Hôm nay nhân có một GS đáng kính hỏi về nguồn gốc của câu chửi. Mình mới giật mình là vì hồi Đại học đệm chửi tục tiếng Hung khá nhiều nhưng chưa hề bận tâm tìm hiểu ý nghĩa của nó. Nhân đây có đại ca Long, đại ca Cân nghiên cứu tiếng Hung lâu năm xin cho biết
1. Tân ngữ chủ ngữ là gì trong câu “bassza meg”.
2. Tân ngữ là gì trong câu “baszd meg” (thực tình chưa nói câu này bao giờ).
3. Tân ngữ vị ngữ trong câu “a kurva isten” và tại sao isten lại đi với kurva.
4. Chủ ngữ vị ngữ của câu “az istenit” và là cái gì của isten.
Nguyễn Ái Việt (DEBRECEN.vidi72)
Tran Lan
ReplyDeleteNhà vật lý, nhà văn, nhà ngôn ngữ học, Ái Việt đa tài quá, chúc mừng nhé. Thời sinh viên, mình cũng nghe nhiều những câu trên, nhưng nghe vậy và chỉ biết nó là câu chửi bậy
Aiviet Nguyen
DeleteHỏi thôi mà. Tài tình gì.
Aiviet Nguyen ham học hỏi.
DeleteViet Son
ReplyDeleteĐã văng tục, chửi bới thì còn tìm quy luật ngữ pháp làm gì hở Ái Việt.
Ngày xưa, xưa lắm, hồi ở bên đó, mình cũng văng tục tùm lum, mà có hiểu tân ngữ vị ngữ gì đâu!
Aiviet Nguyen
DeleteViet Son Thì bây giờ hỏi cao nhân để hiểu
Aiviet Nguyen, văn hóa chửi chắc cũng viết thành sách được. Vì ngoài những yếu tố đặc trưng về ngôn ngữ mang dấu ấn của xã hội, tín ngưỡng... còn có nhiều điểm tương đồng giữa các ngôn ngữ khác nhau.
DeleteLợi dụng đang nhà văn phòng vào tán phét với các bác tí
ReplyDelete1. Tân ngữ chủ ngữ là gì trong câu “bassza meg”.
Tân ngữ là cái, hoặc người đang làm mình bực cả cái ajtóm, gọi tóm lại là đối tượng (bị chửi)
Chủ ngữ là Isten, nhưng là Isten của đối tượng. Đây cũng là một cách chửi thông qua việc hạ bệ thần tượng của đối tượng (Isten) hoặc sỉ nhục các sản phẩm của thần tượng (élet, szentség). Ví dụ: “Kurva életebe (vele), isten bassza meg (őt, anyját)”
Thay vì “bassza meg”, “basszam meg” cũng được dùng khá phổ biến.
Lưu ý đây là câu chửi thề.
2. Tân ngữ là gì trong câu “baszd meg” (thực tình chưa nói câu này bao giờ).
Cái này đơn giản là (kurva) anyád(at). Đây là chửi thẳng vào mặt, khi căm ghét (tương đối là durva). Nhưng cũng có thể dùng cho bạn thân để thể hiện sự ngạc nhiên, hay thừa nhận tài năng của bạn (nhưng tân ngữ lúc này là cái bạn làm)
3. Tân ngữ vị ngữ trong câu “a kurva isten” và tại sao isten lại đi với kurva.
Xem câu 1.
4. Chủ ngữ vị ngữ của câu “az istenit” và là cái gì của isten.
i là một dạng cổ của e (sở hữu). Câu trên nói đủ hơn là “az istenit néki”, hoặc “a mindenit neki”, “az anyja keservit neki” v.v. Thường loại chửi thề này không có động từ, mà chỉ được hiểu ngầm là có sự làm nhục vào tân ngữ.
Tóm lại chửi cũng là văn hóa, dù công nhận hay không. Tiếng Anh chửi tương đối nghèo nàn, tiếng Việt ta tương đối tục tĩu (hoặc nghe như thế vì tai Á đông prűd), tiếng Hung thì vô cùng phong phú (tục tĩu cũng có, mà thân mật, mùi mẫn cũng có). Nguyên nhân có lẽ là dân Hung thiên về cảm xúc (szív), chứ không thiên về lý trí (ész). Đặc tính này làm dân tộc này nhiều phen lao đao suốt dòng lịch sử của mình, vì những lúc cần suy nghĩ quyết định bằng cái đầu lạnh, thì lại đạp cửa xông vào liều mình như chẳng có, hoặc thà chết chứ không nuốt lời (az adott szó becsülete). Nói một cách khác là dân Hung sinh ra để làm anh hùng (tragikus hősök). Thế nhưng cũng vì đặc tính đó mà Hung có nền thơ ca nhạc nổi trội hàng đầu thế giới, mặc dù văn học thì không được như vậy.
AK