Lãnh thổ VN qua từng thời kỳ lịch sử là sự biến đổi không gian sinh tồn của người Việt từ vùng đất đai nguyên sơ thuộc châu thổ sông Hồng, sau nhiều thế kỷ chinh phục, đồng hóa, khai khẩn mà lãnh thổ đã trải dài đến vùng đồng bằng sông Cửu Long ngày nay.
Bên cạnh sự mở rộng về lãnh thổ đất liền trong nhiều thế kỷ, người Việt cũng từng bước mở rộng chủ quyền, kiểm soát và khai thác vùng biển-đảo (lãnh hải) bên ngoài đất liền. Phạm vi này kéo dài từ vịnh Bắc Bộ đến vịnh Thái Lan, dài hơn 3.400 km, với khoảng 4.000 hòn đảo lớn nhỏ gần bờ và ngoài khơi xa.
Một số sử liệu và huyền thoại cho rằng: vào đầu thời kỳ Hồng Bàng, bộ tộc Việt có lãnh thổ rộng lớn từ phía nam sông Dương Tử (TQ) đến vùng Thanh Hóa. Bộ tộc Bách Việt có nguồn gốc từ nước Xích Quỷ do Lạc Long Quân lập nên, từ khi phân tán thì trở thành nhiều bộ tộc khác nhỏ hơn, hay gọi chung chủng tộc có tên là Bách Việt.
VN chính thức bước vào kỷ nguyên độc lập từ khi Ngô Quyền đánh bại nhà Nam Hán, chấm dứt thời kỳ Bắc thuộc vào năm 938. Tuy nhiên lãnh thổ bị co lại chỉ còn 8 châu: Giao, Lục, Phúc Lộc, Phong, Trường, Ái, Hoan, Diễn. 4 châu bị Nam Hán chiếm là Thang, Chi, Vũ Nga và Vũ An.
Năm 968, Đinh Tiên Hoàng đặt quốc hiệu trở lại sau hơn 400 năm, là Đại Cồ Việt, sau đó Lý Thánh Tông đổi tên nước là Đại Việt năm 1054. Lãnh thổ VN thời kỳ đầu độc lập bao gồm khu vực Bắc Bộ và 3 tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, tương đương với lãnh thổ truyền thuyết nước Văn Lang của các vua Hùng.
Phạm vi lãnh thổ VN cho đến khi thực dân Pháp xâm lược đã được phân định theo ko gian sống của người Việt với vùng dân cư sống bằng nông nghiệp (văn minh lúa nước). Những người nông dân sống rải rác trong những ngôi làng ở đồng bằng sông Hồng và hệ thống quan lại duy trì đời sống thuần nông là mô hình của xh VN thời đó. Đối với người Pháp (và phương Tây), xh VN khi đó hầu như chưa biết đến thương mại và sx công nghiệp, là hình ảnh thu nhỏ của người láng giềng phương Bắc khổng lồ.
Sau khi Pháp đánh chiếm thành Hà Nội, triều đình nhà Nguyễn đã cầu viện nhà Thanh, nhà Thanh đã giúp nhưng ko thắng được Pháp. Cuộc chiến tranh Pháp - Thanh chấm dứt, Hòa ước Pháp-Thanh 1885 và Công ước 1895 đã phân định biên giới phía Bắc VN với Trung Hoa. Phần biên giới giữa VN, Lào và Campuchia cũng do người Pháp phân định sau khi thành lập Liên bang ĐD (1887).
No comments:
Post a Comment