Có bạn hỏi: Đam mê hay tầm nhìn cái nào quan trọng hơn khi khởi nghiệp. Rất nhiều bạn chọn tầm nhìn, cũng không ít bạn chọn đam mê. Thế là thành tranh luận (cố nhiên thể dục trí não bao giờ cũng tốt).
Bây giờ ta hãy thể dục theo hướng khác. (Giống như, luyện cơ ngực và cơ bắp tay rồi, thử phát triển cơ lưng một cái). Hãy bỏ chút thời gian nghĩ về câu hỏi. Thực ra các câu hỏi kiểu như thế này rất tricky và dễ tranh luận lẩn thẩn kiểu như trứng có trước hay gà có trước, nghệ thuật vị nghệ thuật hay vị nhân sinh, vật chất hay tinh thần cái nào là quyết định, hai điểm trên mặt phẳng điểm nào đứng trước điểm nào, hai số phức số nào lớn hơn số nào,...
Bây giờ ta hãy thể dục theo hướng khác. (Giống như, luyện cơ ngực và cơ bắp tay rồi, thử phát triển cơ lưng một cái). Hãy bỏ chút thời gian nghĩ về câu hỏi. Thực ra các câu hỏi kiểu như thế này rất tricky và dễ tranh luận lẩn thẩn kiểu như trứng có trước hay gà có trước, nghệ thuật vị nghệ thuật hay vị nhân sinh, vật chất hay tinh thần cái nào là quyết định, hai điểm trên mặt phẳng điểm nào đứng trước điểm nào, hai số phức số nào lớn hơn số nào,...
Bây giờ ta sẽ hiểu xem đam mê hay tầm nhìn cái nào quan trọng hơn cái nào có nghĩa là gì, và bàn về nó liệu có ích lợi gì. Liệu điều đó có nghĩa là trong hai cái chỉ được chọn 1 thì chọn cái nào? Nếu bạn cần một tích số, càng lớn càng tốt, nhưng một thừa số bắt buộc phải bằng 0 bạn sẽ chọn thừa số nào. Đam mê là cái lúc nào bạn cũng cần có, suốt ngày, thậm chí lên giường. Tầm nhìn, bạn rất ít khi nghĩ tới sau khi đã có kế hoạch triển khai, trừ khi có vấn đề khi va chạm với thực tế đòi hỏi điều chỉnh tầm nhìn. Vậy thì cái nào quan trọng hơn cái nào đo bằng cái gì? Hai đại lượng khác thứ nguyên thì đo bằng gì. Muốn đi xa thì thời gian hay vận tốc cái nào quan trọng hơn. Vitamine cần rất ít nhưng vô cùng quan trọng, (tất nhiên chỉ quan trọng nếu quá ít). Sư tử đẻ một con nhưng là đẻ ra sư tử chứ không phải đẻ ra chuột.
Liệu có cách đặt vấn đề lại sao cho câu hỏi trên trở thành có nghĩa? Chẳng hạn so với xung quanh. Ví dụ: Trong xã hội đam mê và tầm nhìn có thể xếp thành 5 mức (1-5, tránh 0 ra) Vậy khởi nghiệp thành công sẽ rơi vào nhóm điểm đam mê cao hay điểm tầm nhìn cao. Bài toán này có vẻ như giải được, nhưng thực sự là thiếu dữ kiện, vì đặt vấn đề như thế rõ ràng sẽ phụ thuộc vào xã hội. Nếu xã hội toàn những người đam mê, thì tin tôi đi, bạn hãy để thời gian xem tầm nhìn của mình đã thực là tầm nhìn chưa hay là đam mê trá hình.
Nguyễn Ái Việt (Debrecen,VIDI72)
Liệu có cách đặt vấn đề lại sao cho câu hỏi trên trở thành có nghĩa? Chẳng hạn so với xung quanh. Ví dụ: Trong xã hội đam mê và tầm nhìn có thể xếp thành 5 mức (1-5, tránh 0 ra) Vậy khởi nghiệp thành công sẽ rơi vào nhóm điểm đam mê cao hay điểm tầm nhìn cao. Bài toán này có vẻ như giải được, nhưng thực sự là thiếu dữ kiện, vì đặt vấn đề như thế rõ ràng sẽ phụ thuộc vào xã hội. Nếu xã hội toàn những người đam mê, thì tin tôi đi, bạn hãy để thời gian xem tầm nhìn của mình đã thực là tầm nhìn chưa hay là đam mê trá hình.
Nguyễn Ái Việt (Debrecen,VIDI72)
Tôi đã xem 1 bộ phim trênTV. Nội dung của phim chỉ nhớ láng máng là về những người tị nạn từ châu Phi sang Mỹ. Song câu ngạn ngữ ở cuối phim thì tôi nhớ: "Muốn đi nhanh hãy đi một mình. Muốn đi xa hãy đi cùng nhau".
ReplyDeleteChúng ta đều công nhận mỗi người là 1 thế giới thu nhỏ. Vì vậy, cũng như từng hạt cát trong sa mạc/vũ trụ chúng ta đều phát triển và tác động/ảnh hưởng lẫn nhau trong cuộc sống. Dù phát triển ntn thì cũng không thoát ra khỏi vũ trụ và những quy luật của nó. Nên cái khoảnh khắc tồn tại của ta thì ta cố mà thể hiện vừa có tầm nhìn/duy lý vừa có đam mê/duy tâm thì sẽ đáng kể hơn là bị đột biến lệch lạc/yếu kém... và thuộc vào những cá thể bị đào thải theo quy luật chọn lọc thông thường. Nếu là sống theo cách của 1 trí thức thì hãy trở nên mạnh mẽ và can đảm để thực hiện hết vai trò của mình. Nếu là những người mang nghiệp lãnh đạo thì thật ra vấn đề của họ là thúc đẩy tiến trình của toàn thể group/cộng đồng nhưng không thể thiếu cái tầm nhìn, dù có thể thiếu đam mê. Nhưng nếu không có cả 2 thì họ chính là thảm họa.
Ta, một phần bé nhỏ
ReplyDeleteCủa vũ trụ bao la.
Trong Vũ Trụ, mọi cái
Liên kết và hài hòa.
Mỗi việc làm, dù nhỏ,
Của ta và của người,
Có tác động tương hỗ
Đến Vũ Trụ và Đời.
(thơ Thái Bá Tân)