Cung Chi Kỳ và Bách Lý Hề cùng là đại phu nước Ngu, đều là bậc kỳ tài. Vua nước Ngu là người ngu xuẩn, tham lam, có được người hiền tài phò tá cũng như hoa cắm bãi cứt trâu, không hay biết gì. Nước Ngu mất trong sớm chiều. Bách Lý Hề biết nước sắp mất bèn bỏ đi. Trước khi ra đi ông ghé qua thăm Cung Chi Kỳ và nói "Người ta nói người tài thì chọn chúa khôn để thời. Nay nước Ngu sắp mất ông có biết không." Cung Chi Kỳ khóc "Nước nhà sắp mất, đứa trẻ lên ba còn biết huống chi là tôi. Nhưng tôi đi sợ người ta chê cười. Nay ông đã đi, phải có người chết theo nước, không người ta lại bảo nước Ngu ta không có người." Bách Lý Hề thở dài, nhỏ lệ dứt áo mà đi.
Chẳng bao lâu vua Tấn dùng mưu Lý Khắc tặng vua Ngu nữ nhạc, kiếm quý, ngựa hay mượn đường diệt nước Quắc là phên dậu của nước Ngu. Vua Ngu tay ôm mỹ nữ, tay xách kiếm quý mắt nhìn ngựa hay mà nhận. Cung Chi Kỳ cố can, vua Ngu bèn nổi giận mà giết Cung Chi Kỳ.
Bách Lý Hề lưu lạc sang nước Tống, làm kẻ ăn mày nuôi ngựa, không ai biết trong chốn dân gian. Sau được Tần Mục Công sai người đem năm tấm da dê chuộc về cho làm đại phu. Bách Lý Hề giúp Mục Công làm nên nghiệp bá.
Nguyễn Ái Việt (Debrecen,VIDI72)
No comments:
Post a Comment