THƠ VỤT HIỆN TRONG PHÒNG THẨM VẤN

 LỜI DẪN : Cuối tháng 6/1997, tôi đi Sài Gòn mấy ngày vì việc gia đình, nhân đó đến thăm anh chị Hoàng Minh Chính Lê Hồng Ngọc mới từ Hà Nội vào đang ở với vợ chồng con gái út Trần Minh Thanh Lê Vĩnh Thọ tại đường Lê Thị Riêng. Mới nói chuyện được vài phút thì công an cả chìm lẫn nổi tới yêu cầu tôi ra khỏi nhà. Cũng trong dịp ấy một người quen (vốn là thư ký của anh Trần Độ) gặp tôi khoe anh ta vừa đi Pháp về được anh Vũ Thư Hiên tặng một cuốn “Đêm giữa ban ngày” mới xuất bản và cho tôi một bản photo (sau này, tôi và nhiều anh chị em trong giới đấu tranh đều nghi anh ta là cớm chìm). Hôm sau khi tôi về tới Đà Lạt, vừa bước xuống xe thì công an yêu cầu vào văn phòng bến xe để kiểm tra hành lý. Họ lục ra cuốn “Đêm giữa ban ngày” và cuốn “Chủ nghĩa Mác và cách mạng vô sản ở VN” của Lữ Phương tặng tôi, Tiêu Dao Bảo cự và Hà Sĩ Phu. Tôi bị tạm giữ 3 ngày đêm ở CA TP Đà Lạt với những cuộc thẩm vấn căng thẳng, sau đó được về nhà nhưng hàng ngày vẫn phải tới công an để họ tiếp tục thẩm vấn, dai dẳng cả tháng trời. Rồi cuối tháng 8/1997 tôi bị quản chế (lần thứ nhất) 2 năm. Những ngày bị thẩm vấn rất bực bội và mệt mỏi, nhưng lại khiến tôi có thơ. Cụm từ THƠ VỤT HIỆN là thuộc bản quyền của nhà thơ HOÀNG HƯNG tôi mạn phép mượn để đưa vào tên của bài thơ. Một lần nữa cám ơn nhà thơ Hoàng Hưng, người đã từng bị thẩm vấn rất nhiều và bị tù giam 39 tháng vì chuyện văn chương.

THƠ VỤT HIỆN TRONG PHÒNG THẨM VẤN

                  Tặng Vũ Thư Hiên, Hà Sĩ Phu, Tiêu Dao Bảo Cự

Xuân hổn hển ngực đồi cỏ thắm

Đà Lạt dậy mùa em

Anh nghiến răng trong phòng thẩm vấn

Giữa ban ngày mà ngập đêm đen

Những câu hỏi làm anh lộn mửa

- Bài thơ này anh gửi cho ai 

- Ai gửi cho anh bài này bài nọ …

Trái tim thơ muốn nổ chuỗi cười dài !...

Thật dễ quá đầu môi yêu Tổ Quốc

Đây tình yêu như máu cuộn không lời

Người quằn quại người nát thây lầm đất

Vẫn người đi người tiếp mãi bên người

Tổ Quốc hỡi tình chi đau đớn vậy

Con yêu Người - ngục tối nuốt trời xanh

Ôi Tổ Quốc vào tay quỉ dữ

Tiếng hát tự do uất nghẹn khắp thân mình

Con đối diện những tia nhìn cú vọ

Cả một thời xung trận lại trào sôi

Đôi cánh thơ vẫy vùng qua bão tố

Tiếng hát tự do trong biếc mãi dâng đời .

Đà Lạt tháng 7.1997

Kể thêm : Bản thảo tập "Thơ vụt hiện trong phòng thẩm vấn" của  tôi ít lâu sau có một bản photo lọt ra được nước ngoài và đăng lên báo. Lập tức một đại tá an ninh, anh ta tên là Tự, từ bộ công an Hà Nội bay vào thẩm vấn tôi liên tục cả tuần. Anh ta tìm mọi cách để tôi phải khai ai đã giúp tôi chuyển bản thảo ra nước ngoài. Điều này thì anh ta không thể moi được gì ở tôi, vì đơn giản là tôi chẳng nhờ ai cả. Đặc biệt anh ta rất nhiều lần xoáy vào câu "Ôi Tổ Quốc vào tay qủi dữ"  và vặn hỏi rất dữ dằn : "Có phải anh viết thế để ám chỉ nhà nước là quỉ dữ ?". Lần  nào tôi cũng chỉ đáp dứt khoát : "Thơ là thơ, câu thơ của tôi chỉ có chừng đó chữ, còn chuyện ám chỉ nhà nước là anh nói chứ không phải thơ tôi". Tôi biết thừa nếu tôi lớ ngớ thừa nhận là lập tức bị qui tội hình sự chống nhà nước ngay. Sau đó mặc dù đang bị quản chế, tôi lại  chịu thêm một biện pháp đàn áp nữa là ngày hai buổi phải tới công an phường ngồi "viết kiểm điểm", tức là một kiểu quản chế trong quản chế. Tất nhiên tôi chỉ viết lăp đi lặp lại mấy câu chiếu lệ, thời giờ còn lại thì đọc sách báo đem theo. Cứ thế 6 tháng liền.

Bùi Minh Quốc