị công an Việt Nam tịch thu máy ảnh, cấm đưa tin. Việt Nam vẫn không tiến hành một cuộc phản công đáp trả nào. Thế giới bên ngoài chỉ biết rất mơ hồ về cuộc thảm sát này. 

Theo một số tài liệu (cần kiểm tra để xác nhận chi tiết này). thì tháng 7, Đại tướng Võ Nguyên Giáp công khai đi thị sát vùng biên giới, như một lời cảnh cáo ngầm cho phía Campuchia phải ngừng tiến công  Nhưng, theo nội dung của Sách đen, Pol Pot lại xem đó là một dấu hiệu của việc Việt Nam đang lựa chọn một chiến lược mới nhằm nuốt chửng Campuchia;

Ngày 28/9/1977, chuẩn bị kỷ niệm lần 28  Quốc khánh nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, hàng trăm ngàn dân Bắc Kinh được huy động đứng hai bên đường từ phi trường để chào đón thượng khách đặc biệt.  Khi chiếc Boeing 707 của Trung Quốc dừng hẳn, những lãnh tụ Khmer Đỏ trong trang phục áo đen cổ Mao tươi cười xuất hiện ở cửa máy bay. Pol Pot, lãnh tụ Khmer Đỏ lần đầu tiên ra mắt thế giới, nồng nhiệt bắt tay tám nhân vật lãnh đạo hàng đầu Trung Quốc, tức là gần một phần ba các yếu nhân quyền lực trong Bộ chính trị, gồm cả Phó Thủ tướng mới được phục chức Đặng Tiểu Bình, đều chờ ở chân cầu thang máy bay, để bày tỏ tình thân hữu của Trung Hoa với nước Campuchia dân chủ. Pol Pot cùng Thủ tướng kiêm chủ tịch đảng Hoa Quốc Phong đứng trên xe mui trần chạy từ sân bay giữa đám đông khua chiêng trống, vẫy cờ giấy Campuchia, thả hàng trăm hàng ngàn bong bóng lên trời. 

Không mấy ai biết năm ngày trước đó, đêm 24 rạng ngày 25-9-1977, Khmer Đỏ huy động bốn sư đoàn mở một cuộc tấn công đẫm máu thứ ba dọc tất cả biên giới Tây Ninh (phía Bắc Mỏ Vẹt) và một số làng bên trong Việt Nam. Tại xã Tân Lập, huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh, 592 người dân Việt Nam bị giết hại. Chọn thời điểm trước chuyến thăm chính thức đầu tiên tới Trung Quốc, các cuộc tàn sát ở Tây Ninh là món quà Pol Pot mang dâng cho Bắc Kinh cho chuyến đi hai ngày sau đó, chứng tỏ cho Trung Hoa thấy quyết tâm của Campuchia chống lại Việt Nam.

(trích từ Hồi ức về TƯỚNG CAO VĂN KHÁNH)