Tariff, tariff and tariff

  1. Tôi không phải là người yêu thích hay am hiểu chính trị. Thường không quan tâm tới chính trị thời sự. Không có thói quen đọc báo hay xem TV thời sự. Thảng hoặc có quan tâm đến một vài sự kiện, thường quan tâm đến khía cạnh xã hội, kinh tế hoặc tâm lý người. 

     2. Vụ Trump công bố bảng thuế suất, nhiều người chê về mặt đạo đức hoặc chính trị. Nhưng về xã hội-kinh tế-tâm lý tôi thấy có thể giải thích. Trump là một anh chàng thông minh, nhất là về khía cạnh đoạt thế, thủ lợi, nắm quyền lực, chắc không tự đút đầu vào thòng lọng đơn giản như các nhà phân tích đang bàn. 

    3. Tôi cho rằng bảng tariff này không phải để đem ra áp dụng mà để đưa ra để thương thảo song phương. Rõ ràng thị trường Mỹ là một miếng bánh béo bở mà ai cũng thèm muốn. Quan hệ với Mỹ không phải chỉ ở chính trị, thương mại mà còn là tài chính, công nghệ. Xưa nay, Mỹ vẫn là anh hai hào phóng, không thực sự quan tâm tới lợi hại vật chất trong quan hệ. 

     4. Tuy vậy, nuông riết rồi đàn em sinh hư, coi bất bình đẳng về thuế quan và cán cân thương mại là đương nhiên. Chỉ cần lấy lại quân bình thì ó ré là bất công. Họ cho là Mỹ không thể sản xuất được hàng tốt, nên phải mua của họ. Suy cho cùng thì nước Mỹ hay Trump có quyền bảo hộ thị trường hay không. Chẳng liên quan gì đến đạo đức. 

     5. Mỹ có lẽ không để ý tới mấy anh bé như ASEAN cho lắm, mà chủ yếu là hai anh hàng xóm sát nách. Xa hơn chút là Trung Nam Mỹ, Âu Châu, Nhật Hàn, Trung Đông. Điều Mỹ cần là hàng ngũ phải có kỷ luật. Mỹ có thể chịu thiệt chút ít, nhưng đàn em phải biết là được anh hai cưng chiều mà nghe lời. Mày chén của tao mà chửi tao xơi xơi là không được, trừ khi mày bé như con muỗi thì tha hồ vo ve.  

      6. Thương Ưởng nói: Bọn quý tộc ăn lộc vua mà không biết ơn vua, nay phải cho chúng biết. Trước hết bảng tariff là một cái bảng công bố mọi người biết quan niệm của Mỹ thế nào là công bằng. Từ đó mới biết mình phải làm thế nào để được gì. Siết chặt kỷ luật, trước hết phải có phạt có thưởng. Phạt trước để lập uy để biết giá trị của thưởng.  

       7. Sau khi công bố xuất phát điểm, theo cách giải thích xã hội-kinh tế-tâm lý, Mỹ sẽ tiến hành thương thảo song phương với tất cả các nước như kiểu mặc cả, thương thảo của doanh nghiệp. Mục tiêu là thiết lập trật tự mới. Sau khi thưởng phạt tariff, đương nhiên sẽ có boxing. Nhưng không vội lắm vì kho vũ khí vừa xả hàng hết mức ở Ukraine, cần có thời gian để đầy. Anh bị boxing có lẽ sẽ bé đủ để  dễ thấy hiệu quả răn đe. Vô phúc cho các bad and unlucky guy. 

      8. Mức tariff cao của Việt-Lào-Cam chắc chắn chủ yếu do khối lượng hàng trung chuyển tái xuất, chứ hàng hóa nội địa thực sự chắc tỷ lệ không cao. Cỡ 20 tỷ (15% đã là vui như Tết). 

      9. Túm lại, bớt nói chuyện chính trị pha đạo đức kiểu bánh mì kẹp dưa hay chocolate pha mắm tôm. Tập trung vào việc nên xem phải làm gì cho thông minh. Lụt thì lút cả làng. Biết đâu lại là một cơ hội cho các tay chơi đứng ở cuối hàng đợi. Cũng không cần hoảng loạn do tưởng tượng quá mức hoặc cộng hưởng bầy đàn để rối trí.

Nguyễn Ái Việt (DEBRECEN.vidi72)