Tuesday, May 5, 2020

Phần Lan, một chính phủ mềm mại...*

Dư luận từ khắp nơi không ngớt lời ca ngợi Phần Lan (PL) là một quốc gia tiến bộ với việc Sanna Marin, 34 tuổi, trở thành nữ thủ tướng trẻ nhất trên thế giới.

Thủ tướng Sanna Marin

Liên minh các đảng cầm quyền hiện nay đều nằm trong tay những phụ nữ chưa quá 35 tuổi. Trong số 19 BT trong nội các của PL có đến 12 phụ nữ. Đàn ông được dành cho chiếc ghế... Bộ Bình đẳng giới.

Trong khi đó, đảng Dân chủ Xã hội của bà Marin cũng sẽ điều hành liên minh chính phủ cùng với 4 đảng khác. Điều bất ngờ là lãnh đạo của 4 đảng này đều là phụ nữ và 3 trong số này dưới 35 tuổi, gồm bà Li Andersson, 32 tuổi, Katri Kulmuni, 32 tuổi, Maria Ohisalo, 34 tuổi; và bà Anna Ma-Ja Henrikkson, 55 tuổi.

Chính trị gia PL Alexander Stubb đã tự hào chia sẻ thông tin trên Twitter: "Đảng của tôi không thuộc chính phủ nhưng tôi vui mừng khi các nhà lãnh đạo của 5 đảng trong liên minh chính phủ là phụ nữ. Điều đó cho thấy PL là một quốc gia hiện đại và tiến bộ. Phần lớn chính phủ của tôi cũng là nữ. Một ngày nào đó giới tính sẽ không còn là vấn đề quan trọng trong chính phủ. Trong lúc này, họ chính là những người tiên phong".

Đáng chú ý là tân thủ tướng trẻ nhất lịch sử, ở tuổi 34, bà Sanna Marin đã có nhiều kinh nghiệm chính trị. Bà trở thành thành viên quốc hội PL năm 2015 và được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải vào tháng 6-2019.

Li Andersson trở thành lãnh đạo Liên minh Cánh tả vào năm 2016 và được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Giáo dục vào tháng 6-2019 trong nội các chính phủ tiền nhiệm và hiện vẫn giữ vị trí này trong nội các của bà Marin. 

Trong khi đó, bà Maria Ohisalo, 34 tuổi, lãnh đạo đảng Liên đoàn Xanh, được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Nội vụ vào tháng 6-2019 và có thể tiếp tục vai trò này trong nội các mới.

Bà Ohisalo gia nhập đảng Liên đoàn Xanh vào năm 2008 và trở thành lãnh đạo đảng này trong năm 2019.

Katri Kulmuni, 32, lãnh đạo đảng Trung tâm PL, được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Kinh tế vào tháng 6-2019 và sau đó trở thành Phó Thủ tướng PL hồi tháng 9.

Theo hãng tin Reuters, bà sẽ thay thế ông Mika Lintila làm Bộ trưởng Tài chính trong chính phủ mới thành lập.

Trong khi đó, bà Anna Maja Henrikkson, 55 tuổi, tốt nghiệp ngành luật, tham gia chính trị vào năm 1996 và trở thành nữ lãnh đạo đầu tiên của Đảng Nhân dân Thụy Điển PL hồi tháng 6-2016. Bà là thành viên Quốc hội PL từ năm 2007 và làm Bộ trưởng Tư pháp PL từ tháng 6-2011.

Nữ thủ tướng PL ra đời ở Helsinki, sinh nhật đầu tiên của cô là ở trong nhà từ thiện dành cho những phụ nữ bị chồng ngược đãi. Sống thiếu cha từ nhỏ, cô bé được 2 người phụ nữ nuôi cho đến khi khôn lớn. Trải qua 1 cuộc sống khó khăn, hệ thống an sinh xh đã cứu mạng mẹ con cô. Ko có nó, Sanna Marin ko thể đến trường học.

Về chính trị, cô là đứa trẻ phát triển sớm, mà cuộc chiến đấu đầu tiên diễn ra vào năm 7 tuổi. Sanna đã tổ chức cuộc biểu tình đầu tiên vì muốn khu rừng nhỏ phía sau trường phải được dọn sạch. Cuối cùng, cây cối được chặt sạch và 1 số khác đã được trồng lại 1 cách quy củ. Đó là chiến thắng khiêm tốn đầu tiên.

Sau đó, cô phát hiện trên truyền hình Tarja Halonen, Chủ tịch đảng Dân chủ-Xã hội (SDP), và tình nguyện đi theo trợ giúp. Người đấu tranh cho nữ quyền dữ tợn này, vốn là 1 bà mẹ độc thân, 1 luật sư thuộc sắc dân thiểu số, đã làm thế giới kinh hoàng khi được bầu làm Tổng thống PL (từ năm 2000 đến 2012). Năm đó, những điểm tốt của Sanna khiến cô được học bổng vào trường ĐH. Cô là người đầu tiên trong gia đình lấy được bằng tú tài và ĐH. Và còn trải qua đủ mọi nghề vặt vãnh: bán báo, bán bánh mì, giữ két cho 1 cửa hàng. Khi học khoa học xh và quản trị công, cô phải gạt nước mắt bỏ ra khỏi cuộc họp chính trị đầu tiên trong đời vì các sv thuộc đảng SPD bỏ ra hàng giờ tranh cãi để xem có cần trả tiền ăn cho các chiến binh đi phát truyền đơn hay ko?

Nhưng đến năm 27 tuổi, Sanna được bầu làm thành viên của Hội đồng tp Tampere, lớn thứ nhì ở PL. Một năm sau, vào năm 2013, cô giành được chức chủ tịch và bảo vệ 1 dự án xe điện ngầm khổng lồ. Trong các cuộc tranh cãi, được phổ biến trực tiếp trên truyền hình, Sanna Marin chiếm trọn màn hình. Năm 2015, cô được bầu làm đại biểu QH, quan hệ trực tiếp với chính quyền qua mạng xh, công bố trên Instagram những bức ảnh cái bụng tròn quay của mình với bộ đồ nghề sinh đẻ dành cho các bà mẹ tương lai từ năm 1938, gồm mọi công cụ cần thiết cho sự ra đời của 1 em bé. Sanna Marin đắc thắng nói: "Đó là niềm hãnh diện của xứ sở Phần Lan". Cô cũng chụp những bức ảnh cho bé gái Emma bú hay dắt bé đến trụ sở QH. Vào ngày lễ Quốc Khánh, cô chụp ảnh trong vòng tay ý trung nhân Markus Raikkonen, 1 cầu thủ bóng đá chuyển sang làm chuyên gia vi tính, họ gặp nhau lúc 19 tuổi.

Cuối năm 2018, Antii Rinne, chủ tịch đảng SDP , bị đột qụy. Suốt 3 tháng, ngay trong thời gian bầu cử, Sanna Marin vốn là nhân vật số 2 của đảng phải lên thay thế. Cô đấu khẩu trực tiếp với cựu Thủ tướng mãn nhiệm và chiếm trọn màn ảnh truyền hình. Tái đắc cử đại biểu QH với số phiếu cao hơn lần trước 19.000 phiếu, cô được bổ nhiệm làm BT Giao thông. Khi người tiền nhiệm bị buộc phải từ chức vào tháng 12.2018, cô gái trong lứa tuổi 30 trở thành nữ thủ tướng thứ 3 của PL, đất nước được LHQ xếp hạng có chỉ số sống hạnh phúc cao nhất thế giới!

Helena Petaisto, biên tập viên ngôi sao của Đài Truyền hình MTV, kênh tư nhân số 1 tại PL, nói với Marlène Schiappa, BT Bình đẳng giới Pháp: "Cô ta ko leo lên chức vụ đó bằng con đường 'bẻ khóa' giống như Emmanuel Macron của nước Pháp các vị. cô ta nhảy từng lúc 4 cấp, và biết tóm lấy cơ hội ở mỗi giai đoạn. Với phương châm: Tại sao ko phải là tôi?".

PL luôn là quốc gia đi tiên phong. Năm 1906, đây là quốc gia đầu tiên tại châu Âu cấp quyền đi bầu cho phụ nữ. Tại QH, sự cân bằng gần như hoàn hảo: 94 phụ nữ trong số 200 đại biểu, trong khi tại Pháp chưa đến 40%. Ở quốc gia dân số ít ỏi này, người ta nhanh chóng huy động mọi nguồn lực sẵn có và mọi tài năng. Tiina Ivakko, Giám đốc Nhà trẻ Pikkulilly, mở cửa 24/7 cho biết: "Tại PL, phụ nữ lúc nào cũng phải làm việc. Điều đó giải thích vì sao chúng ta có hệ thống nhà trẻ tốt đến thế. Tại đây, tìm việc ở nhà trẻ ko phải là vấn đề. Nhưng 1 quyền lợi được luật pháp bảo trợ: cha mẹ có thể làm việc hay ko". Là tấm gương điển hình thế giới trong kỳ nghỉ thai sản, PL còn muốn đi xa hơn nữa. Đó là 1 trong những cải cách đầu tiên do Sanna Marin đệ trình: kéo dài thời kỳ thai sản từ 11 tháng rưỡi lên 14 tháng, và được chia đều cho cả cha mẹ. Mỗi người sẽ được thêm 164 ngày. TT giải thích với Marlène Schiappa. Nhiều ông bố cũng muốn ở nhà với vợ. Tại Pháp, họ chỉ có 11 ngày nghỉ khi vợ sinh con. TT cũng muốn tuổi đến trường bắt buộc với trẻ con phải đến 18 tuổi. Và trong các nhà dưỡng lão phải có 1 tỷ lệ tối thiểu người chăm sóc.

Những vấn đề này trở thành mục tiêu ưu tiên của nữ TT. Sari Aavikko, 43 tuổi, Hiệu phó Trường Trung học Pháp-PL tại Helsinki. cho biết: "Ngoài việc làm mô hình cho học trò, thế hệ cầm quyền mới này còn có suy nghĩ khác. Trong trường của cô cũng như mọi trường trên cả nước, từ năm 1976, mỗi học sinh phải học qua khóa nội trợ: may vá, thêu thùa, làm bếp, giặt giũ, ủi đồ, làm mộc..." . Ông Hiệu trưởng Kari Kivinen nói thêm: "Chúng phải biết làm mọi thứ. Người Pháp hỏi tôi: 'Điều đó giúp ích gì khi đi thi tú tài?'. Chúng tôi ko lý luận như vậy. Chúng tôi chỉ nghĩ đến khả năng và muốn biến mọi công dân thành người có thể tự chăm sóc cho bản thân và cả gia đình".

PL cũng áp đặt nguyên lý: 60-40 trong tất cả cơ quan công quyền. Bất kỳ cuộc họp nào cũng ko thể bắt đầu nếu thiếu 40% phụ nữ tham gia. Với Sanna Marin, còn phải tiến thêm nữa: "Chúng tôi muốn phụ nữ được đối xử bình đẳng hơn trên thị trường lao động. Và chúng tôi có vấn đề rất lớn với bạo lực gia đình. Tại PL, 1/2 phụ nữ trên 15 tuổi bị đánh đập hay hiếp dâm: đó là điều rất xấu hổ! Phải thay đổi!".

Sanna Marin biết mình ko có quyền sai lầm. Cô đã kềm hãm được sự xuống dốc của đảng qua các cuộc thăm dò, nhưng với số 16,7% phiếu bầu, nó còn thua xa đảng cực hữu. Những người PL thực sự với 21,7%. Lúc 7 tuổi, Sanna Marin rất thích nhóm nhạc Nổi điên chống cỗ máy khi họ hát câu: "Chúng ta sẽ phải lấy lại quyền hành!".

Một thách thức của cô.

Từ trái sanh phải: Li Andersson, BT Giáo dục (32 tuổi); Katri Kulmuni, BT Tài chính (32 tuổi); Sanna Marin, TT (34 tuổi) và Maria Ohisalo, BT Nội vụ (34 tuổi)

*: Mix từ các bài viết trên KTNN và India Today

No comments:

Post a Comment