Phụ nữ và văn minh (1)

Ko thể có 1 xh văn minh trong trật tự vô văn hoá. Khi sự hỗn loạn kết thúc cùng với sự bất an, văn minh sẽ bắt đầu hình thành trong hoà bình.

Trong xh văn minh, con người được khai phóng, sức sáng tạo được phát triển tự do, khi ấy (từ ấy) con người mới vượt được những giới hạn, hướng tới những nguồn tạo xúc cảm mới, tìm hiểu và khám phá những vẻ đẹp tiềm ẩn mang giá trị của cuộc sống. Có rất nhiều vấn đề/điều kiện có thể, hoặc thúc đẩy hay cản trở nền văn minh phát triển. Tất cả đều có thể mất đi, ko để lại chút gì, hoặc chỉ còn lại những tàn tích như những dấu hỏi câm lặng trên sa mạc, giữa đại dương hay ẩn mình trong những khu rừng xa thẳm.

Tuy nhiên, muốn tồn tại, trước hết, con người phải dựa vào những yếu tố sinh tồn. Và nước là 1 trong những điều kiện này. Ko chỉ cần cho cơ thể, từ thời tiền sử, nền văn minh đã bắt đầu phôi thai cùng với việc canh tác và trồng trọt. Nông nghiệp dần hình thành từ Mẹ Đất. Khi nước và những sản vật khác được cung cấp đầy đủ, ko còn mất nhiều thời gian vào việc săn bắn, hái lượm. Con người bắt đầu thời kỳ an cư lạc nghiệp. Và hình thức sơ khai của văn minh là nông nghiệp làm con người thay đổi. Họ bắt đầu dựng lều để ở, xây dựng đền đài..., tạo thêm nhiều công cụ và thuần hoá vật nuôi. Và cuối cùng "thuần hoá chính bản thân họ" (Will Durant).

Thời kỳ tiền sử

Ngay từ thời sống bằng săn bắn, phụ nữ đã thực hiện 1 cuộc khám phá vĩ đại nhất về kinh tế từ lòng đất vốn luôn hào phóng với con người. Khi đàn ông kéo nhau đi săn, họ đào xới xung quanh những túp lều để tìm bất cứ thứ gì ăn được. Tại Úc, cho đến khi sống cùng nhau trong 1 gia đình, người chồng đảm nhận việc săn bắn, còn người vợ đào những gốc cây, hái lượm hoa quả, thu gom mật ong, nấm, hạt giống và những thứ hạt khác. Hiện tại, thổ dân châu Úc vẫn thu hoạch những loại hạt mọc tự nhiên mà ko cần cày bừa hay gieo hạt. Và người da đỏ ở châu Mỹ ở nhiều nơi cũng làm ko khác họ.

Những bộ tộc khác lại biết đến việc gieo hạt từ thời xa xưa và để chúng phát triển tự nhiên. Từ đây, loài người đã biết được điều bí mật vĩ đại của sự sinh trưởng từ lòng đất. Thổ dân ở Borneo gieo hạt vào những cái lỗ mà họ dùng gậy để xoi trên mặt đất. Ở Madagascar, những phụ nữ đứng thành hàng với những cây nhọn họ chọc gậy vào đất, ném hạt giống vào cái lỗ và dùng chân dẫm cho đất bằng lại rồi tiếp tục qua 1 hàng khác.

Dần dần, công cụ được dùng thay cho tay chân, cùng với việc thuần hóa súc vật, con người dùng cuốc và cày để làm đất. Cây cối được trồng nhiều hơn, những loài cây dại cũng được biến đổi, con người càng ngày càng có nhiều loại cây hơn bằng việc phát triển giống cây mới và cải thiện những giống cây cũ để thu hoạch được nhiều hơn.

Cùng với săn bắn và trồng trọt, học được từ thiên nhiên và thú rừng nghệ thuật cung cấp và cách bảo quản thức ăn, con người nhận ra: những điều này giúp họ có được nguồn thức ăn dồi dào hơn, an toàn hơn săn bắn. Xuất phát từ nhận thức đó, dần dần con người đã khởi đầu 1 trong 3 bước đi dẫn họ tiến từ con người man dã đến sự văn minh: ngôn ngữ, nông nghiệp và văn tự.

(còn nữa)

Đọc và lược ghi từ Lịch sử Văn minh Thế giới (Will Durant)

Tranh của họa sĩ người Cuba Yoel Diaz Gulvez