Friday, February 28, 2025

Thêm tuổi

 THÊM MỘT TUỔI MỚI

Ảnh: Chân dung BS Đỗ Hồng Ngọc

Có người hỏi vì sao tôi không phải là bác sĩ lão khoa mà lại dám viết về… người già, nào Gió heo may đã về, nào Già ơi chào bạn, nào Già sao cho sướng…? Đúng vậy, tôi là một bác sĩ nhi khoa, bác sĩ của trẻ con, nhưng sở dĩ viết về người già là bởi vì trước sau gì mấy nhóc nhỏ mà tôi đã và đang khám chữa bệnh cũng sẽ trở thành một người già, một ngày nào đó! Hơn năm mươi năm trước khi tôi thực tập ở bệnh viện Từ Dũ, đã có dịp đỡ đẻ cho một số trẻ sơ sinh, bây giờ nhớ lại, các nhóc đó tuổi cũng đã “gió heo may” rồi còn gì! Còn mấy bệnh nhi tôi có dịp chữa trị ở Bệnh viện Nhi đồng Saigon và tại phòng mạch hằng mấy chục năm qua thì bây giờ cũng đã lại thấy mang con và cả cháu nữa đến khám bệnh. Cho nên làm gì có chuyện cách ngăn tuổi này tuổi nọ tuổi kia. Cuộc sống như một dòng sông đó thôi.

Lão khoa, nhi khoa… chẳng qua là một cách nói! Có người chưa hai mươi mà đã già… khú đế, có người tám mươi còn phơi phới tuổi xuân. Một thầy thuốc đàn anh của tôi thường nói: “Hãy chăm sóc các cụ từ trong bụng mẹ”! Đúng vậy, đợi các cụ ngáp ngáp rồi mới “tận tình chăm sóc” thì e rằng quá trễ, chẳng giúp ích được gì cho cuộc sống của họ, chẳng giúp các cụ thêm vui, thêm khoẻ, thêm hạnh phúc…

Tổ chức Sức khoẻ Thế giới  (WHO) khi đưa ra những hướng dẫn cụ thể cho Năm quốc tế người cao tuổi, (1999) cũng đã khuyến cáo muốn cho các cụ được khoẻ mạnh thì phải cho Mẹ… các cụ được dinh dưỡng tốt trong lúc mang thai, trong lúc cho các cụ… bú mớm;  phải chích ngừa đầy đủ các bệnh nguy hiểm ngay từ nhỏ để các cụ không phải chịu cảnh tật nguyền bệnh hoạn sau này; phải dạy dỗ các cụ từ tuổi thiếu niên như không uống rượu, không hút thuốc lá… để các cụ sau này khỏi bị ung thư phổi, viêm phổi tắt nghẽn mạn tính,  xơ gan cổ trướng; giúp các cụ có thói quen tập thể dục, chơi thể thao, ăn uống đúng cách để sau này khỏi bị xơ vữa động mạch, cao huyết áp, tiểu đường v.v… Rồi khi lớn lên thì  tránh các nguy cơ bệnh lây truyền qua đường tình dục, tránh béo phì, loãng xương, thấp khớp… Và dĩ nhiên đảm bảo cho các cụ có một thu nhập hợp lý để không bị lệ thuộc, để sống có phẩm giá, tiếp tục hoạt động theo năng lực, đóng góp kinh nghiệm của mình cho con cháu, được sự tôn trọng của xã hội, được thấy con thuận cháu hòa, gia đình hạnh phúc. Dĩ nhiên là bản thân các cụ phải hiểu rõ những chuyển biến tâm sinh lý của mình qua từng lứa tuổi, nhờ đó mà thích nghi, mà điều chỉnh thái độ và hành vi của mình sao cho phù hợp với hoàn cảnh mới, với môi trường mới. Tóm lại, chăm sóc các cụ, nói cách nào đó, thực chất là công tác của … Nhi khoa. Hoặc cũng có thể nói nhi khoa chính là lão khoa, và lão khoa cũng chính là nhi khoa đó vậy! Ngành lão khoa ngày càng phát triển vì tuổi thọ con người ngày càng được nâng cao, không chỉ ở các nước giàu có mà ngay ở cả các nước nghèo cũng vậy là nhờ những tiến bộ của khoa học, của y học, của kiến thức vệ sinh phòng bệnh, chăm sóc sức khoẻ cũng như hiệu quả của sự cải thiện môi trường sống, của chế độ dinh dưỡng hợp lý… Thế nhưng, khi nói đến lão khoa, hình như người ta quá nặng về bệnh hoạn, về tàn phế hơn là đến sự sảng khoái toàn diện về thể chất, tâm thần và xã hội phù hợp với tình trạng tuổi tác, giới tính, chất lượng cuộc sống của họ. Các thầy thuốc lão khoa cũng thường lại là những thấy thuốc trẻ, họ tuy có chuyên môn sâu trong chữa trị bệnh tật cho người cao tuổi nhưng chưa từng được trải nghiệm tuổi già, chưa được thưởng thức… cái già, chưa được hưởng thụ… cảnh già! Khi tôi viết cuốn “Gió heo may đã về” thì đó là lúc tôi đang thực sự nghe gió heo may, tôi đang sống với nó, sửng sốt và sảng khoái vì nó, âu lo và hồi hộp vì nó. Tôi  hiểu được nỗi khắc khoải “tôi ơi đừng tuyệt vọng”, nỗi bâng khuâng “tôi đang lắng nghe, tôi đang lắng nghe im lặng của tôi…” của Trịnh Công Sơn, và những bạn bè trang lứa. Nhưng phải đợi đến tuổi 60,  tôi mới dám viết  “Già ơi…chào bạn” – “Bonjour Vieillesse!”- như một tiếng reo vui, chào mừng nó, cái sự già đó! Đâu dễ mà già phải không? Đến tuổi 75, tôi mới dám viết “Già sao cho sướng?”…

Cho mãi đến cuối thế kỷ 20, năm 1999, Liên Hợp Quốc mới có một “Năm” dành cho người cao tuổi, người già  trên toàn thế giới, gọi là “Năm quốc tế người cao tuổi” với khẩu hiệu là “Hãy sống một tuổi già tích cực”, bởi vì trước đó  người ta chỉ nghĩ tuổi già là tuổi của tàn phai, héo úa,  ăn hại, là gánh nặng xã hội… cho đến khi giật mình thấy không phải vậy! Con người ở tuổi nào cũng sẽ là gánh nặng cho xã hội, cũng ăn hại, cũng tàn phai… nếu sống không ra sống, sống mà như đã chết, sống mà không hạnh phúc, không có chất lượng cuộc sống, sống mà lệ thuộc, mà khổ đau triền miên…

Ngàn năm trước, ở nước ta, vào thời nhà Lý, Mãn Giác thiền sư đã có những câu thơ còn lưu truyền mãi đến nay với một cái nhìn tích cực về tuổi già:

Xuân khứ bách hoa lạc

Xuân đáo bách hoa khai

Sự trục nhãn tiền quá

Lão tùng đầu thượng lai

Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận

Đình tiền tạc dạ nhất chi mai…

( Mãn Giác, 1052-1096)

Xuân ruỗi trăm hoa rụng

Xuân tới trăm hoa cười

Trước mắt việc đi mãi

Trên đầu già tới rồi

Đừng tưởng xuân tàn hoa rụng hết

Đêm qua sân trước một cành mai…

(Ngô Tất Tố dịch)

Đừng tưởng xuân tàn hoa rụng hết! Thật vậy. Vẫn còn đó, nơi sân trước kia, đêm qua, một cành mai vàng rực rỡ đã nở, báo hiệu một sức sống mãnh liệt vẫn dâng tràn… Vậy đó, mùa xuân dù đã phai, cành mai sân trước vẫn nở tươi thắm. Nụ cười vẫn lạc quan, cuộc sống vẫn tích cực, chủ động và sáng tạo không ngừng nếu những người có tuổi được chuẩn bị trước để hiểu rõ sự đổi thay, để chấp nhận, để điều chỉnh, tưới tẩm những niềm vui cho chính bản thân mình, cùng với sự ý thức giúp đỡ của gia đình và xã hội thì sẽ giúp họ có một cuộc sống đầy chất lượng, nhiều hạnh phúc.

Theo WHO : “Sức khỏe của người già là phát triển và duy trì được sự sảng khoái và hoạt động chức năng tốt nhất về tâm thần (mental), xã hội (social) và thể chất (physical)”.

Phát triển và duy trì được sự sảng khoái (well-being) và hoạt động chức năng (function) , bởi đa số các hoạt động chức năng xài lâu quá đều rệu rả, phần lớn đã “quá date”, dễ cảm thấy chán nản, tuyệt vọng, lo âu, trầm cảm… nói khác đi là khó mà… hạnh phúc. Thể chất thì “ba cao một thấp” (ba cao là cao máu (HA); cao đường (Tiểu đường); cao mỡ (Cholesterol xấu); còn một thấp là… Thấp khớp) đã đành mà tâm thần thì tám vạn bốn ngàn phiền não! Cho nên đưa vấn đề “tâm thần” lên hàng đầu là hoàn toàn hợp lý so với định nghĩa về sức khỏe ở người trẻ.

“Khổ” thì dĩ nhiên không thể có hạnh phúc. Con đường của Phật là con đường “Diệt Khổ”, con đường dẫn đến giải thoát.

Ở góc độ y sinh học, tâm lý xã hội học, thì những điều kiện để có một tuổi già hạnh phúc gồm:

Có sức khỏe tương đối ;

Tài chánh tự chủ;

Nhà ở an toàn; an ninh, môi trường thuận lợi;

Tự tại: chủ động sắp xếp cuộc sống riêng của mình,

Duy trì các mối quan hệ gia đình/ bè bạn;

Có ký ức tốt về tuổi thơ và tuổi thanh niên,

Hoạt động phù hợp để thấy luôn sống hữu ích;

Gần gũi với thiên nhiên;

Hiểu luật vô thường và biết “Từ bi hỷ xả” với chính mình!

Cũng có thể nhìn theo Tháp MASLOW:

a) Nhu cầu sinh học: gồm những vấn đề cơ bản của tồn tại như : Ăn, Ngủ, Thở, Tình dục… (physical well-being).

b) Nhu cầu an toàn: nhà ở an toàn, môi trường xã hội tốt đẹp, an ninh, bảo đảm về kinh tế, đời sống quân bình…

c) Nhu cầu xã hội (social well-being): các mối quan hệ xã hội trong gia đình, hàng xóm, cộng đồng tốt đẹp…

d) Nhu cầu tự khẳng định: để luôn có được tôn trọng, đóng góp theo công sức cho xã hội, thấy mình sống có ích…

e) Nhu cầu tâm thần, tâm linh (mental well-being): hướng thượng, có một tôn giáo lành mạnh, tin tưởng ở sự sống thiện, nhân quả, nghiệp báo…

Có thể nhìn ở góc độ “Sắc, Thọ, Tưởng, Hành, Thức” ta cũng có thể hình dung gần giống với Tháp Nhu cầu của Maslow, và nếu có Chánh kiến để thấy Vô Thường/ Khổ/ Vô ngã/ Không/ Duyên sinh… thì đã có thể “độ nhất thiết khổ ách” rồi vậy!

•BS Đỗ Hồng Ngọc (copy từ bài đăng trên Trang Văn chương miền Nam của Minh Nguyễn)

Tính cách & khí chất

 Cuốn sách “Tính Cách Quyết Định Số Phận – Khí Chất Thay Đổi Cuộc Đời” của Khởi Hàng nhấn mạnh tầm quan trọng của tính cách và khí chất trong việc định hình thành công và hạnh phúc của một con người.

Tóm tắt nội dung chính:

 1. Tính cách là nền tảng của số phận

 • Những thói quen, tư duy và hành động của bạn sẽ quyết định cuộc đời bạn.

 • Thay đổi bản thân từ bên trong để đạt được kết quả mong muốn.

 2. Khí chất giúp bạn bứt phá và thay đổi cuộc đời

 • Khí chất không chỉ là phong thái mà còn là sự kiên trì, bản lĩnh và tinh thần không ngừng vươn lên.

 • Những người có khí chất mạnh mẽ thường dễ thành công hơn trong cuộc sống.

 3. Bài học thực tiễn để phát triển tính cách và khí chất

 • Xây dựng sự tự tin và tư duy tích cực.

 • Học cách kiểm soát cảm xúc, vượt qua khó khăn và trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.

Cuốn sách này là một cẩm nang giúp bạn nâng cao nhận thức về bản thân, phát triển tính cách mạnh mẽ và khí chất để tạo nên cuộc sống thành công và ý nghĩa hơn.

TnBS

Đặt tư tưởng ở trên tất cả và vấn đề lựa chọn tiếp theo

 Nhân quả và logic

   1. Nhân quả là một trong những quy luật quan trọng mà chúng ta cần nắm vững và thực hành suốt đời. Tuy vậy, chúng ta thường thần thánh hóa hoặc đơn giản hóa nó rồi sa vào ngụy biện để áp dụng sai. 

   2. Chúng ta có thể tiếp cận nó từ phương diện tâm linh "ác giả ác báo", "đời có vay có trả", "tạo nghiệp", "oan gia trái chủ", "duyên nợ tiền kiếp",... Nhìn chung đó là một thứ luân lý mà tôn giáo dựng lên để an ủi và quản lý tín đồ. Những tai bay vạ gió không giải thích được thì cho đó là ý chúa hoặc do nghiệp từ kiếp trước hãy nhẫn nhục mà chịu. 

   3. Tôi không phản đối lựa chọn niềm tin của người khác, nhưng tôi không lựa chọn cách giải thích như thế. Chỉ bởi vì, tôi có một công cụ là logic. Logic được sử dụng, chuẩn hóa và hệ thống hóa thành các quy tắc đơn giản bởi các triết gia Hy Lạp từ cách đây 2500 năm trở thành công cụ cho tư duy và khoa học. 

    4. Ở Trung Quốc, tới thế kỷ 17, các giáo sĩ phương Tây mới truyền phép suy luận logic cùng với khoa học, toán pháp, lịch pháp. Người Trung Quốc phiên âm và gọi nó là la tập học, coi là một bí kíp thần bí như võ học Ba Tư.  La tập là phiên âm của chữ logic, đọc theo giọng Bắc Kinh lơ lớ  như "lâu chịch", người phương Tây có thể nghe ra là logic.

    5. Tuy vậy, họ cũng không thực hiểu nó một cách sâu sắc vì nó quá đơn giản nhưng khác biệt với cách suy luận dựa trên âm dương ngũ hành, quái quẻ dịch rắc rối. Vì thế, mãi đến đầu thế kỷ 20, các nhà tư tưởng như Khang Hữu Vi, Lương Khải Siêu mới học lại và du nhập logic từ người Nhật với cái tên là luận lý học. Người Nhật tất nhiên học mót lại từ phương Tây và họ có công chế ra các thuật ngữ gốc Hán Nhật cho các tri thức tân học. Chỉ như vậy cũng đủ làm họ trở thành một dân tộc phát triển và cường thịnh. 

     6. Chúng ta hoàn toàn có thể sử dụng logic để tiếp cận nhân quả. Tuy vậy, ngày nay chúng ta hay áp dụng logic một cách thô sơ và nhầm lẫn nhân quả với phép suy luận kéo theo. A suy ra B, thường bị nhầm thành A là nguyên nhân B là kết quả một cách vụng về, dẫn đến nhiều hệ quả sai làm tràn lan trong xã hội. Dựa trên kinh nghiệm tử những lớp logic thực hành tôi đã dạy cho người lớn và trẻ em, có lẽ chúng ta phải để thời gian phân tích vấn đề này và thực hành thật kỹ để tẩy rửa những ô uế tư duy do sai lầm này gây ra. 

       7. Nhân quả là việc 2 sự kiện A và B trong đó sự kiện A xảy ra ở một thời điểm trước tạo điều kiện để xảy ra sự kiện B ở thời điểm sau. Chúng ta có xu hướng tìm quy luật, giải thích hiện tượng tự nhiên, xã hội, kinh tế, tâm lý, nhận thức bằng quan hệ nhân quả. Toàn bộ tri thức của con người là tìm nguyên nhân và kết quả của các hành động, sự kiện. 

       8. Tuy vậy, chúng ta cần làm rõ mô tả ngắn gọn ở trên để tránh suy diễn sai lầm. Thế nào là "tạo điều kiện" hay nói cho đúng là "gây ra"? Tức là nếu A xảy ra thì B bắt buộc xảy ra. Nếu A không xảy ra thì sao? B vẫn có thể xảy ra do một nguyên nhân khác. Hoặc không xảy ra. Chẳng hạn tôi có thể làm rơi chiếc cốc thủy tinh xuống đất làm nó vỡ, và là nguyên nhân gây ra vỡ cốc, nhưng cốc có thể vỡ do nhiều nguyên nhân khác. Không cần thiết phải có tôi chiếc cốc mới vỡ. Mà có thể do con mèo, động đất hay anh A xô bàn ghế. Nói một cách khác tôi làm rơi là điều kiện đủ để cốc vỡ, không phải là điều kiện cần. 

       9. Chúng ta hãy lập bảng giá trị của nhân quả cho 2 sự kiện A và B, với giá trị 1 là đúng (xảy ra) và 0 là sai (không xảy ra), căn cứ vào những gì chúng ta đã nói ở trên 

              A       B        A gây ra B 

              1        1             1 

              1         0            0

              0         1            1

              0          0           1

     Bảng giá trị này giống hệt bảng giá trị của phép toán logic A--> B  (A suy ra B). 

      10.  Tuy vậy, nếu nói nhân quả chính là suy luận logic thì lại là một sai lầm (tai hại ở chỗ là sai lầm này khá phổ biến và chết người khi áp dụng trong kinh tế, xã hội, chính trị và đạo đức mà chúng ta có thể lấy muôn vàn ví dụ). Chúng ta hãy lấy một ví dụ đơn giản ít gây tranh cãi về quan điểm: 

          Sự kiện A: Việt Nam vô địch AFF Cup 2024 

          Sự kiện B: Việt Nam thắng Malaysia ở bán kết.

      Tất nhiên, chúng ta không cần biết kết quả bán kết vẫn có thể suy ra Việt Nam ắt phải thắng Malaysia, tức là A--> B. Tuy nhiên, không thể nói sự kiện A là nguyên nhân, sự kiện B là kết quả vì A xảy ra sau. Thậm chí B cũng không thể là nguyên nhân, nếu Việt Nam thua ở chung kết sẽ không thể vô địch.

     11. Như vậy, suy luận nhân quả là trường hợp riêng của suy luận logic, nếu thỏa mãn thêm trật tự thời gian. Chúng ta có thể nhận thấy về mặt ngôn ngữ, các mẫu câu phức hợp "Nếu A thì B", "Từ A, suy ra B", "Bởi vì A, nên ta có B",..... đều là cách biểu thị bằng lời phép suy luận A--> B.  Chính do có nhiều cách biểu thị ngôn ngữ như vậy mà trẻ em bị rối khi học hình học. 

     12. Chúng ta hãy hiểu một cách trực giác bảng giá trị chân lý 

A-->B. Hai dòng đầu là hiển nhiên. Nếu A đúng thì suy luận đúng sẽ dẫn đến kết quả đúng, suy luận sai dẫn đến kết quả sai. Điều khó hiểu một chút là tại sao giả thiết sai suy luận đều đúng với mọi kết quả. Thực ra, ý nghĩa của nó là "nếu giả thiết sai thì kết quả nào cũng có thể có được với suy luận đúng". Đây chỉ là một quy ước cho lý luận. Chúng ta có thể sử dụng sơ đồ Venn để biểu thị phép suy luận bằng một vòng A nằm trong vòng B. Nếu một phần tử x nằm trong A đương nhiên nó sẽ nằm trong B, nếu bạn nói x không nằm trong B thì chắc chắn lý luận của bạn sai. Nếu x không nằm trong A, bạn có quyền nói x nằm trong B hoặc không nằm trong B và không có gì sai về lý luận (thực tế thì có thể sai hoặc đúng). Logic chính là quy tắc nói lên quyền suy luận, chứ không phải thực tế.

     13. Mục tiêu của chúng ta là tìm quan hệ nhân quả, nhưng do thiếu thông tin, chúng ta cần sử dụng logic là một quy tắc suy luận rộng hơn. Chẳng hạn, chiếc cốc vỡ là điều kiện cần để chúng ta tiến hành điều tra liệu có phải là bạn X nào đó làm vỡ. Tuy vậy trong thực tế, chúng ta vẫn thường ngụy biện về việc bạn X có khả năng làm vỡ cốc khi chiếc cốc chưa vỡ.

     14. Lý luận thì đến đây là rõ ràng nhưng thực ra chúng ta mới chỉ tưởng như vậy. Nếu không thực hành, trong thực tế áp dụng vẫn sai như thường bởi chúng ta sống trong một nền văn hóa cảm tính, coi thường lý trí, trọng thực hành, khiếp sợ kết quả, nên tràn ngập ngụy biện. Hãy thực hành chỉ ra các ngụy biện hàng ngày cũng đủ mệt nhưng đáng hơn là cầu cúng may rủi.

Nguyễn Ái Việt (DEBRECEN.vidi72)

Thursday, February 27, 2025

Hành trình giữa các vì sao

 

“Khi mỗi tàu Voyager rời Trái đất để đến các hành tinh và các vì sao, nó mang theo một đĩa ghi âm vàng được bọc trong một cái bao tráng gương màu vàng, có chứa, cùng với những thứ khác: 

Lời chào bằng 59 ngôn ngữ của loài người và một ngôn ngữ của cá voi; một tập hợp hợp âm thanh dài 12 phút bao gồm nụ hôn, tiếng khóc trẻ thơ và bản ghi điện não đồ khi suy niệm của một phụ nữ trẻ đang yêu; 116 bức tranh được mã hoá về khoa học, về nền văn minh của chúng ta và về chính con người chúng ta; và những bản hit vĩ đại nhất Trái đất dài 90 phút-âm nhạc Đông và Tây, cổ điển và dân gian, bao gồm bản thánh ca đêm Navajo, bản nhạc shakuhachi của Nhật Bản, bài hát khởi đầu của cô gái người Pygmy, bài hát đám cưới của người Peru, tác phẩm 3 nghìn năm tuổi dành cho cổ cầm của Trung Quốc có nhan đề “Cao sơn lưu thuỷ”, nhạc Bach, Beethoven, Mozart, Stravinsky, Louis Armstrong, Blind Willie Johnson và “Johnny B.Goode” của Chuck Berry.

Không gian vũ trụ gần như trống rỗng. Hầu như không có cơ hội một trong số con tàu Voyager sẽ đi vào một hệ mặt trời khác-và điều này đúng ngay cả khi mọi ngôi sao trên bầu trời đều có các hành tinh đi kèm. Các hướng dẫn trên bao đĩa ghi âm, được viết bằng thứ mà chúng tôi cho là tượng hình khoa học có thể hiểu được, có thể được đọc, và nội dung của đĩa có thể hiểu được, chỉ khi những sinh vật ngoài hành tinh, ở một nơi nào đó trong tương lai xa xôi, tìm thấy Voyager trong sâu thẳm của không gian liên sao. Vì cả hai con tàu Voyager sẽ quay quanh tâm Ngân hà gần như mãi mãi, nên có rất nhiều thời gian để các đĩa ghi được tìm thấy-nếu có ai đó ngoài không gian kia đang tìm kiếm.

Chúng ta không thể biết họ sẽ hiểu đĩa ghi được bao nhiêu. Chắc chắn những lời chào sẽ rất khó hiểu, nhưng hàm ý của chúng có thể không (…) Bản thân mỗi con tàu Voyager chính là một thông điệp. Với ý định khám phá, với mục tiêu tham vọng cao cả, với ý định hoàn toàn không gây hại, và với sự xuất sắc trong thiết kế và hiệu năng, những con robot này đã đại diện một cách hùng hồn cho loài người chúng ta (….) Có lẽ những người ngoài hành tinh sẽ không gặp khó khăn gì trong việc giải mã đĩa ghi vàng này. Có lẽ họ sẽ nhận ra sự lưỡng lự của xã hội loài người, sự không phù hợp giữa công nghệ và trí tuệ của chúng ta. Có phải chúng ta đã tự huỷ hoại mình kể từ khi phóng tàu Voyager, họ có thể tự hỏi, hay chúng ta đã tiến đến những điều lớn lao hơn?

Hoặc có lẽ các đĩa ghi sẽ không bao giờ bị chặn lại. Có lẽ sẽ không ai trong 5 tỷ năm tới bắt gặp chúng. 5 tỷ năm là một khoảng thời gian dài. Trong 5 tỷ năm nữa, loài người sẽ tuyệt chủng hoặc tiến hoá thành những sinh vật khác, không có tạo tác nào của chúng ta còn tồn tại trên Trái đất, các lục địa sẽ thay đổi hoặc bị phá huỷ một cách không thể nhận ra, và sự tiến hoá của Mặt trời sẽ đốt cháy Trái đất thành tro bụi hoặc biến nó thành một cơn lốc của các nguyên tử.

Cách xa quê nhà, không bị ảnh hưởng bởi sự kiện xa xôi này, hai con tàu Voyager, mang những ký ức về một thế giới không còn nữa, sẽ vẫn tiếp tục bay”…

Đó là những dòng viết tuyệt vời và xúc động của Carl Sagan (1932-1996) trong cuốn sách “Đốm xanh mờ” của ông. Hai tàu vũ trụ không người lái Voyager 1 và 2 đã rời Trái đất vào cuối năm 1977 và đã đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc mở mang kiến thức của loài người khi bay tới thám hiểm tất cả các hành tinh trong hệ Mặt trời, sau đó bắt đầu một hành trình vô tận ra phía bên ngoài hệ Mặt trời, trở thành những sứ giả của loài người tới các vì sao và các thế giới khác. Giờ đây, hai con tàu Voyager vẫn đang bay, bay mãi, không bao giờ trở về nhà…

Trương Anh Ngọc

Sống là những lựa chọn, giảm thiểu thời gian lãng phí, để tập trung đúng người, đúng việc

ĐỪNG LÀM 9 ĐIỀU NÀY, CHÚNG TA SẼ KHÔNG LÃNG PHÍ NGÀY THÁNG QUÝ GIÁ CỦA MÌNH

Xưa có một câu chuyện kể lại như thế này:

Một ngày nọ, một cô gái trẻ với vẻ mặt buồn bã và chán nản bước đến một ngôi chùa trên núi để mong tìm kiếm sự bình yên và giải thoát.

Cô gái gặp vị hòa thượng là sư trụ trì trong nhà chùa, liền cúi người hỏi

“Thưa thầy, trước đây con đã làm một việc rất sai trái, có lỗi với cha mẹ và nhiều người khác. Bây giờ con đang phải trải qua nó mà không biết phải đối diện như thế nào. Con cảm thấy trước mắt con là một tương lai tăm tối. Xin thầy chỉ bảo cho con thoát khỏi chuyện này!”

Vị hòa thượng nghe xong, chậm rãi trả lời:

“Đã phàm là người thì ai cũng đều có nỗi khổ, ai cũng đều không khỏi phạm phải sai lầm. Nhưng nếu như con tránh làm 9 việc dưới đây thì cuộc sống của con sẽ thanh thản và nhẹ nhàng hơn:

1️⃣️️️️️️️️ ĐỪNG TRỐN TRÁNH TRÁCH NHIỆM GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ, HÃY NHÌN THẲNG VÀO KHÓ KHĂN VÀ CỐ GẮNG ĐI QUA

Mọi người đều biết, để làm được điều này quả thực là không hề dễ dàng. Thật khó để mỗi khi gặp khó khăn lại có thể dùng tâm thái bình thản, tĩnh tại để đối diện với nó. Nhưng thực sự là khi gặp khó khăn, chỉ có bình tĩnh đối diện với nó thì mới giải quết được vấn đề, còn trốn tránh nó thì chỉ làm lãng phí thêm thời gian và sự lo lắng cho bản thân mà thôi!

2️⃣ ĐỪNG TỰ LỪA DỐI BẢN THÂN

Đừng huyễn hoặc để lừa gạt bản thân mình, hãy dùng con mắt chuẩn xác để nhìn nhận bản thân mình. Người luôn tự lừa dối bản thân mình sẽ khó nhận ra được khả năng và vị trí của mình ở đâu. Muốn gặp được những cơ hội tốt, hãy bắt đầu từ việc chân thành đối đãi với chính bản thân mình.

3️⃣ ĐỪNG CỐ TRỞ THÀNH MỘT NGƯỜI KHÔNG PHẢI LÀ MÌNH

Có một điều mà con người luôn phạm phải đó là luôn nhìn người khác rồi ngưỡng mộ và mong muốn bản thân mình trở thành người ta. Một người xinh đẹp, thông minh, trẻ trung, thành đạt hơn mình… nhưng có một sự thật là họ không phải là mình. Hãy đừng luôn ao ước trở thành người khác, hãy là chính bản thân mình và cố gắng hết sức mình để trở thành một người tốt, lương thiện, thật thà, bao dung người khác. Khi ấy bạn cũng trở thành người “đáng ngưỡng mộ” trong mắt người khác!

4️⃣ ĐỪNG MẢI SỐNG TRONG QUÁ KHỨ

Nếu một người cứ mãi đắm mình trong “bóng ma” quá khứ thì người đó sẽ không có cách nào bắt đầu một cuộc đời mới!

5️⃣ ĐỪNG SỢ PHẠM SAI LẦM MÀ KHÔNG DÁM LÀM GÌ

Trong cuộc đời, để đạt được thành công, hỏi có mấy người là không từng trải qua sai lầm? Đến một lúc nào đó, bạn sẽ nhận ra rằng, đôi khi điều khiến bản thân hối hận “mãi không thôi” không phải làm một việc sai lầm, mà là không dám làm nó.

6️⃣ ĐỪNG MÃI TRÁCH CỨ SAI LẦM CỦA BẢN THÂN

Bạn có thể yêu quý nhầm người hay cũng có thể khóc vì những sự việc không đáng nhưng có một điểm là hãy biết tha thứ cho bản thân mình, đừng mãi nhìn vào sai lầm của bản thân để rồi trách cứ mình. Bởi vì những sai lầm ấy, ít nhất nó cũng giúp bạn biết tránh khi lần sau gặp lại, từ đó giúp bạn trưởng thành hơn. Hãy nhớ rằng, mỗi một sai lầm hôm nay sẽ là kinh nghiệm trong tương lai giúp bạn hoàn thiện bản thân mình, thay vì mãi trách cứ bản thân, chi bằng hãy sửa chữa nó.

7️⃣ ĐỪNG ĐÁP ỨNG HẾT NHU CẦU CỦA BẢN THÂN

Trong cuộc sống này, những thứ mà chúng ta ngày đêm mong muốn là vô cùng nhiều bởi vì dục vọng của con người gần như là vô tận. Tuy nhiên, những thứ mà thực sự khiến chúng ta thỏa mãn đôi khi lại rất ít và rất đơn giản như nụ cười, sự cho đi… Hãy tu tâm dưỡng thân để biết nhu cầu nào là cần thiết và nhu cầu nào là nên buông bỏ.

8️⃣ ĐỪNG CHUYÊN “THU HOẠCH” HẠNH PHÚC TỪ NGƯỜI KHÁC

Nếu như bạn luôn cảm thấy không thỏa mãn về chính bản thân mình thì đứng ở góc độ lâu dài mà xét, cho dù bạn ở chung với ai đi nữa, bạn cũng sẽ cảm thấy không vui vẻ. Cho nên, trước khi ở chung với người khác, bạn cần tự làm cho bản thân mình trở nên tốt đẹp. Người ta nói rằng, có yêu bản thân mình mới yêu được mọi người xung quanh!

️9️⃣ ĐỪNG LÃNG PHÍ THỜI GIAN VÀO NHẦM NGƯỜI

Đời người rất ngắn ngủi, cho nên đừng đem những ngày tháng quý giá của mình lãng phí vào nhầm người. Nếu như người khác cần bạn, họ sẽ dành cho bạn một khoảng không gian. Nhiều lúc, chúng ta không cần phải “giãy giụa” trong đau khổ mà thay vào đó hãy chọn cách “buông bỏ”. Hãy nhớ kỹ, bạn bè tốt là người luôn xuất hiện bên bạn những lúc bạn cần. Những người mà khi con ở vào thời điểm huy hoàng mới đến kết giao thì đó chưa chắc là bạn chân chính.

TnBS

Wednesday, February 26, 2025

Minh triết và cuộc sống: Sống cho ra đàn ông

SAU TUỔI 30, ĐÂY MỚI LÀ CÁCH SỐNG CỦA MỘT NGƯỜI ĐÀN ÔNG THỰC SỰ ĐẲNG CẤP VÀ CUỐN HÚT!

1. Nếu bạn có tiền, hãy tự tin mua cho mình một chiếc xe yêu thích

Ở độ tuổi này, bạn hoàn toàn có thể sở hữu một chiếc xe tốt để phục vụ nhu cầu của bản thân, đưa người nhà đi du lịch đó đây khi có dịp. Hơn nữa, mục tiêu được đặt ra cũng sẽ khiến bạn có thêm động lực để phấn đấu đạt được.

2. Đừng bao giờ dính tới các vấn đề ngoài hôn nhân

Ngay cả con cái cũng có rồi, nếu bạn còn dính vào những mối tình “vụng t.r.ộ.m”, “ngoài luồng”... thì thứ bạn m.ất đi không chỉ là một người vợ, mà còn là cả gia đình, danh dự, và nhiều mối quan hệ xã hội khác. Cuối cùng, người chịu thiệt chỉ có chính bạn mà thôi.

3. Chỉ nên có trong tủ đồ vài bộ quần áo trang trọng mà thôi

Hãy để lại không gian và những bộ quần áo rực rỡ cho bạn đời của mình thêm phần xinh đẹp.

4. Nếu ai đó khen bạn trẻ tuổi, hãy cảm ơn

Một lời cảm ơn trong trường hợp này là quá đủ, không nên tự mãn hay đắc ý.

5. Kiên trì tập thể dục mỗi ngày

Không ngừng rèn luyện thể chất sẽ giúp bạn duy trì nguồn “tài sản vô giá” của mình, có thể sử dụng nó lâu dài hơn.

6. Đừng cho bản thân cơ hội mắc sai lầm trên người phụ nữ

Nếu có tham gia tiệc tùng hoặc vui chơi, đừng dại dột đến nỗi để lại danh thiếp hay số điện thoại của mình cho phái nữ khi bạn đã có gia đình.

7. Luôn chuẩn bị áo khoác dày và một chiếc ô trong xe

Ở độ tuổi này, bạn cần có khả năng dự đoán và lên kế hoạch, từ đó chuẩn bị cho những trường hợp khẩn cấp có thể xảy ra. Và bạn cũng không còn quá trẻ để thoải mái dầm mưa hay phơi người ngoài gió lạnh nữa.

8. Đối xử với lời khen từ bạn bè giống như nước hoa.

Nước hoa dù đắt tiền đến đâu cũng chỉ cần tự ngửi là có thể cảm nhận được. Không khoe khoang, tự nói bản thân mình giỏi giang đến đâu vì như vậy chỉ làm hại chính mình.

9. Hãy cười chân thành và đừng sợ những nếp nhăn

Ở tuổi này, sự chân thành quan trọng hơn vẻ đẹp. Một nụ cười mới giúp bạn thể hiện hết sức quyến rũ của bản thân.

10. Gặp lại “người cũ” cũng không cần khoe khoang

Khi đối phương đã trở thành người xa lạ, không còn ảnh hưởng gì tới cuộc đời mình, đừng quấy rầy sự yên tĩnh của nhau bằng những lời khoe khoang, thể hiện.

Nếu đổi lại vị trí, bạn trai cũ của vợ bạn mà cũng hành xử như vậy thì bạn sẽ làm thế nào?

11. Nếu “người cũ” hỏi bạn thế nào, hãy trả lời rằng, “Tôi đang sống rất tốt!”

Nếu bắt buộc phải cùng nhau gặp mặt hoặc ăn uống, hãy chủ động đưa theo vợ và con cái của mình.

12. Nuôi dưỡng các sở thích cá nhân

Ngoại trừ công việc, tốt nhất bạn nên có cho mình một hoặc hai sở thích, thú vui về một vấn đề nào đó. Đây là bước chuẩn bị dần dần cho tương lai khi về hưu.

13. H.ú.t t.h.u.ố.c ít hơn, tốt nhất là nên bỏ

Nếu bạn không biết cách h.ú.t t.h.u.ố.c, tốt nhất là đừng bao giờ nên học. Bốn mươi tuổi là thời kỳ các c.ă.n b.ệ.n.h bắt đầu “gõ cửa”, đặc biệt là những c.ă.n b.ệ.n.h m.ã.n t.í.n.h và n.a.n y đáng sợ

Hãy dùng thời kỳ tuổi 30 để chú trọng dưỡng sinh, kéo dài tuổi thọ, xây dựng nền tảng đối mặt với tương lai phía trước.

14. Ít sử dụng đồ uống có c.ồ.n hơn

Nếu không phải vì mục đích kinh doanh, làm ăn b.u.ô.n b.á.n thì nên hạn chế tới những nơi tiệc tùng, nhậu nhẹt hay quán bar, quán r.ư.ợ.u. Chủ động ít sử dụng các loại r.ư.ợ.u, b.i.a vì rất nhiều người cần bạn ở bên cạnh.

15. Đừng đ.á.n.h đổi sức khỏe của chính mình vì bất cứ điều gì

Ở lứa tuổi này bạn đã không còn vốn liếng để làm những việc như vậy.

16. Dành nhiều thời gian hơn cho vợ con

Thành công lớn nhất của một người đàn ông là quản lý tốt một gia đình. Nếu chính gia đình và hôn nhân của bạn còn không được quản lý tốt, thì chẳng còn điều gì quan trọng nữa.

17. Đừng đặt quá nhiều chú ý tới đ.á.n.h giá của người khác về mình

Trong cuộc sống sẽ luôn có người ngưỡng mộ bạn, cũng có kẻ ganh ghét và tỵ nạnh với bạn.

Đừng quan tâm tới họ vì đó không phải điều quá quan trọng. Họ chỉ là người ngoài, không đem lại ảnh hưởng gì lớn lao.

Bạn chỉ nên sống vì chính mình, vì người thân, vì lý tưởng và đam mê cũng như vì xã hội.

18. Phải có ít nhất một người bạn tốt thực sự, tràn đầy năng lượng tích cực

Ngoài vợ con ra, bạn cũng cần có người anh em chân thành, dám đồng cam cộng khổ, hoạn nạn có nhau. Điều này vô cùng quan trọng vì khi gặp khó khăn hay thất bát, bạn không muốn mở lời với người thân, sợ họ lo lắng thì chính những người bạn tốt sẽ là nhân tố kề vai sát cánh, kéo bạn đứng lên, cho bạn thêm động lực để bước tiếp.

19. Đừng chỉ trích lối sống hay tín ngưỡng của người khác

Cho dù bạn không tin tưởng, không ủng hộ hay yêu thích thì cũng đừng tùy tiện đ.á.n.h giá hay phê bình điều mà bản thân không hiểu. Điều này thể hiện đẳng cấp tu dưỡng cơ bản của một con người.

20. Kiểm tra sức khỏe hàng năm

Không có b.ệ.n.h thì yên tâm, còn có b.ệ.n.h thì phải sớm chữa trị.

21. Trân trọng những người xung quanh bạn

Đặc biệt là cha mẹ, con cái, và người vợ nấu cơm rửa bát cho bạn mỗi ngày.

22. Hạn chế cư xử tồi tệ với bạn đời trước mặt con trẻ

Nên tránh t.r.a.n.h c.ã.i, chỉ trích và “thượng cẳng chân, hạ cẳng tay” với vợ mình trước mặt con cái. Như vậy, trẻ con sẽ mô phỏng hành vi và lời nói không hay của bạn như một thói quen, hoặc để lại t.ổ.n t.h.ư.ơ.n.g tâm lý, đ.á.n.h m.ấ.t niềm tin vào hôn nhân và tình yêu con người.

23. Ngừng khoe khoang sức quyến rũ

Điều đẳng cấp nhất ở một người đàn ông khi bước sang 30 tuổi chính là sự điềm đạm và bao dung.

24. Đừng nói d.ố.i, hãy im lặng

Không nên nói d.ố.i bởi vì bạn có thể lựa chọn “giữ lại”, không lên tiếng, đây là tự tôn và tôn trọng cần thiết phải có.

25. Đừng cố kinh doanh nếu bạn không có năng khiếu

Phải biết chấp nhận trình độ năng lực và tài trí của mình ở đâu.

26. Sử dụng đồ lót cao cấp

Một khoản đầu tư tốt cho sự trải nghiệm và cả sức khỏe thì không bao giờ thừa.

27. Thời gian ngủ tối thiểu 7 tiếng/ngày

Bạn sẽ bất ngờ vì lợi ích của nó.

28. Tránh xa những người bạn có năng lượng tiêu cực

Bạn đã đủ khôn ngoan để nhận biết ai nên kết giao thân thiết, và ai thì không.

29. Du lịch ít nhất mỗi năm một lần

Hãy dành thời gian đi thư giãn cùng gia đình, để tâm hồn thoải mái và bồi dưỡng, gắn kết tình cảm với nhau.

TnBS (nguồn: Cafebiz.vn)

Tuesday, February 25, 2025

Kỳ họp bất thường của LHQ

 Trước tình hình Toàn cầu hiện nay. Cần phải có một Nước đủ uy tín để Lãnh đạo Thế giới. Thường trực Hội đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc đã tổ chức cuộc họp bất thường để bầu "Đại ca" Thế Giới Mới 

*Đại diện nước Anh phát biểu trước:

Tôi cho rằng Mỹ xứng đáng nhất vì kinh tế và quân sự của Mỹ là số 1 👍

*Đại diện Trung Quốc liền bác bỏ và tuyên bố:

Nước Nga xứng đáng hơn. Họ đã chiến thắng phát xít Đức, Ý, Nhật đem lại hòa bình cho thế giới 

*Đại diện nước Nga trầm ngâm một lúc rồi dõng dạc nói: 

Tôi nghĩ Việt Nam xứng đáng nhất. Vì họ đã từng đánh bại 3 trong 5 nước có mặt ở đây 🇻🇳

*Đại diện Mỹ, Pháp và Trung Quốc tái mặt. Không khí cuộc họp bỗng trở nên căng thẳng 🙄

*Sau khi lấy lại bình tĩnh đại diện Mỹ đáp: Tôi chỉ thua họ duy nhất 1 lần 🙏

*Đại diện Pháp tiếp lời: Tôi cũng chỉ ko thắng được họ 2 lần 🙏🙏

*Đại diện Trung Quốc bần thần giây lát: 

Tôi xin được hoãn cuộc họp. (Cả hội trường ngơ ngác). Đại diện Trung Quốc nói tiếp:

Tôi xin hoãn để về xem lại "Lịch sử" vì tôi không nhớ hết đã Thua Việt Nam bao nhiêu lần? Híc... 🙁 

Và cuối cùng Nghị quyết được thông qua: VIỆT NAM chính thức là "ĐẠI CA" của Thế giới. 👍👍👍

(Đăng từ bài nhận được của bạn quý)

Life is 3X

 

TnBS

CHUYỆN ...CHÁNH TRỊ

 Hôm nọ, mình đi dự đám Giỗ ở nhà anh bạn. Vì đi trễ nên mình được ngồi vào mâm ...tổ hợp, nghĩa là mâm ấy có nhiều thành phần, nhiều lứa tuổi khác nhau, có quen, có lạ. Nhưng... thế mà vui. Sau màn chào hỏi, làm quen, chúc tụng, ăn uống... mọi người trở về với chuyện...chánh trị. Nào là tham nhũng, hối lộ, tứ trụ, dân oan, luật rừng, đại hội, bầu cử, tàu cộng, biển đông....,đủ thứ. Mọi người đang xôn xao bàn luận thì có anh kia đứng dậy, tay nâng ly bia , phán:

- Thôi, uống đi. Lo chi mấy chuyện đấy, lo ngày mai kiếm được mấy đồng nuôi dzợ nuôi con là được rồi.

Cả bàn im re, không ai nâng ly với ảnh cả. Không khí có vẻ quá căng thẳng. Mình đứng dậy định nói câu gì đó vui vui để xua tan cái không khí ngột ngạt ấy thì bỗng có một đôi tay to tướng đặt lên vai ấn mình ngồi xuống. Ngoái ngước lại nhìn, thì ra là Chú Tư chủ nhà. Chú lên tiếng hỏi anh ấy:

- Ngoài lo kiếm tiền mầy còn lo gì nữa không?

- Dạ, thì lo con cái học hành, lo đau bịnh, ...

- Rồi gì nữa?

- ....(suy nghĩ)...lo tai nạn giao thông, trộm cướp, thất nghiệp...

- Ờ, mầy lo nhiều quá, ngu người đấy con. Mầy lo sao cho đủ, cho hết, hử?. Nếu mà có ... chánh trị tốt thì mầy đâu phải lo nhiều thứ như dzậy. Mầy không lo chuyện chánh trị, mầy để mấy thằng ngu nó lên làm lãnh đạo, nó cởi trên đầu trên cổ mầy, bắt mầy phải lo những chuyện mà đáng ra nó phải lo, vì mầy đã trả tiền cho nó lo mà. Khôn thì đi lo cái gốc, chớ không ai đi lo cái ngọn như....mầy, nghen con.

- Hay quá, dzô dzô, chú Tư hay quá....

Chẳng ai mời ai, mọi người tự nâng ly cụng nhau bốp bốp, khen chú Tư hay quá, chú Tư thông thái quá, nói đúng quá...

Tội cho mình, ổng vừa nói vừa bóp cái vai mình thiệt mạnh, ê buốt cả cái vai. Nói xong ổng còn ghé tai hỏi nhỏ: Có thiếu ý gì hông con?

- Dạ không, Chú Tư còn minh mẫn chán! 

Vậy đấy. Lý do nên quan tâm đến chánh trị là ...vậy đấy.

(Copy từ fb Nguyễn Trung)

Monday, February 24, 2025

Đọc sách: Những vấn đề lớn nhất của lịch sử và thế giới hiện đại

Sapiens - lược sử loài người xuất bản lần đầu ở Israel năm 2011, bằng tiếng Do Thái, ba năm sau mới có bản tiếng Anh.

Cây viết Ian Parker của The New Yorker phân tích sách thu hút người đọc qua cách đặt câu hỏi và khéo biện luận của tác giả: "Chúng ta thực sự muốn gì?", "Có cách nào để đạt hạnh phúc". Yuval Noah Harari nhận định chúng ta đôi khi không hiểu mình thật sự muốn gì, làm sao có thể biết nhu cầu của sinh vật khác? Nhà văn lý giải con người thường xuyên bị những tưởng tượng, hư cấu của mình lừa dối. Lịch sử cũng hư cấu nhưng được kiềm chế bởi thực tại.

Trên The Sunday Times, cây viết John Carey nhận xét: "Thanh lọc não bộ, tác phẩm của Harari tỏa sức mạnh và sự sáng tỏ, khiến thế giới trở nên xa lạ, mới mẻ". "Thật đáng kinh ngạc. Cuốn sách thay đổi cách bạn nhìn thế giới", Simon Mayo viết. Tác giả Matt Haig cho rằng: "Mỗi trang sách chứa thông tin đáng nhớ và nhắc ta nên biết ơn vì được làm người".

Lập luận chính của Harari là Sapiens đã thống trị thế giới vì đây là loài động vật duy nhất có thể cộng tác linh hoạt trong tập hợp cộng đồng với số lượng lớn. Ông lập luận rằng: Sapiens chính là nguyên nhân dẫn đến sự tuyệt chủng của các loài người khác như người Neanderthal, cùng với nhiều loài động vật lớn khác. Và khả năng Sapiens cộng tác tập thể với số lượng lớn phát sinh từ một loại năng lực độc nhất của nó để tin vào những thứ tồn tại hoàn toàn trong trí tưởng tượng, các vị thần, quốc gia, tiền bạc và nhân quyền. Và ông còn lập luận rằng: những niềm tin này làm phát sinh sự phân biệt đối xử về chủng tộc, giới tính hay chính trị. Harari tuyên bố rằng: tất cả các hệ thống hợp tác của con người ở phạm vi/quy mô lớn bao gồm tôn giáo, tổ chức chính trị, thương mại và thể chế đều có sự xuất hiện của họ đối với năng lực nhận thức đặc biệt của Sapiens. Theo đó, Harari coi tiền là một hệ thống dựa trên cơ sở tin cậy lẫn nhau và xem các hệ thống chính trị và kinh tế ít nhiều đồng nhất với các tôn giáo.

Cách mạng nông nghiệp xảy ra cách đây 12.000 năm. Nó đã biến con người từ săn bắn hái lượm thành nông dân và người chăn nuôi, từ đời sống du mục sang các bộ lạc định cư và gắn bó lâu dài.

Sau cuộc cách mạng nông nghiệp, những nền văn hóa nhỏ bé dần dần hợp nhất thành một nền văn minh lớn hơn và phức tạp hơn. Trong phần nội dung nói về sự thống nhất của loài người, tác giả đề cập đến việc Homo Sapiens đã biết chuyển ngôn ngữ thành chữ viết, có hệ thống tiền tệ, tín ngưỡng tôn giáo, những quốc gia lớn hình thành lớn mạnh dựa vào chính trị và kinh tế.

Cuối cùng, cuộc Cách mạng khoa học chỉ xảy ra cách đây 500 năm, con người đã tìm ra được nguồn sức mạnh to lớn chính là tri thức, từ đó hàng loạt các phát minh và các học thuyết ra đời. Với sự phát triển của khoa học đã mang lại cho loài người sức mạnh chưa từng có.

Nhà sử học cũng cho rằng sự tiến hóa quá nhanh của nhân loại đã khiến tự nhiên quá tải và đưa tất cả đến bờ tuyệt chủng.

Nhưng vào buổi bình minh của thế kỷ 21, khi nhận thấy những tác động chi phối muôn loài trong quá khứ không còn đúng nữa, Homo Sapiens muốn vượt qua những giới hạn này. Hiện họ bắt đầu phá vỡ các quy luật của chọn lọc tự nhiên, thay thế chúng bằng các dạng sơ khai (như công nghệ AI) với trí thông minh nhân tạo mà con người có thể ứng dụng vào mục đích phát triển cao hơn nữa trong tương lai.

Câu chuyện này ''tập trung trao đổi về cuộc khủng hoảng sinh thái mà nhân loại đang phải đối mặt, dù tốt hay xấu, AI cũng là một phần của cuộc khủng hoảng này. AI có thể giúp chúng ta theo nhiều cách để vượt qua khủng hoảng sinh thái hoặc nó có thể khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn rất nhiều.

Trên thực tế, AI có thể sẽ thay đổi ý nghĩa cốt lõi của hệ sinh thái. Bởi vì trong bốn tỷ năm, hệ sinh thái của hành tinh Trái đất chỉ chứa các dạng sống hữu cơ. Và bây giờ, hoặc sớm thôi, chúng ta có thể thấy sự xuất hiện của các dạng sống vô cơ đầu tiên, sau bốn tỷ năm, hoặc ít nhất, sự xuất hiện của các tác nhân vô cơ.

Giờ đây, mọi người đã sợ hãi AI kể từ khi bắt đầu kỷ nguyên máy tính vào giữa thế kỷ 20, và nỗi sợ hãi này đã truyền cảm hứng cho nhiều tác phẩm kinh điển khoa học viễn tưởng như “Kẻ hủy diệt” hay “Ma trận”. Ngày nay, trong khi những kịch bản khoa học viễn tưởng như vậy đã trở thành những dấu mốc văn hóa, chúng vẫn chưa được coi trọng trong các cuộc tranh luận học thuật, khoa học và chính trị, và có lẽ vì một lý do chính đáng. Vì các kịch bản khoa học viễn tưởng thường giả định rằng trước khi AI có thể gây ra mối đe dọa đáng kể cho nhân loại, nó sẽ phải đạt hoặc vượt qua hai mốc quan trọng.''*

(*): Yuval Noah Harari tại hội nghị thế giới Frontiers Forum ngày 29/04/2023. Hai mốc quan trọng này gồm:

Đầu tiên, AI sẽ phải có ý thức và phát triển nhận thức, cảm xúc. Nếu không, tại sao nó lại muốn làm chủ thế giới? Thứ hai, AI sẽ phải thành thạo trong việc di chuyển trong thế giới vật lý. Nếu chúng không thể di chuyển trong thế giới vật lý, làm sao chúng có thể làm chủ được?

(ghi lại từ nhiều nguồn)

Mọi chuyện rồi sẽ ổn

 "Rồi sẽ ổn thôi" 

là câu nói mà chúng ta thường động viên nhau hoặc động viên chính mình để đứng dậy sau những tan vỡ...

“Ổn" không có nghĩa là ta quên đi hoàn toàn. Mà là học cách chấp nhận, học cách sống chung với những vết sẹo, học cách tự xoa dịu mình khi nhớ về tất cả những điều đã qua. Có lẽ phải mất rất lâu, rất nhiều đêm dài trằn trọc, rất nhiều giọt nước mắt rơi trong lặng lẽ... Nhưng rồi đến cuối cùng, chúng ta cũng sẽ đứng dậy được.

Năm tháng trôi qua, khi từng nhịp thở bình yên trở lại, ta sẽ thấy trái tim mình dần dần lành lặn. Những vết nứt dẫu chắp vá cũng không còn rỉ máu và đau đớn như cũ nữa. Ta không còn trốn chạy quá khứ, cũng không còn dè dặt sợ hãi mỗi khi người khác nhắc về.

Và lúc ấy, ta mới thực sự hiểu: "Rồi sẽ ổn thôi" không phải là một lời nói suông. Mà đó là lời hứa với chính mình, rằng dù có vấp ngã bao nhiêu lần, ta vẫn sẽ đứng dậy, mạnh mẽ hơn, vững vàng hơn. 

Chỉ cần kiên nhẫn với vượt qua, kiên nhẫn với chính mình... tất cả chúng ta đều xứng đáng với những điều tốt đẹp đang đợi chờ phía trước.

TnBS

Những sự thật cần cập nhật/up to date

 NẾU KHÔNG MUỐN CHẾT, HÃY CỐ MÀ MỌC NANH!

1. “Trí thông minh của chúng ta bắt nguồn từ kinh nghiệm, còn kinh nghiệm có từ sự ngu dốt của chúng ta.” - X.Gitri

2. “Ước mơ mà không kèm theo hành động thì dù hy vọng có cánh cũng không bao giờ bay tới đích.” – Shakespeare

3. “Thà làm một bông hoa sen nở khi thấy mặt trời bị mất hết nhụy còn hơn giữ nguyên hình nụ búp trong sương lạnh vĩnh cửu của mùa đông.” – R.Ta-go

4. “Hãy tin rằng đời đáng sống, và niềm tin của bạn sẽ giúp thiết lập sự thực đó.” – William James

5. “Thay đổi sẽ không đến nếu chúng ta trông chờ vào người khác hay đợi thời điểm khác. Chúng ta chỉ là sự thay đổi mà chúng ta đang tìm kiếm.” – Barack Obama

6. “Sự bình an trong tâm hồn nằm trong bản thân của mỗi người. Những vũ khí bảo vệ nó không phải là gươm giáo hay mộc đỡ, mà là một sự trung thực không một vết nhơ, trung thực ngay cả với lỗi lầm của mình. Đó là cuộc chiến đấu không kém phần dũng cảm so với bất kỳ cuộc chiến đấu nào.” – Giăng Giắc-cơ Rút Xô

7. “Mỗi buổi sáng ở châu Phi, một con linh dương thức dậy, nó biết rằng nó phải chạy nhanh hơn sư tử, nếu không nó sẽ bị giết. Mỗi sáng một con sư tử thức dậy, nó biết rằng nó phải chạy nhanh hơn linh dương, hoặc nó sẽ bị chết đói. Điều quan trọng không phải là việc bạn là sư tử hay linh dương. Khi mặt trời mọc, bạn nên bắt đầu chạy.” – Thomas L. Friedman

8. “Cách báo thù tốt nhất chính là thành công vang dội.” – Frank Sinatra

9. “Giấc mơ không phải là thứ bạn nhìn thấy khi ngủ, giấc mơ là những điều mà không cho phép bạn ngủ.” – Cristiano Ronaldo

10. “Muốn thoát khỏi bầy sói thì phải mạnh hơn cả sói, nếu không muốn chết thì cố mà mọc nanh.” – Tây xuất Ngọc Môn | Vĩ Ngư

11. “Trong trái tim mỗi người đều có một dòng sông nghẽn lại ở đó,nó chia trái tim chúng ta thàng hai bờ : bờ trái mềm yếu, bờ phải lạnh lùng; bờ trái cảm tính, bờ phải lý trí. Bờ trái chứa đựng những dục vọng ước mơ, đấu tranh và tất cả những hỷ nộ ái ố của chúng ta, còn bờ phải có những vết tích nóng bỏng của mọi quy tắc trên thế gian in vào tim chúng ta. Bờ trái là giấc mộng, còn bờ phải là cuộc sống.” – Ánh trăng không hiểu lòng tôi | Tân Di Ổ

12. “Trong thời đại này, trừ khi bị lũ lụt cuốn trôi hết tài sản, còn nếu bạn nghèo là do bạn lười.” – Sống thực tế giữa đời thực dụng

13. “Sự sống nảy sinh từ trong cái chết, hạnh phúc hiện hình từ những hi sinh gian khổ, ở đời này không có con đường cùng, chỉ có những ranh giới, điều cốt yếu là phải có sức mạnh để bước qua những ranh giới ấy” – Mùa lạc | Nguyễn Khải

14. “Dù cuộc sống có vần xoay thế nào, hãy sống thật tử tế” – Gari

15. “Thời gian một đi là không trở lại, không ai có thể tắm hai lần trên dòng sông cuộc đời” – Rosie Nguyễn

16. “Sức mạnh vĩ đại nhất mà nhân loại có trong tay chính là hy vọng.” – Mahatma Gandhi

17. “Khi bạn có tiền trong tay chỉ có bạn quên mất mình là ai. Nhưng khi bạn không có đồng nào cả, cả thế giới sẽ quên đi bạn là ai, đó là cuộc sống.” – Bill Gates

18. “Ai cũng có thể ngồi xuống để viết dù có thể chưa bao giờ dám đứng lên để sống.” – Mari Tamagawa

19. ”Bạn có thể tốt hơn và tốt hơn vào ngày mai, nên đừng dừng việc hoàn thiện bản thân mình.”

20. “Bạn vẫn còn quá trẻ để thế giới này dễ dàng hạ gục bạn.”

TnBS (st)

Vài nguyên tắc thiết kế

Nên . Không nên 

1. Đừng để quá nhiều khoảng trống giữa đồ đạc
Đồ nội thất là để chạm vào. Các kiến trúc sư luôn vẽ mọi thứ quá xa nhau. Bố trí nội thất và khoảng trống thị giác làm sao để mắt di chuyển liền mạch từ thứ này sang thứ khác. Bạn không bao giờ muốn làm gián đoạn mắt di chuyển quanh một căn phòng. Ngoài ra, căn phòng trông rộng hơn rất nhiều khi đồ nội thất được đặt gần nhau.

2. Đừng có quá nhiều công tắc đèn. Và hoàn toàn không nên có công tắc điều chỉnh độ sáng
Tất cả đèn phải được điều khiển bằng một công tắc bên cạnh cửa. Bạn không muốn đi vòng quanh việc bật và tắt tất cả các đèn của mình mọi lúc. Tôi ghét các công tắc điều chỉnh độ sáng vì bạn không bao giờ thay đổi nó một khi bạn đã tìm thấy mức ánh sáng phù hợp. Nếu muốn thay đổi cường độ ánh sáng, hãy thử một bóng đèn sáng hơn (hoặc mờ hơn).

3. Hãy nghĩ về căn phòng như một tấm gương
Các bức tường sẽ phản chiếu màu sắc của bên ngoài. Mọi người luôn quên điều này khi họ chọn màu sơn và sau đó bối rối khi nó trông không như mong đợi. Nếu bên ngoài có màu xanh lá cây, nó sẽ làm cho căn phòng xanh hơn, tương tự như những viên gạch đỏ bên ngoài sẽ làm cho tường của bạn trông đỏ hơn. Sơn một tấm ván trước và xem nó trông như thế nào trong phòng trước khi sơn tường.

4. Không sử dụng đèn trần
Tôi thậm chí không thích đèn chùm. Chúng thường trông những dây thừng, trừ khi được đặt trong những ngôi nhà trang nghiêm. Một chiếc đèn chùm ở giữa phòng sẽ rất đẹp nếu nó ở trên một chiếc bàn kiểu cách, nhưng khi bạn di chuyển chiếc bàn, nó trông thật kỳ lạ khi treo trên không. Ánh sáng ngang tầm mắt đẹp hơn nhiều và khiến mọi người trông xinh đẹp hơn. Toàn bộ điểm của việc trang trí là làm cho bạn trông xinh đẹp hơn và cảm thấy thoải mái hơn.

5. Tránh những phép thử sáo rỗng
Tôi luôn phản đối việc đặt giá sách ở hai bên lò sưởi. Thật là nhàm chán. Thay vào đó, hãy đặt những mảnh đồ nội thất kỳ quặc, điều này thú vị hơn nhiều.

6. Hãy suy nghĩ về kiến trúc của một căn phòng
Cố gắng cân bằng đồ nội thất của bạn với xung quanh. Hãy nghĩ về căn phòng như một cái lưới: nếu nó dài hơn là rộng hơn, hãy cắt ngang nó bằng ghế sofa thay vì đặt ghế sofa dọc theo bức tường dài. Điều quan trọng là phải loại bỏ các khoảng trống vuông một cách trực quan.

7. Cuối cùng, đừng làm bất cứ điều gì tôi sẽ làm
Tôi cho rằng bạn có thể bỏ qua tất cả những điều trên.

Chuyên gia nội thất Nicky Haslam nói với House & Garden

Sunday, February 23, 2025

Chuyện làm ăn: Vấn đề quản trị

QUẢN TRỊ CẢM XÚC - QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH

Khi làm ăn, cần quản trị tốt 2 cái của bản thân mình: (1) là quản trị cảm xúc và (2) là quản trị tài chính. 

Không quản lý được cảm xúc thì sẽ không có logic trong việc ra quyết định, nên dân văn chương xã hội ra đời thường rất khó làm ăn. 

Lúc hào hứng thì cũng quá mức cần thiết, lúc chán nản thì tiêu cực khủng khiếp; lúc cười thì cười như nắc nẻ, lúc khóc thì khóc như mưa; lúc yêu thì yêu quên cả bản thân, lúc ghét thì nghe thấy tên nó đã sôi máu. 

Dân làm kinh tế thành công chủ yếu vẫn là người trong khối tự nhiên toán lý hoá, vì họ logic và khách quan hơn do kiểm soát cảm xúc tốt hơn. Cái này đã nói trong nhiều bài trước.

Còn quản lý tài chính coi như là quản lý nước tưới trong cánh đồng. Dòng tiền như dòng nước. Nhiều quá, mạnh quá là cây chết úng. Thắt lại quá, bị tắc nghẽn thì cây chết khô. Lượng nước trong hồ thuỷ lợi chỉ có nhiêu đó mà mình cứ mở rộng diện tích canh tác mãi, thì không cây nào đủ nước để tươi tốt. 

Ai quản lý tài chính kém thì sẽ nợ nần, các bạn thấy các tiểu thương ở chợ, lâu lâu hỏi thăm thì người ta nói "bà bán cháo lòng hả, đổ nợ trốn rồi", mà tui thấy ngày chị ấy bán mấy trăm tô, nếu kiểm soát được tài chính thì cũng dư dả. 

Về tài chính, dân giỏi toán và tự nhiên cũng cơ lợi thế hơn. Cái này tui cũng đã phân tích bằng rất nhiều bài viết. Ngành kinh tế ngày xưa chỉ tuyển khối A. Tui là dân Toán chứ không phải dân Văn. Văn xưa tui học dở òm à. 

TnBS

Saturday, February 22, 2025

Gặp gỡ @ Phòng khách của Châu ở SG

VIP 3, Nhà hàng Đoàn Viên (Số 6, Huyền Trân Công Chúa, Phường Bến Thành, Quận 1, tp. Hồ Chí Minh)

Friday, February 21, 2025

Những thời điểm khác nhau

Vài người tốt nghiệp ở tuổi 21, nhưng vẫn chờ 6 năm để tìm được một công việc tốt.

Vài người học hành dang dở nhưng vẫn trở thành triệu phú ở tuổi 21

Vài người kết hôn ở tuổi 20 nhưng ly hôn sau 5 năm chung sống

Vài người kết hôn ở tuổi 30 nhưng sống hạnh phúc mãi về sau.

Bạn không muộn,

cũng không sớm,

mà là đúng thời điểm.

TnBS

Thursday, February 20, 2025

Các quốc gia Trung Đông

 15 Interesting Facts You May Not Know About Israel  

1. Israel is the only country in the world where Hebrew is an official language and is spoken by the majority of its population.  

2. The Dead Sea, located on the border between Israel and Jordan, is the lowest point on Earth, at over 1,400 feet (430 meters) below sea level.  

3. Israel is home to some of the world’s oldest cities, including Jerusalem, which is considered one of the holiest cities for three major world religions: Judaism, Christianity, and Islam.  

4. The first ever cherry tomatoes were cultivated in Israel, and today, it is one of the leading exporters of this fruit.  

5. The country has developed cutting-edge technology in fields such as cybersecurity, medical research, and water conservation, making it a global leader in innovation.  

6. Israel is one of the only countries in the world to have a mandatory military service requirement for both men and women.  

7. The Western Wall, or Wailing Wall, in Jerusalem is one of the most sacred sites in Judaism, believed to be the last remaining part of the Second Temple.  

8. Israel has more museums per capita than any other country, with over 200 museums scattered across the country.  

9. The country is famous for its diverse cuisine, influenced by Middle Eastern, Mediterranean, and Jewish traditions, including falafel, hummus, and shakshuka.  

10. Tel Aviv, Israel’s cultural and economic hub, is known for its vibrant nightlife, modern architecture, and being one of the most LGBTQ+ friendly cities in the world.  

11. Israel is the birthplace of the ancient art of glassblowing, a tradition that dates back to the Roman period.  

12. The first artificial heart transplant was performed in Israel in 1982, highlighting the country’s significant contributions to the medical field.  

13. Israel is home to the world’s first solar-powered water desalination plant, an important development for the country's water scarcity challenges.  

14. Mount Herzl in Jerusalem is the site of Israel's national cemetery and a place of remembrance for fallen soldiers and important national figures.  

15. The Red Sea’s coral reefs, which lie along Israel’s southern coast, are home to an incredible variety of marine life, making it a popular destination for divers.

𝗣𝗹𝗮𝗻𝗲𝘁 𝗘𝗮𝗿𝘁𝗵

Wednesday, February 19, 2025

Tỏi & sức khỏe

 Bà con ơi, đừng thấy tỏi mọc mầm mà vứt đi, phí lắm! Cái gì để lâu mà hóa quý, tích tụ tinh hoa thì mới tốt, tỏi cũng vậy! Càng mọc mầm, dược tính càng mạnh, chẳng khác gì "thuốc quý trời cho".

Bà con nhớ nhé, biết cách ăn là khỏe, biết cách dùng là thuốc! Ai chưa rõ thì để Lão chỉ cho!

Theo Y học cổ truyền, tỏi có vị cay, tính ôn, quy vào các kinh Phế, Tỳ, Vị, có tác dụng tán hàn, giải độc, hành khí, hoạt huyết, tiêu viêm. Khi tỏi mọc mầm, dương khí phát sinh mạnh hơn, giúp tăng khả năng kháng khuẩn, tiêu viêm, phòng chống bệnh tật.

Những công dụng tuyệt vời của tỏi mọc mầm:

1. Tăng cường hệ miễn dịch, phòng chống bệnh tật

Tỏi mọc mầm, đặc biệt là loại đã nảy mầm khoảng 5 ngày, chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao hơn tỏi thường, giúp tăng cường hệ miễn dịch. Người thường xuyên bị cảm lạnh, ho, nhiễm trùng nếu sử dụng tỏi mọc mầm sẽ giúp cơ thể chống lại vi khuẩn, virus hiệu quả hơn.

2. Hỗ trợ tiêu hóa, nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột

Tỏi mọc mầm chứa nhiều prebiotic, giúp nuôi dưỡng lợi khuẩn trong đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện khả năng hấp thu dinh dưỡng và nâng cao chức năng miễn dịch.

3. Bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm cholesterol

Tỏi mọc mầm có chứa phytochemical, giúp ngăn ngừa mảng bám trong động mạch, hạn chế nguy cơ tắc nghẽn mạch máu. Đồng thời, tỏi còn có tác dụng giảm cholesterol xấu (LDL), ổn định huyết áp, từ đó phòng ngừa bệnh tim mạch, cao huyết áp và xơ vữa động mạch.

4. Giảm nguy cơ đột quỵ, ngăn ngừa cục máu đông

Tỏi mọc mầm chứa anjoene và nitrit, hai hoạt chất có tác dụng ngăn ngừa sự hình thành cục máu đông và giãn nở động mạch, giúp máu lưu thông tốt hơn, hạn chế nguy cơ đột quỵ.

5. Làm chậm quá trình lão hóa, ngăn ngừa nếp nhăn

Chất chống oxy hóa trong tỏi mọc mầm giúp loại bỏ các gốc tự do, nguyên nhân chính gây ra lão hóa, nếp nhăn, tổn thương tế bào. Ăn tỏi mọc mầm thường xuyên có thể giúp duy trì làn da khỏe mạnh, làm chậm quá trình suy thoái của các cơ quan trong cơ thể.

6. Hỗ trợ giảm cân, kiểm soát đường huyết

Tỏi mọc mầm có khả năng kích thích quá trình trao đổi chất, đốt cháy calo và kiểm soát cơn thèm ăn, rất tốt cho những người muốn giảm cân hoặc kiểm soát cân nặng. Ngoài ra, tỏi còn giúp ổn định lượng đường trong máu, ngăn ngừa nguy cơ mắc tiểu đường.

7. Chống viêm, giảm đau nhức xương khớp

Tỏi mọc mầm chứa nhiều hợp chất kháng viêm, giúp giảm viêm toàn thân, đặc biệt là ở những người bị viêm khớp, đau nhức xương khớp mãn tính.

8. Ngăn ngừa ung thư, chống lại tế bào ung thư

Quá trình nảy mầm giúp kích thích sản sinh nhiều chất phytochemical có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, đồng thời loại bỏ các gốc oxy tự do – nguyên nhân chính gây ung thư.

Cách sử dụng tỏi mọc mầm hiệu quả 👇

Bác sĩ Lê Hữu Tuấn and Trung tâm Thuốc Dân Tộc

Tuesday, February 18, 2025

Cảm thán… Lào !

 Tham gia nghi thức Cúng dường ( bỏ bát ) cho Chư tăng tại phố cổ LuangPrabang - một truyền thống tốt đẹp của Phật giáo Nguyên thuỷ Lào.


Đất nước này cũng trải qua bao bi thương của chiến tranh, bao biến động chính trị - xã hội nhưng nhờ luôn trân trọng bảo tồn bản sắc văn hoá dân tộc, giữ vững Niềm tin vào Phật pháp và thực hành ( cả Dân và Lãnh đạo ) mỗi ngày nên :

Đất nước thanh bình…

Dân sống hiền hoà, tử tế, không bon chen, không vội vã…

Phúc thay…



Ngô Tiến Nhân (ELTE.vidi72)

Monday, February 17, 2025

Bắc Mỹ: Alberta

 Bạn có biết Alberta là một tỉnh ở phía tây Canada, nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, trữ lượng dầu mỏ khổng lồ và các thành phố sôi động không? 

Tỉnh này giáp với British Columbia về phía tây, Saskatchewan về phía đông và tiểu bang Montana của Hoa Kỳ về phía nam. 

Thủ phủ của tỉnh là Edmonton, trong khi Calgary là thành phố lớn nhất và là trung tâm kinh tế của tỉnh.

Alberta nổi tiếng với Dãy núi Rocky, bao gồm Công viên quốc gia Banff và Jasper, thu hút hàng triệu du khách mỗi năm. 

Tỉnh này có nền kinh tế mạnh mẽ, chủ yếu nhờ vào ngành công nghiệp dầu khí, cùng với nông nghiệp, du lịch và công nghệ. Tỉnh này cũng nổi tiếng với Calgary Stampede, một lễ hội và cuộc thi đấu rodeo nổi tiếng thế giới.

Tỉnh này có khí hậu lục địa, với mùa đông lạnh và mùa hè ấm áp. Alberta có dân số đa dạng và là nơi sinh sống của nhiều cộng đồng thành thị và nông thôn, mang đến chất lượng cuộc sống cao và nhiều hoạt động giải trí ngoài trời.

Phuoc Huynh

Sunday, February 16, 2025

BÍ QUYẾT THƯỞNG THỨC WHISKY - KHÔNG CHỈ LÀ UỐNG, MÀ LÀ TẬN HƯỞNG

 Whisky không chỉ là một thức uống, mà là một hành trình cảm nhận. Để khám phá trọn vẹn tầng hương vị ẩn sâu trong từng giọt, bạn nhớ chú ý tới những bước sau nhé!

✨ Swirl – Xoay nhẹ ly để whiskey hòa mình với không khí, đánh thức hương thơm tiềm ẩn.

✨ Nose – Đưa ly lại gần, hít sâu và chậm rãi. Gỗ sồi, caramel, vani hay chút khói nhẹ—bạn có nhận ra những nốt hương nào không?

✨ Sip – Nhấp một ngụm nhỏ, để whiskey lướt nhẹ trên lưỡi, cảm nhận sự ấm áp lan tỏa và dư vị đọng lại đầy cuốn hút.

Lucaris Crystal Vietnam

Saturday, February 15, 2025

Sách trắng về Hoàng Sa và Trường Sa

 Không thể trắng hơn

Trang mạng Đại sự ký Biển Đông (dskbd.org) vừa công bố tài liệu „White Paper on The Hoang Sa and Truong Sa Island – Ministry of  Foreign Affairs -  Republic Vietnam 1975” (Sách Trắng về Hoàng Sa và Trường Sa của Bộ Ngoại giao Việt Nam Cộng hòa 1975) [1].

Đây là một trong số năm Sách Trắng (Bạch Thư) về Hoàng Sa, Trường Sa mà các chính quyền Việt Nam công bố từ sau sự kiện Trung Quốc chiếm quần đảo Hoàng Sa ngày 19.01.1974. Bốn Sách Trắng khác từng được Cộng Hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam công bố vào các năm 1979, 1981, 1985, 1988. 

Bốn cuốn Sách Trắng của Cộng hòa XHCN Việt Nam chắc chắn được các cơ quan chức năng lưu trữ, nhưng người bình thường không mấy khi được truy cập. Riêng Sách Trắng của chính quyền Việt Nam Cộng Hòa được coi là một tài liệu gần như hoàn toàn thất lạc. 

Đọc qua bản scan đã ngả màu vàng, mang nhiều dấu vết của thời gian và khí hậu, tôi rất cảm ơn Dự án Đại Sự ký Biển Đông đã sưu tầm được hồ sơ lịch sử quý giá đã tưởng như rơi vào lãng quên.

Vì từng may mắn được đọc các Sách Trắng của Cộng hòa XHCN Việt Nam nên tôi nhìn thấy nhiều tương đồng trong các văn kiện liên quan đến Biển Đông của cả hai chính quyền Việt Nam. Lẽ tất nhiên chúng đều khẳng định chủ quyền không thể chối cãi của Việt Nam đối với hai quần đảo này. Không phải ngẫu nhiên mà cả Sách Trắng 1975 của Bộ ngoại giao Việt Nam Cộng hòa và các Sách Trắng của Cộng hòa XHCN Việt Nam đều sử dụng chung các nguồn tư liệu lịch sử từ thế kỷ 18 đến nay. Ví dụ: Những trích dẫn từ Phủ Biên Tạp Lục của Lê Quý Đôn, nhắc đến việc thành lập Hải Đội Hoàng Sa (Hoàng Sa Company) vào năm 1702, gồm 70 ngư dân thôn An Vinh. Cả hai nhà nước cùng nhắc đến tuyên bố của ông Trần Văn Hữu, ngoại trưởng Quốc gia Việt Nam từ thời Hoàng đế Bảo Đại (1949-1955), tại hội nghị hòa bình của Liên Hợp Quốc ở San Fransisco ngày 07.07.1951.

Các Sách Trắng của Cộng hòa XHCN Việt Nam cũng đăng tải hàng loạt tuyên bố của của Việt Nam Cộng hòa, của chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam về Hoàng Sa, Trường Sa, như những văn kiện chính thức khẳng định tính kế thừa hợp pháp của Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam trên các phần lãnh thổ nói trên.

Năm 2011, trong các cuộc biểu tình phản đối Trung Quốc xâm phạm biển Đông, người Việt ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh đã kêu gọi vinh danh các chiến sỹ hải quân Việt Nam Cộng hòa hy sinh trong trận hải chiến Hoàng Sa. Năm 2014 nhiều đồng bào đã đóng góp cho quỹ “Nhịp Cầu Hoàng Sa” do nhà báo Huy Đức khởi xướng nhằm giúp đỡ gia đình và thân nhân những người lính hải quân hai miền đã hy sinh ở Hoàng Sa và Trường Sa. Những hành động này chứng tỏ sự đồng thuận của người Việt trong quyết tâm bảo vệ hai quần đảo này.

Nhà báo Huy Đức (Trương Huy San), một trong những người khởi xướng dự án "Nhịp Cầu Hoàng Sa" (nguồn Wikidata)

Đọc qua Sách Trắng 1975 của Việt Nam Cộng hòa, liên tưởng đến những gì được đọc trong các tuyên bố của nhà nước Việt Nam hiện tại,  tôi thấy sự đồng thuận đó đã có từ 1979,1981, khá lâu trước các cuộc biểu tình nói trên. Đáng tiếc là các tài liệu này hầu như không được phổ biến rộng rãi. 

Tôi mong rằng các cơ quan hữu quan Việt Nam cần sưu tầm thêm nhiều tài liệu tương tự và công bố rộng rãi. Dịp kỷ niệm 50 năm chấm dứt chiến tranh Việt Nam tháng tư tới đây sẽ là dịp tốt để những cuốn Sách trắng này được trân trọng trưng bày bên nhau, được cùng giới thiệu cho đồng bào cả nước. Đó sẽ là một hình ảnh đẹp của quá trình hàn gắn vết thương chiến tranh.

Việc tìm thấy Sách trắng 1975 của Bộ ngoại giao Việt Nam Cộng hòa không phải là điều ngẫu nhiên mà là kỳ công của rất nhiều người tâm huyết liên quan đến Dự án ĐSKBĐ. Tháng Năm 2015 nhà nghiên cứu sử học độc lập Trần Thị Vĩnh Tường từ Mỹ đã gửi cho dự án ĐSKBĐ một bản chụp của Sách trắng này. Kèm theo là bức tâm thư chứa những dòng sau: 

“ Em thân.

Hôm nay, 22/04/2015, hân hoan nhờ Bưu điện gửi Bạch Thư tới nơi xa xôi ấy. Bạch Thư 1975 của Việt Nam Cộng hòa ứa hai dòng sẽ hội ngộ người lo lắng ngày đêm cho biên cương hải đảo….”

“…Người lính Việt Nam Cộng Hòa đồn trú hải đảo Hoàng Sa Trường Sa trước 1975 giờ này chắc không còn nữa? Các anh đã thủy táng theo tàu theo đảo? Xin linh hồn hãy yên nghỉ, tiếp nối các anh vẫn có thế hệ chiến sỹ hải quân ngày đêm dõi mắt canh chừng an nguy cho tổ quốc….Tổ quốc ngàn năm không phân biệt VNCH hay XHCN chỉ khoảng khắc chưa đầy một trang sử.”

… Con xin chuyển lời mẹ đến những người bạn, gặp mà không tìm vì tìm kiếm sẽ không bao giờ gặp được”

(Toàn văn xin đọc trong hình đi kèm)

Copy thư chị Trần Vĩnh Tường từ Mỹ gửi cho ĐSKBĐ tháng 4.2015 (Nguồn DSKBD.org)

Cuốn tư liệu này, có lẽ do thời gian lưu trữ rất lâu, đã bị thiếu mất 2 trang chữ là các trang 16 và 78, cùng 5 trang hình tư liệu là các trang 6, 61, 62, 90, 101. Từ đó tiến sĩ Phạm Thanh Vân, người điều hành dự án ĐSKBĐ đã kiên trì kêu gọi trên Facebook nhờ tìm kiếm bản gốc hoàn chỉnh.

Trang bìa sách trắng về Hoàng Sa Trường Sa 1975 của VNCH (Nguồn DSKBD.org)

Tiến sỹ Trần Bắc Hải hiện sống ở Úc đọc được lời kêu gọi của Thanh Vân và lập tức tìm mọi cách. Tuy là quân nhân Quân đội Nhân dân, anh không nề hà kết bạn với những người đồng hương từng ở phía bên kia. Môt kiều bào từng phục vụ trong Hải quân Việt Nam Cộng hòa quý trọng tình bạn của anh nên đã bộc bạch nhiều tài liệu quý mà ông lưu trữ mấy chục năm qua. Sự chân thành của tiến sỹ Trần Bắc Hải đã thuyết phục được ông cho anh mượn cuốn Sách Trắng 1975 để sao chụp. Đó chính là bản đầy đủ mà tôi được đọc.

Chị Tường, con gái một quân nhân VNCH từ Mỹ, gửi gắm những trang copy cho Thanh Vân, cháu của một sỹ quan Quân đội Nhân dân. Một cựu sĩ quan Quân lực Cộng hòa trao tài liệu quý giá trong kho sưu tầm của mình cho một cựu binh Quân đội Nhân dân. Tôi vẫn nhớ như in trong đầu hình ảnh cựu đại úy Quân đội Nhân dân Việt Nam Nguyễn Tường Thụy đang giơ cao khẩu hiệu nhắc đến cựu thiếu tá hải quân VNCH Ngụy Văn Thà trong một cuộc biểu tình vì Hoàng Sa – Trường Sa tháng 7.2011 tại Hà Nội.

Cựu đại uý QĐNDVN Nguyễn Tường Thụy trong một cuộc biểu tình phản đối Trung Quốc gây hấn ở Biển Đông tháng bảy 2011 (Nguồn Internet)

Tất cả những điều đó khẳng định rằng: 

- Chúng ta, dù từng ở bên nào của cuộc chiến thì cũng chỉ có một tổ quốc, Việt Nam!

Nguyễn Xuân Thọ

Thursday, February 13, 2025

Nhận thức lịch sử

"Giữa các quốc gia, không có đồng minh vĩnh viễn, không có kẻ thù vĩnh viễn, chỉ có lợi ích vĩnh viễn”  (Lord Palmerston, thế kỷ 19)

Ko thấy được cái lợi ích này thì ko bao giờ ngóc đầu lên nổi. Israel và Nhật Bản đã chứng tỏ được rằng: Lịch sử của 1 dân tộc phải được viết bằng sức mạnh của tinh thần và từ đó, được biến thành những sự kiện lớn lao, dù trải qua bất cứ nghịch cảnh khủng khiếp ntn cho tới hôm nay.

Đó chính là sức sống mãnh liệt nằm trong bản chất bất biến, biết thích ứng trong sự dung hòa để tạo thành những nỗ lực thúc đẩy đất nước làm được những điều phi thường, lập nên kỳ tích mang bản sắc đặc thù và tạo nên con đường của dân tộc đi tới 1 xh phồn vinh & thịnh vượng.

Wednesday, February 12, 2025

Đọc sách: Tự do đích thực

 Ai cũng hiểu về tự do theo cách thông thường – đó là được làm những gì mình muốn, được thoát khỏi các ràng buộc hay áp bức từ bên ngoài. Thế nhưng, liệu tự do có đơn giản chỉ là như vậy? Trong xã hội hiện đại, khi những khái niệm về quyền con người, bình đẳng hay dân chủ ngày càng được đề cao, chúng ta lại hiếm khi đặt câu hỏi sâu hơn về ý nghĩa thực sự của tự do. Trong cuốn sách "Tự do", bậc thầy tâm linh Ấn Độ Osho đã thách thức các định nghĩa quen thuộc, mở ra một góc nhìn sâu sắc về tự do: không phải thứ đến từ thế giới bên ngoài, mà là hành trình trở về với bản chất nguyên sơ của mỗi con người.

Với lối viết sắc bén nhưng đầy thuyết phục, Osho dẫn dắt người đọc qua ba chiều kích cốt lõi của tự do: thể chất, tinh thần và tâm linh. Trước tiên là tự do thể chất – nền tảng của mọi loại tự do, mọi cơ thể sống đều như nhau, không bị áp bức hay đối xử bất bình đẳng. Thứ hai là tự do tinh thần, khi con người thoát khỏi các giáo điều và khuôn mẫu xã hội cũ kỹ. Và cuối cùng là chiều kích cao nhất - tự do tâm linh, nơi con người nhận ra mình là tâm thức thuần khiết, vượt qua sự phụ thuộc vào cơ thể và tâm trí, để hòa mình vào trạng thái hiện hữu của vũ trụ.

Lúc này, tự do chân chính không phải thoát khỏi một ràng buộc cụ thể, cũng không phải chạy theo những mong muốn cá nhân. Osho viết: “Tự do làm bất cứ điều gì bạn muốn cũng không phải tự do, bởi vì mong muốn, khao khát “làm” điều gì đó, nảy sinh từ tâm trí – mà tâm trí là xiềng xích của bạn”. Thay vào đó, tự do là trạng thái nội tại, nơi con người nhận thức rõ mọi điều xảy ra nhưng không để chúng chi phối bản thể mình. Điều này đòi hỏi một sự tỉnh thức cao độ – một phẩm chất mà con người chỉ có thể đạt được thông qua thiền định và sự tự chủ sâu sắc.

Góc nhìn này của Osho gợi lên một sự phản tỉnh: Chúng ta thường nhầm lẫn giữa tự do và sự buông thả, giữa giải phóng và chạy trốn. Nhưng trên thực tế, tự do không phải là một thứ "làm" được, mà là một trạng thái "là". Đây chính là thách thức lớn nhất mà Osho đặt ra – liệu mỗi người có đủ dũng cảm để đối mặt với chính mình, để buông bỏ mọi ham muốn, định kiến và đạt đến tự do thực sự?

Đây là cuốn sách dành cho tất cả mọi người trong xã hội ngày nay – khi những chuẩn mực xã hội, kỳ vọng và cả áp lực thành công khiến chúng ta mệt mỏi, băn khoăn về sự tồn tại của chính mình. Qua từng trang sách, Osho dẫn dắt người đọc quay về với bản chất nguyên sơ cho tất cả những ai muốn sống một cuộc đời chân thực, tự tại và ý nghĩa.

First News Trí Việt

Tuesday, February 11, 2025

Cuộc sống: Xưa và nay

Plato từng được hỏi hai câu hỏi. Câu hỏi đầu tiên là: "Điều gì ở con người làm bạn ngạc nhiên nhất?"

Plato trả lời: "Họ cảm thấy buồn chán trong tuổi thơ và vội vã trưởng thành, nhưng rồi lại nhớ nhung tuổi thơ. Họ đánh mất sức khỏe để kiếm tiền, nhưng lại phải chi tiền để lấy lại sức khỏe. Lo lắng về ngày mai mà quên đi hôm nay. Cuối cùng, họ sống không phải cho hôm nay hay ngày mai. Họ sống như thể sẽ không bao giờ chết, nhưng lại chết như thể chưa bao giờ sống."

Câu hỏi thứ hai là: "Bạn gợi ý gì?"

Người hiền triết đáp lại: "Đừng cố gắng để ai đó thích mình, điều duy nhất cần làm là để bản thân được yêu thương. Và điều quan trọng nhất trong cuộc sống không phải là có được nhiều nhất, mà là cần ít nhất."

Plato, tên thật là Aristocles, là một nhà triết học vĩ đại sống ở Hy Lạp khoảng 2.400 năm trước. Những đoạn trích trong "Các Đối Thoại của Plato" này làm nổi bật rằng lối sống hiện đại mà con người đang mắc phải thực ra không phải là hiện đại chút nào. Thực tế, nó rất xưa cũ.

Điều này chắc chắn khiến ta phải tự hỏi, "Liệu chúng ta đã tiến hóa như một loài trong suốt hai thiên niên kỷ qua không?"

Ngoài một giai đoạn tăng trưởng vượt bậc trong bốn năm qua, tôi không nghĩ rằng chúng ta đã tiến hóa nhiều. Tôi cũng nghi ngờ rằng chúng ta sắp sửa trải qua một bài học tập thể về việc chúng ta thực sự cần bao nhiêu thứ để có thể sống một cuộc đời hài lòng.

Quan điểm của bạn là gì?

Pane e Vino - 3 Nguyễn Khắc Cần