Những phát hiện mới về lịch sử nước ta - Kỳ 2: Việt Nam có bao nhiêu dân tộc?

Theo nhà sử học Trần Quốc Vượng, vùng tứ giác sông Hồng, đặc biệt là tứ giác Cổ Loa là nơi nuôi dưỡng người Việt cổ sau khi di dân từ vùng Động Đình Hồ về phương Nam. Dần sau phát triển rộng lên phía Bắc và về phía Tây, phía Nam. Hiện nay Việt Nam có 54 dân tộc và 1 nhóm "người nước ngoài", nêu trong Danh mục các dân tộc Việt Nam, theo Quyết định số 421, ngày 2/3/1979 của Tổng cục Thống kê Việt Nam.

Việc Việt Nam có bao nhiêu dân tộc, thực chất ngoài thống kê hiện tại, không nói lên điều gì về nguồn gốc, mối quan hệ giữa các dân tộc sống trên mảnh đất hình chữ S. Sử sách có ghi Hùng Vương thứ nhất là con trưởng của mẹ Âu Cơ, như vậy dân tộc Kinh là một trong các dân tộc con của mẹ Âu Cơ cùng với 49 dân tộc anh em khác. Tuy nhiên theo thống kê có 54 dân tộc nguồn gốc tách biệt hoàn toàn, bên cạnh đó sử sách không ghi lại các cuộc di dân nào đáng kể của một dân tộc khác, ngoài những đợt di dân đời Tống, đời Thanh từ phương Bắc.

Vậy 4 dân tộc nữa đến từ đâu ?

Lần ngược theo sử sách, với một quân đội có tổ chức tốt hơn, từ thế kỷ 11 đến thể kỷ 15, sau các cuộc chiến tranh cũng như hôn nhân chính trị giữa Đại Việt và Chăm Pa, lãnh thổ Đại Việt đã được mở rộng thêm từ dãy Hoành Sơn tới đèo Cù Mông. Từ thế kỷ 17, các chúa Nguyễn đã lần lượt tiến hành các cuộc chiến tranh với Chăm Pa và sát nhập phần lãnh thổ còn lại của người Chăm vào năm 1693. Sau các cuộc di dân của người Việt từ Đàng Trong vào sinh sống ở vùng đất của người Khmer, các cuộc chiến với vương quốc Khmer, đến năm 1757 chính quyền Đàng Trong đã giành được hoàn toàn Nam Bộ ngày nay vào sự kiểm soát của mình. Tóm lại là từ sau thế kỷ 11 chúng ta có thêm hai dân tộc là Chăm và Khmer.

Sau một thời gian dài nghiên cứu các nguồn tư liệu cổ, kết hợp với các chuyên gia nước ngoài nổi tiếng về khảo cổ học, các nhà sử học Việt Nam đã đi đến một kết luận bất ngờ: “ngược lại với truyền thuyết Âu Cơ - Lạc Long Quân, ban đầu chúng ta có 52 dân tộc!”

Truyền thuyết Âu Cơ - Lạc Long Quân, vì vậy, được xem là chuyện dã sử - để kể lại chính sử cho dễ nghe dễ hiểu, thuật lại câu chuyện nàng Âu Cơ là con gái vua Đế Lai (con thứ 7 của vua Thần Nông) gặp gỡ Lạc Long Quân (con trai của Kinh Dương Vương Lộc Tục và Long Nữ), tên huý là Thần Long - đại loại một loại rồng thần.

Âu Cơ là nàng tiên xinh đẹp sống ở trên những ngọn núi cao. Nàng có tài về y thuật và thường đi khắp bốn phương để trị bệnh. Nàng có lòng từ bi và thường giúp đỡ những người gặp khó khăn. Lạc Long Quân, nhân vật tương tự Hercules trong truyền thuyết Hy Lạp, diệt tinh ngư xà dài hơn năm mươi trượng, chân nhiều như chân rết, biến hóa vạn trạng, linh dị khôn lường, khi đi thì ầm ầm như mưa, lại ăn được thịt người nên ai cũng sợ. Ngoài ra Lạc Long Quân còn bắt con cáo chín đuôi, chặt cây quỷ ám. Chàng nổi tiếng khắp vùng là người nghĩa hiệp.

Đế Lai cùng con gái về phương Nam, nhìn thấy cảnh thiên nhiên giàu có, sung túc, của cải thừa mứa, nổi lòng tham truyền cho quân lính xây thành, dựng trại. Cây cỏ, loài vật và dân chúng nổi giận, tìm Lạc Long Quân để cầu cứu. Khi nghe lời cầu xin của muôn loài, chàng tìm đến trại Đế Lai, nhưng chỉ thấy một cô gái xinh đẹp giữa đám tuỳ tùng. Âu Cơ, rung động trước vẻ đẹp thuần Việt của chàng, nguyện theo chàng. Khi đội quân của Đế Lai đuổi theo, chàng xua muông thú tấn công và đuổi quân Đế Lai ra khỏi bờ cõi.

Chuyện khá ngạc nhiên là nguồn gốc Việt - tiền Hán của các dân tộc Việt Nam có lồng ghép với việc xâm lăng của người phương Bắc. Dĩ nhiên kèm theo là việc dân tộc Việt đẹp trai, nhưng không rõ giờ đây sao giảm sút.

Tình yêu đã nảy nở giữa hai người và họ cưới nhau, lễ lạt khá đơn giản vì nhà trai ở xa, nhà gái thì đã bị đuổi về từ lâu. Sống với nhau ít lâu Âu Cơ sinh ra một bọc trăm trứng. Do chăm trứng vất vả, nên lục đục trong nhà. Lạc Long Quân nói rằng:

- Ta là giống Rồng, mình là giống Tiên, thủy hỏa khắc nhau, không ở cùng nhau mãi được.

Họ bèn bàn bạc chia nhau mỗi người năm mươi trứng.

Theo những nghiên cứu mới nhất từ các hình ảnh, tranh vẽ, kể cả từ các phim ảnh hiện đại, các nhà sử học cho kết luận: do công nghệ may mặc chưa phát triển, nhà nước chưa đầu tư tập đoàn dệt may nên Lạc Long Quân mặc khố! Đây chính là điểm mấu chốt.

Khi chia trứng, Lạc Long Quân mặc khố ngồi xổm trên mặt đất, thong thả đếm 50 quả, bảo Âu Cơ: “ta đã đếm xong", rồi cho các trứng vào bọc, do khi ngồi xổm mặc khố đếm lẫn cả trứng của mình nên thực ra chàng chỉ đem theo 48 trứng. Xong chàng đứng dậy chia tay và đi về phương Nam. Âu Cơ gói chỗ trứng còn lại, đi đến ở Phong Châu, trứng nở ra các con, người anh cả trở thành Hùng Vương đầu tiên của nước Văn Lang.

Kết luận phụ khá quan trọng là ông bố Việt bỏ đi, đi đâu không biết, bà mẹ tiền Hán ở lại chăm đàn con Việt - tiền Hán.

Sứ mệnh tiếp theo của các nhà lịch sử và của dân tộc ta là đi cả thế giới để tìm 48 dân tộc anh em còn lại!

Đoàn Hồng Nghĩa (ELTE,VIDI90)