Dương là con dê, ngưu là con trâu?

Cuối năm, có một cháu yêu chữ nghĩa, đọc bài Lang bạt kỳ hồ của tôi viết năm 2014 hỏi "Chú ơi, cháu tra từ điển Hán Việt trên thiviet.net thấy dương đúng là con dê, ngưu là con trâu" (Ý cháu muốn nói tôi phê oan cho dân tộc ta dốt chữ, 4000 năm học tiếng Tàu vẫn hiểu sai).
Trong điển cố của Trung quốc có chữ "dương xa", cụ Nguyễn Du dùng lại trong truyện Kiều là "xe dê". "Dương xa" là xe do con "dương" kéo để vua mỗi tối đi "thị phạm" cung phi. Xe dừng ở cửa buồng ai thì ngài "dùng" cô đó trong đêm. Vì thế cửu tần từ hoàng hậu tới tài nhân đều tìm lá ngon để dụ dỗ mấy con dương dừng lại. Các cụ ta đều giảng "dương" là dê. Cũng có thể các cụ bị ấn tượng bởi "dê cụ" và "dương cụ". Hai chữ dương này khác nhau :-)
Có hai cách tra cứu, một cách dễ mau ra kết quả, một cách cẩn thận hơn. Cách tra như sau: dùng translate.google.com bỏ hai từ sheep và goat sẽ thấy sheep chính là con "dương", còn goat là "sơn dương". Cách khó hơn (chút xíu thôi), copy hai chữ này dán vào trang baike.com.cn sẽ thấy giải thích đầy đủ bằng tiếng Tàu đủ biết là dương là cừu hay là dê. Với ai không thích đọc lằng nhằng coi hình là đủ.
Thế mới có lý: dê là con vật thô lỗ đời nào vua cho dùng chạy lung tung trong cung để khiêu khích cung nữ.
Tương tự ngưu là con bò ngưu nhục là thịt bò. Muốn nói trâu phải nói thủy ngưu, thịt trâu là thủy ngưu nhục.
Bạn nào tuổi dê cứ yên tâm là tuổi cừu của Trung Quốc. Năm Mão là năm con thỏ.
Chữ nghĩa là chuyện lăng nhăng không quan trọng, nhưng điều đáng chú ý là 4000 năm các cụ học tiếng Tàu, đọc thuộc lòng hàng ngàn cuốn sách vẫn hiểu sai.
Hà cớ gì ta dám cho mình là hiểu Tàu hơn Tây.
Đó là điều thứ nhất tôi muốn nói. Điều thứ hai là các dịch giả hãy cẩn thận nghiên cứu và tra cứu hơn. Đừng bịa, cũng đừng ẩu, ngay cả những chữ tưởng biết mười mươi vẫn nên nghi ngờ nếu thấy không thuận ý thuận văn cảnh. Chướng như con dê "dương cụ" lòng thòng đi tung tăng trong cung cấm vậy.

Các bạn đọc bài Lang bạt kỳ hồ ở đây

Nguyễn Ái Việt (Debrecen,VIDI72)