Monday, August 27, 2018

Karinthy Frigyes

Tỉnh dậy, mới 4h sáng. Hôm nay có một món nợ bài vở, vào cuối tháng, chưa làm xong chưa yên. Định bắt tay vào làm thì gặp Karinthy Frigyes, nhà văn hài hước lớn nhất của Hungary, nhớ hồi dịch ông tốn biết bao nhiêu khăn mùi xoa giấy. Ông là một trong những nhà văn được người Hung đọc nhiều nhất, vì ông mang cái linh hồn Hungary chính cống: hài hước một cách trí tuệ và duyên dáng.
Đưa lên đây một bài của ông cho các bạn cười buổi sáng vui vẻ:
Giải thích một số câu tục ngữ Hung
Tục ngữ:
Là những lời khuyên và những điều thông thái ngắn gọn, phản ảnh một sự thật dựa trên một kinh nghiệm, theo nghĩa bóng hoặc nghĩa tượng trưng, ta sẽ sử dụng hữu ích bằng những lời giải thích, hoặc giải nghĩa cho các hoàn cảnh sinh ra nó. Cần hết sức chú ý, để sử dụng chúng đúng chỗ, và đừng có nhầm lẫn các hoàn cảnh mà ta sử dụng. Những ví dụ:
1/ Câu tục ngữ: „Kẻ nào đào bẫy cho người khác, chính kẻ ấy sẽ rơi vào bẫy đó”
Kẻ nào tạo sự khó chịu cho người khác, kẻ đó sẽ bị khó chịu. Ví dụ: tôi chứng minh một kẻ nào đó biết đống tiền anh ta có, nó lừa anh ta đấy, thế là tôi tạo cho anh ta sự khó chịu, còn tôi bị khó chịu, vì anh ta vẫn không cho tôi đồng nào.
Ngược lại: kẻ nào tự đào bẫy cho mình, thằng khác sẽ rơi xuống đó, ví dụ: tôi quyến rũ một cô gái, nhưng kẻ khác lại lấy làm vợ.
2/ „Chó nào sủa thì không cắn.”
Một kinh nghiệm thuyết phục, để ta có thể đến gần con chó đang sủa. Nhưng cần phải nhắc nhở những kẻ mới học, rằng chó không thuộc câu ngạn ngữ này. Ngược lại: con chó nào đang cắn, thì không sủa – điều này chưa được chứng minh, có thể nó sủa, nhưng không nghe thấy, vì nó đang đầy mồm
3/Mày cứ cào cấu đi, được thôi, rồi mày sẽ bị
Ví dụ: một người nào đấy bị bệnh hoa liễu ngoài da, kẻ khác đến cào cấu anh ta, kẻ đó sẽ bị.
4/ Sau cơn mưa rồi mới có áo mưa
Nguyên tắc y tế, vì sau cơn mưa, trời sẽ lạnh đi, như vậy nên mặc áo mưa vào.
5/Máu không thể thành nước lã.
Kinh nghiệm mới nhất theo khoa học y khoa.
6/ Chó không thể thành thịt hun khói được
Cùng lắm thành mỡ lợn.
7/ Mày làm tuột mất những bông hoa thời gian của mày
Từ”bông hoa” theo nghĩa bóng chỉ các cô gái hoặc chỉ phụ nữ. Có thể hiểu theo nghĩa cắt ngang như sau: Mày hãy làm tuột đồng hồ ( bỏ túi) của tất cả các bông hoa( cô gái, phụ nữ)
8/ Trong bóng tối tất cả các con bò đều màu đen
Thật là một phát minh công nghiệp cực kỳ có ý nghĩa, giúp những người khăng khăng cho rằng bò nên màu đen chứ không phải màu vàng, tiết kiệm được biết bao thuốc nhuộm màu đen.
9/Người già, không phải là người cũ kỹ
Một thí nghiệm bệnh lý học đặc thù, nhờ nó, chứng minh được trí óc của người già yếu đi đến nỗi, không nhận ra từ”già” cũng có nghĩa là”cũ kỹ”. Vì với một người trẻ, không thể ví von ngớ ngẩn như thế: „ người trẻ không phải là người thanh xuân”
10/ Kẻ thông minh học từ lỗi lầm của người khác
Ví dụ người nào đó học tiếng Pháp, từ lỗi lầm của ông bố, vì ông bố phải trả tiền học phí.
11/ Đừng ném đá lên trời, nó sẽ rơi vào đầu mày
Ví dụ một người nào đó đi dưới một tòa nhà đang xây, đá rơi vào đầu anh ta, vì kẻ khác ném lên trời. Nói đúng hơn kẻ khác đang ném đá từ trên cao xuống đất, sẽ rơi vào đầu mày.
12/ Hãy duỗi chân theo chiều dài cái chăn của mày
Một lời khuyên y tế, đặc biệt dành cho kẻ bất tiện vì chăn của họ quá dài, những người này đôi khi phải duỗi dài đến hai mét
13/ Kẻ nào dậy sớm, kẻ ấy bắt được vàng
Nhưng kẻ rình vàng thường đi ngủ muộn, và hôm sau không dậy được sớm. Tốt nhất kẻ ấy đừng đi ngủ, lúc đó sẽ vượt tất cả mọi người.
14/ Hãy đi chậm, mày sẽ đến nơi
Với cậu học sinh thi tốt nghiệp thì ngược lại: mày đến chậm, sẽ đi tiếp
15 /Cái vẻ ngoài thường đánh lừa
Nhưng không đánh lừa được thằng đi lừa
16 /Không phải đều là vàng, thứ lấp lánh
Có thể giữa những môi trường may mắn hơn, kim cương cũng thế.
17 / Kiên nhẫn, nở ra hoa hồng
Ngoài ra không nở cái gì hết.
Nguyễn Hồng Nhung dịch từ nguyên bản tiếng Hungary (2008)

No comments:

Post a Comment