Tuesday, April 24, 2018

Thế giới XHCN: Tượng đài Công - Nông ở Liên Xô

Liên Xô (LX), tên đầy đủ là Liên bang các nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết (Союз Советских Социалистических Республик), ra đời sau khi cuộc Cách mạng Tháng 10 Nga bùng nổ (chính thức từ 30.12.1922). Sự kiện này đánh dấu một thời kỳ mới sau khi Đế quốc Nga sụp đổ với chiến thắng của những người bolshevik, và từ đó, sau chiến thắng phát xít Đức, LX đã trở thành siêu cường quốc trong suốt nửa sau thế kỷ 20, đứng đầu phe XHCN cho đến khi tan rã vào năm 1991.

Sau Chiến tranh Thế giới thứ 2, LX như một biểu tượng của thế giới tiến bộ, yêu hòa bình và có tầm ảnh hưởng rộng lớn trên thế giới với mục tiêu xây dựng chủ nghĩa cộng sản và truyền bá chủ nghĩa này ra khắp thế giới.

Nửa sau của thế kỷ 20 là thời kỳ tươi đẹp của CNXH, với sự giúp đỡ của LX, hệ thống các nước XHCN hình thành và lớn mạnh cùng với những thành tựu mà LX đạt được sau chiến tranh. Bên cạnh những tượng đài khổng lồ dựng về cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại, tượng đài Công - Nông (tên đầy đủ là tượng đài Công nhân và nữ nông trang viên - tiếng Nga là Рабо́чий и колхо́зница), là biểu tượng rực rỡ của thời kỳ Xô viết.

Tượng đài được trưng bày lần đầu tại Hội chợ quốc tế Expo - Paris năm 1937. Sau đó được chuyển về đặt tại cổng phía Bắc của Trung tâm triển lãm thành tựu quốc dân Liên Xô (nay là Trung tâm Triển lãm toàn Nga).


Tượng đài có chất liệu là thép không rỉ, cao 24,5m, nặng 80 tấn. Đây là tác phẩm điêu khắc nổi tiếng nhất của Vera Ignatyevna Mukhina (1889 – 1953), nhà nữ điêu khắc lỗi lạc của Liên Xô.


Bức tượng được tạo hình theo lối tả thực với một nam công nhân dáng vóc lực lưỡng, tay cầm búa giơ lên cao, đứng bên cạnh một nữ nông trang viên khỏe khoắn, tay cầm chiếc liềm cong sát cùng chiếc búa trên không. Hai người ở tư thế cùng bước lên phía trước, một tay đánh ra phía sau. Các hình tượng được trau chuốt đến từng chi tiết như thật với một kỹ thuật điêu khắc hoàn hảo trong việc thể hiện hình khối. 


Bức tượng mang ý nghĩa tái hiện hình ảnh và tôn vinh giai cấp công nông, những con người lao động của thế giới. Hình tượng như đang chuyển động, với sải bước rộng tràn đầy năng lượng, đang vượt mọi trở ngại, tạo cảm giác về chuyển động và nguồn sinh lực tiềm tàng.

Đây là một tác phẩm có kết cấu phức tạp, vì hình khối dồn trên hai chân mở rộng và tải trọng phân tán nhiều nơi so với diện tích chân đế, các lực xô bên trong mạnh hơn, các điểm góc mà lực gây gãy gập do đó cũng lớn hơn. Vì vậy việc thiết kế đòi hỏi những tính toán thật tỉ mỉ, tạo ra kết cấu thật vững chắc. 

Từ năm 1947, bức tượng này còn là biểu tượng của hãng Mosfilm - hãng phim lớn, lâu đời nhất của Liên Xô với những bộ phim nổi tiếng như Khi đàn sếu bay qua, Bài ca người lính, Kalina đỏ... đã gắn với biểu tượng này. Biểu tượng vẫn còn được Mosfilm giữ lại cho đến ngày nay. 

Ngoài ra, hình ảnh bức tượng xuất hiện nhiều trên tem thư, bưu thiếp cũng như trong các văn hóa phẩm khác của Liên Xô.

Vào năm 1979, bức tượng đã được dỡ xuống để trùng tu. Trong thời kỳ bất ổn của Liên Xô dưới sự lãnh đạo của Gorbachov, đã có ý kiến đề nghị bán bức tượng cho một công ty của Mỹ nhưng không được chấp thuận.
Sau khi Liên bang Xô viết tan rã, tượng đài Công nông vẫn được đặt tại vị trí cũ. Vào năm 2003, bức tượng được tháo ra thành 40 khối để đại tu.
Vào ngày 4/12/2009, Trung tâm Triển lãm Quốc gia ở thủ đô Moskva đã diễn ra lễ khánh thành bức tượng sau hơn 5 năm phục chế. Biểu tượng huyền thoại của Liên Xô lại đứng hiên ngang giữa lòng nước Nga hiện tại.

Sau khi trùng tu, bệ tượng được dựng cao hơn trước gần 20 m và được bố trí thành một gian triển lãm với tổng diện tích hơn 8 nghìn m2, có sức chứa tới 5.000 người. Thân tượng giữ nguyên ban đầu 24,5 mét, toàn bộ chiều cao bức tượng sẽ là gần 60 mét. Tổng chiều cao khối tượng và bệ tượng là gần 60 mét, trọng lượng của khối tượng là 189 tấn.

Mặt trước bệ tượng đài có gắn quốc huy Liên Xô khổ 3,5m x 3,5m, nặng 10,5 tấn. Đây cũng chính là Quốc huy được treo tại gian hàng của Liên Xô tại cuộc Triển lãm quốc tế ở Paris (Pháp) năm 1937.

Thị trưởng Moskva khi đó là ông Yuri Luzhkov đã nhận xét đây là “một sự kiện đặc biệt, có ý nghĩa mang tính lịch sử đối với đất nước. Cụm công trình độc đáo tượng trưng cho sự vươn lên mạnh mẽ của quốc gia chúng ta đã trở về với Moskva".



Nguồn: http://kienthuc.net.vn/phong-thuy/kham-pha-bieu-tuong-bat-tu-cua-lien-xo-278979.html#p-1 

4 comments:

  1. Những tượng đài sừng sững của một thời kỳ phát triển vì những mục đích cao đẹp, tôn vinh những giá trị vĩnh cửu của con người, xứng đáng được coi như những kỳ quan của con người trong thế kỷ 20.

    ReplyDelete
  2. Tác giả ý tưởng là kiến trúc sư Boris Iophan, người thực hiện là nữ điêu khắc Vera Mukhina. Bức tượng được Đại từ điển bách khoa Liên Xô đánh giá là “mẫu mực của Chủ nghĩa hiện thực Xã hội chủ nghĩa”. Những người tham gia trùng tu cho biết, bức tượng mới sẽ đứng vững nhiều thế kỷ bất chấp những khắc nghiệt của khí hậu.
    Trích từ bài Nga hoàn thành trùng tu tượng đài “ Công nông”, VOV (05/12/2009)

    ReplyDelete
  3. Các bức tượng của Mukhina thường mang dáng vẻ đồ sộ, có phần nặng nề nhưng tràn đầy sức sống và có sức cuốn hút. Những tác phẩm đó rất hợp với thần thái toát ra từ khẩu hiệu của Liên Xô thời kỳ đó như: "Chúng ta sẽ xây dựng (Chủ nghĩa xã hội)", "Chúng ta sẽ đuổi kịp và vượt qua (Mỹ)", "Chúng ta sẽ hoàn thành kế hoạch (5 năm, 10 năm)"
    (Wikipedia)

    ReplyDelete
  4. Ở VN nếu phải xây dựng một tượng đài to tát như tượng đài Công-Nông ở Liên Xô thì không biết sẽ ntn. Có lẽ sẽ chỉ có 1 ông nông dân vác cày đi sau con trâu mà thôi.

    ReplyDelete