Nếu bị xáo trộn chu kỳ ngủ-thức bình thường, con người sẽ dễ bị các bệnh: tiểu đường, béo phì, rối loạn tiêu hóa và bệnh tim.
Thời điểm là rất cần thiết, thậm chí quan trọng, với một số hoạt động nhất định.
1. Đồng hồ sinh học là gì?
Hiện nay, theo các nhà khoa học: có 2 loại đồng hồ sinh học. Đồng hồ trung tâm nằm ở nhân trên giao chéo thị giác, một bộ sưu tập khoảng 20.000 tế bào thần kinh dao động trong vùng dưới đồi của não bộ, liên kết phức tạp với ánh sáng ban ngày từ các dây thần kinh thị giác. Chiếc đồng hồ này phát tín hiệu báo tg thức hay ngủ và được liên kết với các mức hormone và nhiệt độ cơ thể, dao động tương ứng trong khoảng thời gian sinh học của "khoảng 1 ngày".
Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học đã phát hiện ra rằng các mô khác trong cơ thể có đồng hồ ngoại vi riêng, bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường khác. Ví dụ: việc ăn có thể thiết lập lại đồng hồ ngoại vi của đường tiêu hóa.
2. Rối loạn nhịp sinh học có gây ra những vấn đề sức khỏe?
Có bằng chứng rõ ràng: công nhân làm ca đêm thường có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch. Một nghiên cứu cho thấy họ có 40% khả năng mắc bệnh này so với những người ko làm đêm.
Một ý kiến cho rằng việc thay đổi chu kỳ ngủ-thức gây ra sự ko ăn khớp giữa đồng hồ sinh học chính và các đồng hồ ngoại vi trong phần còn lại của cơ thể, có thể gây ra bởi việc ăn ko đúng thời điểm chẳng hạn. Và như nghiên cứu về người nghỉ hưu cho thấy, giấc ngủ cũng có thể ảnh hưởng đến mức độ hoạt động của hệ miễn dịch.
Một ý kiến cho rằng việc thay đổi chu kỳ ngủ-thức gây ra sự ko ăn khớp giữa đồng hồ sinh học chính và các đồng hồ ngoại vi trong phần còn lại của cơ thể, có thể gây ra bởi việc ăn ko đúng thời điểm chẳng hạn. Và như nghiên cứu về người nghỉ hưu cho thấy, giấc ngủ cũng có thể ảnh hưởng đến mức độ hoạt động của hệ miễn dịch.
3. Vậy thời gian nào tốt nhất để ăn?
Các nghiên cứu trên chuột cho thấy rằng: việc chỉ cho chúng ăn khi chúng thức/tỉnh tự nhiên (về đêm) vì chúng là loài hoạt động ban đêm, dẫn đến một số ít khuyết tật chuyển hóa chất. Chúng khỏe mạnh, ít bị béo phì hơn những con được cho ăn cả ngày và đêm.
Tương tự, một nghiên cứu của Frank Scheer trên 420 người ăn kiêng ở TBN, của Trường Y Harvard, phát hiện: những người ăn bữa chính trước 3g chiều giảm cân nhiều hơn so với những người ăn sau đó.
Thông điệp có vẻ đơn giản: Hãy biến bữa ăn trưa thành bữa ăn chính trong ngày !
Tương tự, một nghiên cứu của Frank Scheer trên 420 người ăn kiêng ở TBN, của Trường Y Harvard, phát hiện: những người ăn bữa chính trước 3g chiều giảm cân nhiều hơn so với những người ăn sau đó.
Thông điệp có vẻ đơn giản: Hãy biến bữa ăn trưa thành bữa ăn chính trong ngày !
4. Khi nào là thời gian ngủ tốt nhất?
Điều này tùy từng người. Một số là cú đêm, một số là chim chiền chiện buổi sáng. Mimi Shirasu-Hiza, một nhà nghiên cứu giấc ngủ tại ĐH Columbia ở New York nói: thậm chí ngủ một giấc liền 8 tiếng có thể ko phù hợp với tất cả mọi người.
"Là một cú đêm, thời gian tối ưu riêng của tôi để viết hoặc tư duy sáng tạo là từ khoảng 22g tối - 2g sáng bởi vì tôi có con nhỏ, chúng thường thức dậy sớm vào buổi sáng, tôi đã chuyển sang ngủ nhiều giấc nhỏ", bà nói. "Tôi đi ngủ với con tôi khoảng 8g tối, thức dậy lúc 10g tối và làm việc trong một vài giờ, quay trở lại giấc ngủ và thức dậy cùng với những đứa trẻ vào buổi sáng. Có một số bằng chứng rằng đây ko phải là 1 mô hình giấc ngủ bất thường trong xã hội tiền công nghiệp".
5. Trong văn hóa 24/7 hiện nay, liệu có mốc thời điểm tốt nhất để tham gia các mạng xh ko?
Ngủ làm mới tâm trí cũng như cơ thể và một nghiên cứu trên 509 triệu tin nhắn tweet được 2,4 triệu người sử dụng Twitter gửi trong 2 năm cho thấy: những tweet vui vẻ và lạc quan nhất được đăng lên vào lúc 8-9g sáng. Giữa 3-6g chiều, họ thường tập trung phản hồi trên tweet của người khác hơn là đăng tải tweet của riêng mình. Các nhà nghiên cứu phát hiện thời gian nhiều cảm xúc nhất cho Tweeter là giữa 10-23g khi người dùng ko chỉ "tỉnh táo và nhiệt tình tham gia, mà còn kích động hơn".
Nguyễn Kim (tổng hợp)
lược ghi từ KTNN No.1015
No comments:
Post a Comment