THƯỢNG LƯU

Thượng lưu theo nghĩa gốc
Là những gì đầu nguồn.
Đầu nguồn là cội rễ
Để dòng nước trào tuôn.

Vì đầu nguồn, cao ráo,
Nên nước ở thượng ngàn
Ngọt và luôn tinh khiết,
Bất biến cùng thời gian.

Sự ngọt, tinh khiết ấy
Lặng lẽ chảy về xuôi.
Rửa sạch và tưới mát
Cho đất và cho người.

Xưa nay trong lịch sử
Bất kỳ xã hội nào
Cũng có một tầng lớp
Ở đầu nguồn, chỗ cao.

Họ, tầng lớp trí thức,
Biết sáng tạo, nhân văn,
Có đạo đức, tư cách
Để lãnh đạo toàn dân.

Họ là người cầm lái,
Lúc biển lặng gió yên,
Lúc phong ba bão táp,
Đưa dân tộc đi lên.

Họ là người lưu giữ,
Phát huy và bảo tồn
Các giá trị văn hóa
Cho thế hệ cháu con.

Trong bộ phim nổi tiếng
“The Star Wars” tuyệt vời,
Khi Vuncan hấp hối,
Chết gần sáu tỉ người,

Thuyền trưởng tàu Trái Đất,
Tàu Mỹ, Capital,
Cố cứu nhóm trưởng lão,
Để họ được an toàn.

Vì nhóm này đang giữ
Gốc văn hóa của mình.
Cứu được họ thoát chết
Là cứu cả hành tinh.

*
Còn ta, phe cộng sản -
Ông Lê-nin Nga-Xô
Ngay từ đầu tuyên bố:
Trí thức là “gavno”.

Tức chỉ là cục cứt.
Còn Mao của Trung Hoa:
Trí thức so với cứt
Thậm chí còn thua xa.

Trong Cương Lĩnh Cộng Sản
Vào những năm ba mươi,
Ông Trần Phú tuyên bố
Trí thức là hạng người

Phải đào sâu chôn kỹ
Cùng với bọn hào cường
Và tầng lớp địa chủ.
Chôn sống, không xót thương.

Còn đồ tể Pol Pot,
Cũng là bạn của ta -
Ai đeo kính là giết.
Ngẫm mà thật xót xa.

*
Vậy là dòng nước bẩn,
Ở vùng trũng hạ lưu
Đã bị bắt chảy ngược
Lên vùng cao thượng lưu.

Và lãnh đạo trí thức
Là mấy bác nông dân
Vô học và mù quáng,
Mắt toét và chân trần.

Cái phải đến đã đến.
Không khó hiểu điều này.
Hãy nhìn và chiêm nghiệm
Xã hội ta ngày nay.

Thái Bá Tân