Chuyện phổ biến nhưng khó chấp nhận hiện nay

 BẮT NẠT 

Sau  cái chết của binh nhất Trần Đức Độ, nhiều người (thí dụ Lão Tạ) bàn đến hiện tượng lính mới bị hành hung trong quân đội.

Đây là hiện tượng xã hội khá phổ biến  (mà các cụ đã đúc kết trong  câu "ma cũ bắt nạt ma mới").    

Lính cũ (tù nhân cũ, học sinh lớp trên, v.v) BẮT NẠT lính mới (tù nhân mới, học sinh lớp dưới, v.v).

Các nhà xã hội học, những người trong nhiều năm đã tập hợp nghiên cứu sâu rộng về những chỗ nơi sự bắt nạt là bệnh dịch. Họ gọi những cái này là các tổ chức biệt lập (total institutions). Nhà xã hội học Erving Goffman, khoảng năm mươi năm trước, đã mô tả chúng như sau:

• Mọi người sống trong cùng chỗ và phải chịu một nhà chức trách duy nhất.

• Tất cả các hoạt động được thực hiện cùng nhau và mọi người làm cùng việc.

• Các hoạt động được lên lịch cứng nhắc, thường từ giờ này sang giờ khác.

• Có một hệ thống của các quy tắc tường minh, chính thức được nhà chức trách áp đặt.

Tất nhiên, thí dụ tột bậc là một nhà tù, nơi sự doạ nạt tràn lan. Nhưng các tổ chức biệt lập xuất hiện cả ở những nơi khác nữa, như các nhà dưỡng lão, các trại lính, các trường nội trú, v.v.

Hiện tượng xã hội này được nghiên cứu khá nhiều và có lẽ QUÂN  ĐỘI, các lực lượng võ trang, chính quyền nên chịu khó HỌC để tránh gây ra hậu quả đáng tiếc.

Nguyễn Quang A