Quan niệm về tri thức của con người liên quan đến nhiều vấn đề phát triển xh
Lương năng
1. Trong các năng lực của con người, đứng đầu là Lương năng, nhưng cũng đang bị bỏ qua trong câu chuyện bàn về giáo dục. Cho đến này tôi chưa hề thấy có ai bàn về Lương Năng hay yêu cầu đưa năng lực này vào giáo dục.
2. Lương năng là khả năng phân biệt thị phi (phải trái). Có thể nghĩ thô thiển rằng con người có Trí năng tự khắc sẽ biết phân biệt phải trái. Về lý thuyết thì có vẻ như vậy, nhưng thực ra thực tế không phải vậy. Điều khiến người ta nhầm lẫn là ở chỗ không ai có thể quán được tất cả Trí năng của nhân loại. Chủ thể quán được điều đó tên là Phật, không tồn tại ở thế gian. Đức Phật còn tại thế cũng phải dựa trên Lương Năng để phân biệt thị phi.
3. Thực tế có những người rất khá về Trí năng và Kỹ năng, nhưng bế tắc không thể phân biệt phải trái được trong nhiều hoàn cảnh. Vì thế họ thường thất bại mà không hiểu sao mình thất bại. Cá nhân tôi thường không kính trọng những người thiên về Trí Kỹ mà yếu về Lương.
4. Có người hay nhầm Lương Năng với Đạo Đức. Đạo Đức là một vài quy tắc được hình thành, liên quan tới nhóm lợi ích trong xã hội. Lương Năng rộng hơn. Ủng hộ hội nhập quốc tế, tinh thần khởi nghiệp hay phản đối chúng, chẳng liên quan gì đến đạo đức, nhưng thuộc về Lương năng. Lương Năng được rèn luyện dựa vào văn hóa, tuy nhiên để phủ định cách giá trị văn hóa lỗi thời cũng phụ thuộc vào Lương năng. Lương Năng là một thứ trực giác, không phụ thuộc vào lý tính hay kinh nghiệm.
Nguyễn Ái Việt (DEBRECEN.vidi72)
No comments:
Post a Comment