Có khe cửa hẹp hay không?

Theo Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son (lề phải và chính thức) thì có:
"Quy chế bầu cử đã ghi rõ, các đồng chí cấp ủy viên mà không được cấp ủy giới thiệu thì không được ứng cử và không được nhận đề cử. Nhưng khi ra Đại hội thì Đại hội có quyền quyết định. Điều đó thể hiện dân chủ nhưng vẫn thực hiện theo các quy định của Đảng, quyền của Đại hội là cao nhất.
Theo quy chế bầu cử được thông qua tại phiên trù bị, ủy viên nhiệm kỳ cũ không được Ban chấp hành nhiệm kỳ cũ giới thiệu, thì không được ứng cử. Còn nếu được Đại hội đề cử thì đồng chí đó phải xin rút, do quy định là không được ứng cử và không được nhận đề cử. Nhưng cuối cùng, quyền quyết định cao nhất vẫn là của Đại hội."
http://vnexpress.net/…/ong-nguyen-bac-son-quyet-dinh-de-cu-…

Quy chế này đúng là theo điều lệ (hay dở tốt xấu chưa bàn). Về nguyên tắc thì hiệu lực của Điều lệ là cao nhất, sau đó đến Đại hội, rồi đến BCHTW, BBT rồi mới tới BCT. Như vậy một cách hình thức thì như thế quy trình là kín kẽ. Tuy nhiên điều dích dắc là ở câu cuối cùng "Quyền quyết định cao nhất vẫn là của Đại hội". Các báo lề trái, một số người lạc quan cắt nghĩa rằng, bất cứ ai được ít nhất 1 đại biểu đề cử tại Đại hội, được 726 phiếu đại biểu không cho rút, đều có thể vào danh sách bầu và cơ hội ngang những người có trong danh sách của TW cũ giới thiệu. Ông Nguyễn Bắc Son nói thì không thể sai được. Nhưng có điều như thế này: Giả sử có một đồng chí Y, trong cấp ủy cũ không trong danh sách TW11 giới thiệu, được đề cử bởi 1 đ/c đại biểu. Đ/c Y phải rút theo quy chế đại hội mới được thông qua (Hoàn toàn không liên quan gì đến quy chế 244, đã tự nêu rõ là chỉ có giá trí đến trước Đại hội, rất đúng điều lệ). Cố nhiên và cho dù là việc rút này hết sức hình thức. Vấn đề ở chỗ là đ/c Y vẫn chưa automatic được đưa ra để xin ý kiến Đại hội cho rút hay không. Giả sử, có 10-100 đ/c được đề cử, Chủ tịch Đoàn có thể hội ý rút ngắn danh sách đó, xuống còn <10 đ/c. Và đ/c Y hoàn toàn có thể "được" Chủ tịch Đoàn cho rút vì một lý do có thể rất chính đáng hoặc ất ơ nào đó. Như vậy là đ/c Y không được đưa ra để toàn thể Đại hội bỏ phiếu cho rút hay không. Chú ý Đoàn Chủ Tịch là của Đại hội (gồm toàn thể BCT cũ +1). Nếu các UV BCT thấy có trách nhiệm tuân thủ nghị quyết của cấp ủy mà mình đã tham gia, tức là đ/c Y hoàn toàn không có cơ hội ngay từ đầu.
Như vậy liệu có nghĩa là BT Son nói sai? Không hề sai. Ông không nói "quyền quyết định hoàn toàn thuộc về toàn thể các đại biểu của Đại hội". Này nhé: Chủ tịch Đoàn là của Đại Hội, đúng chưa? Quy chế là do Đại hội thông qua, đúng chưa. Vậy thì một quyết định cho rút của Chủ tịch Đoàn cũng là của Đại hội.
Với đ/c Y không thuộc cấp ủy cũ thì sao? Cũng chẳng hơn gì, nếu đ/c không được đa số BCT cũ ủng hộ. Tôi không nói không có khe hẹp, nhưng thực tế nó hẹp rất nhiều so với khả năng trên giấy. Không loại trừ khe rộng hơn phải mở ra ở chỗ khác.

Nguyễn Ái Việt (Debrecen,VIDI72)