Trẻ ham chơi ghét học

Có một số bố mẹ, ông bà trẻ lo ngại nói rằng trẻ ham chơi ghét học và mưu đồ bắt ép con, cháu mình học nhiều hơn.
Từ kinh nghiệm cá nhân, tôi thấy trẻ tất yếu là lười học, và cực kỳ ghét học những cái ngu, nếu trẻ không ngu. Bắt ép học cái ngu là mất dân chủ, vi phạm nhân quyền. Ngay lập tức phải xem việc học của trẻ hoặc chúng ta ngu ở điểm nào. 
Còn việc ham chơi phải thấy đó là mừng. Trẻ nhiệt tình chơi, biết chơi, tức là có say mê, và có trí tuệ. Ham chơi sẽ quan sát tốt, nếu hướng dẫn không ngu sẽ chăm làm việc, chăm học.
Tôi hồi nhỏ đọc sách suốt ngày, nhưng cực kỳ lười học, chuyên gia trốn học đi chơi. Vì kém thông minh nên cũng không thể ham chơi, nên bây giờ mới tiếc. Lớn lên làm việc tới tuổi này thấy chưa ai nhiều bằng mình. Học như chơi mà chơi gì cũng là học hỏi.
Tom Sawyer phát hiện ra một điều tinh tế: làm việc và giải trí về thực chất là 2 việc như nhau, chỉ khác về quan niệm. Khác biệt chỉ ở quan niệm: giải trí thì thấy sướng, làm việc thì thấy khổ cực. Chỉ cần đổi quan niệm là xong. Tuy nhiên đa số đổi quan niệm không dễ. Như vậy cần có mẹo: giải trí và sướng thì mất tiền, làm việc cực khổ thì được tiền. Tráo nhân quả giúp một số người, bắt họ mất tiền sẽ làm cho họ sướng, không trả tiền họ sẽ thấy bớt cực khổ.
Từ đó suy ra trong bất cứ giao dịch nào cũng có một bên sướng một bên khổ, bên sướng mất tiền, bên khổ được tiền. Stephen Hawking nói rằng nghề nghiên cứu khoa học và nghề ca ve giống nhau ở chỗ vừa sướng vừa được trả tiền. Tôi dám chắc là ông ấy sai bét.

Nguyễn Ái Việt (Debrecen.VIDI72)