Luận Tam Quốc: Trương Phi và Quan Vũ

Đây là cặp nhân vật song hành nhiều di biệt nhất Tam Quốc Bạn có thể không phân biệt nổi Nhan Lương với Văn Sú, Lý Điển với Nhạc Tiến, Từ Thịnh với Đinh Phụng và rất nhiều cặp song hành tính tình công việc giống hệt nhau trong Tam Quốc. Nhưng Vũ và Phi tuy song hành mà khác hẳn nhau.
Vũ là người Giải Lương hồi trẻ lấy vợ người Hồ sinh con là Bình. Sau giết người đổi tên bỏ quê mà đi làm nghề khuân vác chở thuê mà gặp Phi được Phi cưu mang. Phi làm nghề buôn bán, gia tư khá, hào phóng trượng nghĩa. Vũ và Phi tuy theo Bị nhưng do Phi cung ứng hết.
Vũ không học nhiều, thích đọc kinh Xuân Thu nên thích nói lễ nghĩa của nhà Nho. Được đời cho là nho tướng. Vũ ghen ghét kẻ sĩ, khinh rẻ người có tài, buông lỏng quan tham, nhưng thương yêu sĩ tốt. Phi ít đọc sách bộc trực, nghiêm khắc với kẻ dưới nhưng kính mến kẻ sĩ, luôn tiến cử người tài, biết tự sửa đổi.
Trái với mô tả của La Quán Trung, Phi nhiều mưu kế sâu xa kỳ lạ, trù liệu sâu xa. Đi tuần phòng mà tiên liệu chị dâu bắt Ấu chúa, đuổi theo giành lại công Phi không nhỏ. Vũ lấy Trường Sa nếu không nhờ Nguỵ Diên giúp sức chắc còn đấu võ vô bổ không phân thắng bại với Hoàng Trung không nghĩ đến quân Ngô có thể kéo tới Phi chém tướng lấy thành gọn ghẽ chẳng cần phô trương. Phi vào Thục dùng mưu bắt dùng nghĩa dụ hàng Nghiêm Nhan công chỉ sau Bàng Thống Hoàng Trung Nguỵ Diên. Chiến dịch Hán Trung công Phi rất lớn. Nếu Vũ vào Xuyên cũng chưa chắc làm được như Phi.
Quan Vũ được tiếng vô địch thiên hạ nhưng thực ra chưa hề đấu với danh tướng. Giết Văn Sú là ám toán bất ngờ không phải là đấu võ (Nhan Lương là do Trương Liêu giết) Hai trận đấu võ nổi nhất của Vũ đều bất phân thắng bại với Bàng Đức và Hoàng Trung đều là tì tướng. Phi đấu toàn với danh tướng Mã Siêu, Trương Cáp, Hứa Chử và đều thắng.
Vũ thích vợ Lã Bố xin Tháo cho mình Tháo thấy đẹp không cho Sau không biết lấy ai, sinh Quan Hưng. Dòng dõi ở Thục sau bị con Bàng Đức là Bàng Hội tru di. Nghe nói chỉ còn con của Quan Bình ở lại Kinh Châu nên sống sót. Phi lấy con gái Hạ Hầu Uyên sinh Trương Bào và con gái sau làm Hoàng Hậu của Hậu Chủ.
Vũ nổi tiếng trung thành nhưng có phần theo sách vở nên dao động khá nhiều Phi trung trinh theo bản tính tự nhiên nên chưa hề bị lay chuyển. Tháo vì vậy sợ Phi mà tìm cách thu phục Vũ.

Nguyễn Ái Việt (Debrecen,VIDI72)