Dân nước Trịnh cũng khổ

Trịnh giữa Tấn và Sở

Trịnh vốn là nước lớn ở Trung Nguyên Nằm sát nhà Chu Đời đời làm khanh sĩ nhà Chu. Tuy vậy vì ở chính giữa nên không thể mở rộng lãnh thổ. Sau nhiều đời trở thành nước nhỏ yếu.
Tề làm bá, Tống không phục. Vua Trịnh nhân buổi minh ước gửi con trưởng cho Tề Hầu. Trên đường về nước lại hội kiến với Tống, gửi con thứ cho vua Tống. Quan đại phu hỏi: "Cớ sao chúa công lại gửi hai công tử cho hai nước đối địch" Vua Trịnh nói "Tề mạnh ta gửi con cho Tề hầu là ý muốn nương tựa để họ không gây hấn. Nhưng xem ra Tề sẽ suy. Ta gửi thêm cho Tống bớt một kẻ đối địch."
Vua Trịnh mất các vợ và các con tranh ngôi. Nước loạn to. Tề Hoàn Công lấy quyền bá chủ đưa công tử con trưởng về nước làm vua dẹp yên loạn nước. Tống Tương Công nghe tin nói: Ta quyết đưa công tử hai về làm vua. Sau khi Hoàn Công mất Trịnh lại loạn, Tương Công đưa công tử hai về làm vua. Người Trịnh bấy giờ chính sự gì cũng dài cổ ngóng ở ngoại bang. Thành thói quen không thể nghĩ khác.
Đến đời, Tấn Sở tranh hùng. Tấn Văn Công làm bá chủ Trung Nguyên, đất đai mở về phía Bắc hàng vạn dặm. Sở Trang Vương mở cõi về phia nam hàng vạn dặm binh hùng không coi Trung Quốc vào đâu, muốn cướp quyền bá chủ. Vua Trịnh nay theo Sở mai theo Tấn. Tấn đến thì theo Tấn, Sở đến thì theo Sở. Sau Tiên Chẩn làm nguyên soái lập 6 đạo quân thay nhau tiến đánh. Vua Trịnh bèn uống máu ăn thề theo Tấn. Trang Vương sai Thành Đắc Thần mang đại binh tiến đánh thế như sóng xô bờ Vua Trịnh lại ăn thề với Sở.
Quan Đại phu nói: Chúa công sao không theo hẳn một bên cho đỡ rắc rối. Quanh năm ăn thề lại mang tiếng bất nhất. Theo hẳn một bên người ta sẽ phải giúp mình hết lòng. Nếu bên nào không giúp hết lòng thì không thể trách mình theo bên kia.
Vua Trịnh nói: Nếu theo hẳn một bên chắc gì ta đã được làm vua Trịnh.

Nguyễn Ái Việt (Debrecen.VIDI72)
2017