Sự đời: Tuổi 70

Sống sao cho khỏe (25) 

Dưỡng sinh từ ăn & uống: Tăng cường chức năng lọc máu của thận bằng thực phẩm

Chức năng lọc máu của thận đóng vai trò sống còn đối với sức khỏe con người, giúp loại bỏ độc tố, cân bằng điện giải và điều hòa huyết áp. Tuy nhiên, trong môi trường hiện đại với lối sống ít vận động, chế độ ăn dư đạm, giàu muối và hóa chất bảo quản, chức năng thận ngày càng bị đe dọa. 

Dinh dưỡng là một trong những yếu tố then chốt có thể cải thiện và bảo vệ khả năng lọc máu tự nhiên của thận nếu được xây dựng đúng cách và khoa học.

Các thực phẩm có khả năng hỗ trợ chức năng lọc máu của thận thường giàu chất chống oxy hóa, ít kali và phốt pho, đồng thời có đặc tính lợi tiểu tự nhiên, giúp tăng cường quá trình đào thải chất cặn bã qua nước tiểu mà không gây áp lực lên cầu thận.

Những nhóm thực phẩm này cần được đưa vào khẩu phần ăn hàng ngày một cách hợp lý và lâu dài để phát huy hiệu quả bền vững.

Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa: Hỗ trợ bảo vệ mô thận và thành mạch

Các loại quả mọng như việt quất, mâm xôi, dâu tây, anh đào chứa anthocyanin - nhóm flavonoid mạnh có khả năng trung hòa gốc tự do, giảm viêm và bảo vệ vi mao mạch trong cấu trúc thận. Một nghiên cứu đăng trên Clinical Nutrition (2019) cho thấy, những người bổ sung quả mọng đều đặn có chỉ số lọc cầu thận (eGFR) ổn định hơn so với nhóm đối chứng không dùng. Ngoài ra, quả nho đỏ với hợp chất resveratrol không chỉ bảo vệ tim mạch mà còn giúp cải thiện chức năng lọc máu, theo báo cáo của National Institutes of Health (NIH).

Quả việt quất

Việt quất giàu chất chống oxy hóa anthocyanin, giúp bảo vệ tế bào thận khỏi tác động của các gốc tự do. Theo chuyên gia dinh dưỡng lâm sàng Kara Rosenfeld (Hoa Kỳ), anthocyanin không chỉ chống viêm mà còn giúp cải thiện quá trình lọc máu của thận một cách tự nhiên.

Loại quả này cũng có lượng natri và kali thấp, phù hợp với người đang có vấn đề về thận.

Rau xanh giàu chất kháng viêm: Tăng cường khả năng thải độc

Các loại rau như cải xoăn, súp lơ, cải bó xôi (trong lượng cho phép với người hạn chế kali) giúp bổ sung vitamin C, K, folate và hợp chất thực vật giúp giảm viêm, cải thiện chức năng mao mạch thận. Sulforaphane trong bông cải xanh đã được chứng minh có khả năng hoạt hóa enzym giải độc pha 2, thúc đẩy cơ chế tự làm sạch của cơ thể thông qua gan và thận, theo Journal of Nutrition (2021).

Ngoài ra, cần tây và mùi tây có tác dụng lợi tiểu tự nhiên, giúp tăng lượng nước tiểu, thúc đẩy quá trình đào thải ure và acid uric - hai chất dễ tích tụ gây độc cho thận nếu chức năng lọc suy giảm. Tuy nhiên, chuyên gia dinh dưỡng lâm sàng Renal Registered Dietitian Sarah Gleason (Mỹ) lưu ý, người bệnh thận mạn cần theo dõi nồng độ kali để tránh quá tải từ rau củ quả.

Cải bắp

Giàu vitamin K, C, chất xơ và nhiều hợp chất chống oxy hóa, cải bắp là lựa chọn lành mạnh giúp thận giảm bớt công việc lọc thải. Với hàm lượng kali thấp, loại rau này được khuyến nghị trong chế độ ăn của người suy thận hoặc cần kiểm soát điện giải.

Tỏi và hành tây: Thực phẩm đơn giản nhưng hiệu quả trong hỗ trợ thận

Tỏi chứa allicin - hợp chất lưu huỳnh tự nhiên có khả năng kháng khuẩn, chống viêm và hỗ trợ cải thiện chỉ số huyết áp, một yếu tố nguy cơ cao dẫn đến suy thận nếu không được kiểm soát. Một nghiên cứu đăng trên Iranian Journal of Kidney Diseases (2020) cho thấy, chiết xuất tỏi giúp giảm creatinine huyết thanh và bảo vệ cấu trúc thận trên mô hình thử nghiệm tiền lâm sàng.

Theo TS. Joe Leech, chuyên gia dinh dưỡng Úc, hoạt chất allicin trong tỏi giúp cải thiện tuần hoàn máu đến thận và giảm áp lực lên các đơn vị chức năng lọc.

Hành tây, đặc biệt là hành tím, giàu flavonoid quercetin - chất chống oxy hóa giúp làm dịu viêm cầu thận và ngăn chặn xơ hóa mô kẽ. Ngoài ra, hành và tỏi giúp tạo hương vị cho món ăn mà không cần thêm muối - rất có lợi cho người cần kiểm soát natri để giảm áp lực cho thận.

Nguồn đạm thực vật: Giảm gánh nặng cho chức năng lọc cầu thận

Các nghiên cứu gần đây cho thấy chế độ ăn giàu đạm thực vật từ đậu lăng, đậu nành lên men (natto, miso), hạt chia, hạt lanh... có thể giúp giảm lượng ure huyết, cải thiện vi tuần hoàn thận và làm chậm tiến trình suy giảm chức năng lọc máu ở người có bệnh thận mạn. Theo American Journal of Kidney Diseases, việc thay thế đạm động vật bằng đạm thực vật còn giúp kiểm soát huyết áp và lipid máu tốt hơn - hai yếu tố then chốt trong bảo vệ thận.

Táo

Chứa nhiều pectin – một loại chất xơ hòa tan – táo giúp kiểm soát lượng đường và cholesterol trong máu, từ đó giảm gánh nặng cho thận. Táo cũng có đặc tính lợi tiểu nhẹ, hỗ trợ quá trình bài tiết tự nhiên. Đây là loại trái cây được khuyên dùng hằng ngày để hỗ trợ chức năng lọc máu.

Dầu ôliu

Dầu ôliu nguyên chất là nguồn chất béo không bão hòa đơn, giúp giảm viêm và cải thiện chức năng nội mô mạch máu – yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ hệ thận-tiết niệu. Ngoài ra, dầu ôliu không chứa phốt pho, kali hay natri – ba khoáng chất cần được kiểm soát nghiêm ngặt trong bệnh thận mạn.

Lòng trắng trứng

Khác với lòng đỏ chứa nhiều phốt pho, lòng trắng trứng lại là nguồn đạm chất lượng cao, ít chất thải nitơ - rất phù hợp với chế độ ăn hạn chế đạm của người bệnh thận. Theo TS. Elaine Magee, chuyên gia dinh dưỡng của Đại học Stanford, lòng trắng trứng cung cấp axit amin thiết yếu, hỗ trợ duy trì khối cơ mà không gây gánh nặng cho thận.

Uống đủ nước và bổ sung thực phẩm lợi tiểu lành mạnh

Hydrat hóa đúng cách là yếu tố quan trọng để thận có thể lọc máu hiệu quả. Thiếu nước dẫn đến cô đặc nước tiểu, tăng nguy cơ hình thành sỏi thận và tổn thương ống thận. Ngoài nước lọc, bổ sung các loại thực phẩm chứa nhiều nước như dưa hấu, dưa chuột, cà chua, rau diếp, bí đao có thể giúp duy trì lượng nước nội mô ổn định, thúc đẩy bài tiết và làm loãng độc tố qua nước tiểu. Tuy nhiên, việc uống quá nhiều nước trong thời gian ngắn hoặc ép cơ thể uống khi không khát cũng có thể gây rối loạn điện giải, đặc biệt với người có vấn đề về tim hoặc thận.

Ngoài các thực phẩm trên, người có nguy cơ cao mắc bệnh thận như người cao tuổi, bệnh tiểu đường hay huyết áp cao cần hạn chế muối, nước ngọt có gas và thực phẩm chế biến sẵn. Việc duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống cân đối và đi khám định kỳ sẽ giúp thận hoạt động tối ưu và phòng tránh suy thận.

(Theo Healthshots, VeryWell Health)

Thải độc cho thận theo Đông y:

Đồ ăn giúp thải độc cho thận: bí xanh

Bí xanh có hàm lượng nước cao, ăn vào sẽ kích thích thận bài tiết nước tiểu, từ đó dẫn các chất độc thải ra ngoài.

Bí xanh có thể nấu canh hoặc xào, nên nấu nhạt, không nên ăn mặn.

Thực phẩm giúp kháng độc cho thận: Củ từ

Củ từ rất tốt cho cơ thể, nhiều chất bổ dưỡng nhưng tốt nhất vẫn là cho thận. Thường xuyên ăn củ từ sẽ giúp tăng khả năng bài độc của thận.

Thời điểm bài độc tốt nhất cho thận:

Thời điểm bài độc tốt nhất của thận là 5~7 giờ sáng, cơ thể qua một đêm làm việc, đến sáng toàn bộ chất độc đều tập chung ở thận, vì thế sáng ngủ dậy nên uống một cốc nước lọc để “rửa” thận.

Hình ảnh chọn từ net