Nhà La Mã

Cấu Trúc Cơ Bản Của Một Ngôi Nhà La Mã (Roman House)

Ngôi nhà La Mã, hoặc "domus," là một kiểu kiến trúc nhà ở phổ biến ở Rome cổ đại và các tỉnh của Đế chế La Mã. Các ngôi nhà này được thiết kế để đáp ứng nhu cầu sống của gia đình La Mã, với các yếu tố chức năng và thẩm mỹ được kết hợp một cách tinh tế. Dưới đây là cấu trúc cơ bản của một ngôi nhà La Mã truyền thống.

Fauces (Lối vào)

Lối vào của ngôi nhà La Mã thường được gọi là "fauces." Đây là một hành lang hẹp dẫn từ cửa chính vào không gian chính của ngôi nhà. Fauces thường có chức năng kiểm soát luồng khách vào trong nhà và tạo sự chuyển tiếp giữa không gian công cộng và riêng tư.

Atrium (Sảnh chính)

Atrium là trung tâm của ngôi nhà La Mã và là khu vực quan trọng nhất, nơi tiếp khách và thực hiện các hoạt động xã hội. Atrium thường được thiết kế với một lỗ hổng trên mái nhà gọi là "compluvium" để cho ánh sáng và không khí vào, và một bể chứa nước mưa ở dưới cùng gọi là "impluvium." Không gian này thường được trang trí với các bức tranh tường và các vật phẩm quý giá.

Tablinum (Phòng làm việc)

Tablinum là phòng nằm phía sau atrium, thường được sử dụng như văn phòng hoặc phòng làm việc của chủ nhà. Đây là nơi chủ nhân thực hiện các công việc quản lý tài sản và các vấn đề liên quan đến gia đình. Tablinum thường có cửa sổ mở ra sân trong hoặc vườn, giúp kết nối với các khu vực khác của ngôi nhà.

Cubicula (Phòng ngủ)

Các phòng ngủ của ngôi nhà La Mã được gọi là "cubicula." Những phòng này thường nằm xung quanh atrium và tablinum, cung cấp không gian riêng tư cho các thành viên trong gia đình. Các cubicula có kích thước và trang trí khác nhau, tùy thuộc vào địa vị và tài sản của chủ nhà.

Triclinium (Phòng ăn)

Triclinium là phòng ăn chính của ngôi nhà La Mã. Tên gọi này xuất phát từ cách bố trí ba chiếc ghế dài xung quanh bàn ăn, nơi các thành viên trong gia đình và khách mời thưởng thức bữa ăn. Phòng ăn này thường được trang trí trang nhã và có thể mở ra sân trong hoặc vườn để tận hưởng không khí ngoài trời.

Peristylium (Sân trong)

Peristylium là sân trong bao quanh bởi các cột, thường nằm ở phía sau ngôi nhà và kết nối với các khu vực khác như phòng ăn và phòng ngủ. Đây là nơi để gia đình thư giãn và tổ chức các hoạt động ngoài trời. Sân trong thường có vườn cây, bể nước và các tác phẩm điêu khắc.

Culina (Nhà bếp)

Nhà bếp của ngôi nhà La Mã, gọi là "culina," thường được thiết kế đơn giản và nằm ở phía sau ngôi nhà, gần với các khu vực phục vụ. Culina thường có lò nướng và khu vực chuẩn bị thực phẩm, mặc dù các ngôi nhà giàu có có thể có các khu vực nấu nướng tách biệt hơn.

Vestibulum (Lối vào phụ)

Vestibulum là lối vào phụ nhỏ hơn, thường nằm bên cạnh fauces và dẫn đến các khu vực phụ của ngôi nhà như nhà kho hoặc phòng phục vụ. Đây là khu vực chuyển tiếp từ không gian bên ngoài vào bên trong ngôi nhà.

Ngôi nhà La Mã, với cấu trúc cơ bản bao gồm atrium, tablinum, cubicula, triclinium, peristylium, culina và vestibulum, phản ánh sự chú trọng đến cả chức năng và thẩm mỹ trong thiết kế kiến trúc của người La Mã. Các yếu tố này không chỉ đáp ứng nhu cầu sinh hoạt hàng ngày mà còn thể hiện địa vị xã hội và phong cách sống của chủ nhân. Kiến trúc của ngôi nhà La Mã đã ảnh hưởng lớn đến thiết kế nhà ở trong các nền văn minh sau này và vẫn tiếp tục là nguồn cảm hứng cho các nghiên cứu và phục hồi kiến trúc ngày nay.

Pane e Vino - 3 Nguyễn Khắc Cần (FB)