Đại Tần Quốc

Trong Sử Ký của Tư Mã Thiên và trong Hậu Hán Thư của Ban Cố đều có đề cập đến một nước Đại Tần Quốc ở phương Tây. Đó không phải là nước Tần của Tần Thủy Hoàng.
Nhiều thế hệ sử gia bị lẫn lộn do các chi tiết trong đó mâu thuẫn với nhau và tự mâu thuẫn.
Gần đây người ta mới phát hiện ra là có hai nước Đại Tần Quốc. Nước thứ nhất chính là đế quốc La Mã. Người Trung Quốc biết đến phương Tây và sang phương Tây rất sớm.
Đại Tần Quốc thứ hai là của những người Khương, đã từng thành lập nước Nguyệt Chi. Nước này bị Hung Nô lấn áp chạy ra 3 hướng. Một hướng vào Tứ Xuyên, bị Hán Hóa. Một hướng chạy về Tây đến tận Ba Tư, Ả rập. Một hướng chạy về Vân Nam, Miến Điện, rồi tràn vào Bắc Ấn lập Đại Tần Quốc. Đế Quốc này có thể tiêu diệt và đồng hóa với Assam mà nhiều người cho rằng đây là đất Việt Thường.
Việt Thường vì vậy cũng có 2. Một hiến chim trĩ trắng, và sứ bộ đã từng đi theo đường biển từ Lâm Ấp về đến đó hết 1 năm. Ngoài ra còn tên bộ Việt Thường ở miền Trung Việt Nam và Hạ Lào bây giờ.

Nguyễn Ái Việt (Debrecen,VIDI72)