Tinh thần võ sỹ đạo

Tinh thần võ sỹ đạo - the bushido code - là: "các quy tắc ứng xử bất thành văn của các chiến binh Samurai thực thụ. Họ tin rằng lòng trung thành, sự quả cảm, tính trung thực, độ lượng và tự trọng là các đặc tính cao cả trên hết của các chiến binh, vốn là những người biết đánh giá và tôn trọng giá trị của sự sống" - Các quy tắc võ sỹ đạo, cẩm nang Aikido.

Tinh thần võ sỹ đạo cũng không phải mới, cũng không phải đặc biệt, cũng là sự chọn lọc và đúc kết các quy tắc làm người, bảo vệ kể yếu, chống lại cường quyền ...

Tinh thần võ sỹ đạo thường bị những chế độ cai trị dựa trên hai nguyên tắc là tuyên huấn (indoctrination) và cấp quyền (permission-based) coi là phe đối lập, phản động. Trên thực tế, khi tinh thần võ sỹ đạo thắng cuộc thì chế độ thay đổi, con người và xã hội có một cơ hội mới để 'làm lại'. Ví dụ điển hình như cách mạng quý tộc dẫn đến sự thành lập chế độ quân chủ lập hiến nước Anh (mà hiện tại vô số các nước châu Âu vẫn theo), cách mạng độc lập Ấn độ do Gandi dẫn dắt, sự sụp đổ bức tường Berlin và chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu, ... Nơi nào tinh thần võ sỹ đạo thua cuộc thì nơi ấy sẽ có một thời gian dài tăm tối và những kẻ đứng trên quyền lực sẽ dùng mọi kiểu cách, biện pháp, hình thức để tồn tại.

Có quá nhiều các ví dụ để liệt kê. Thường bao giờ cũng bắt đầu của việc dựa trên kết quả thắng cuộc của phong trào dân túy (mỵ dân - đại loại như dân bị tiêm ma túy), dẫn đến việc loại bỏ tiếng nói đối lập trong chính trị, trong truyền thông, trong văn hóa, trong lịch sử và trong giáo dục. Bước sau đó là dẫn đến việc xác định, quy định và khoanh vùng lại các khu vực: bao gồm từ vùng cấm, đến khu phi quân sự và vùng tối không kiểm tra được để khẳng định quyền của phe cầm quyền so với phe đối lập. Đến thời điểm này thì phong trào dân túy đã tắt, dân hết say ma túy thì chỉ còn hai loại - say máu và sợ nợ máu. Khi guồng máy đề cử, ứng cử và xác nhận thắng cử cũng nằm trong tay phe cầm quyền thì chỉ có sức mạnh của tuyên truyền và cơ chế phân quyền/cấp quyền cho nhóm cai trị mới có thể giữ nó tồn tại lâu dài.

Mỗi chế độ đều thực hiện việc này khác nhau, Hitler, Stalin, Mao hay Cu Tin, Chavez. mỗi nơi đều có kiểu của nó.

Ngọn lao Chum Tủ lạnh đã ném rồi đấy, đã trúng kha khá rồi đấy và cũng kha khá người đứng lên rồi đấy. Bao giờ sẽ đến cao trào ? Sẽ có đổ máu hay bắt giam tràn lan ?

Bạn đã xem bộ phim "The Seven Samurai" chưa? Khá là hay và ai cũng có thể nghĩ nó được phác họa tại Nhật, nhưng đáng ngạc nhiên là nó được chuyển thể từ một bộ phim cao bồi miền Tây. Thế mới thấy tinh thần võ sỹ đạo - tinh thần của tự do, bình đẳng, bác ái không có quốc tịch nào cả.

Đoàn Hồng Nghĩa (ELTE,VIDI90)